حسینی استرآبادی جرجانی، حسن بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ؛' به '؛')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷: خط ۴۷:
'''اِبْن‌ِ شَرَفْشاه‌ سیدرکن‌الدین‌ حسن‌ ابن‌ محمد حسینى‌ استرابادی‌ جرجانى‌'''(د 715 یا 718ق‌/1315 یا 1318م‌)، مکنى‌ به‌ ابومحمد و ابوالفضایل‌، حکیم‌، متکلم‌ و نحوی‌ مشهور سده 8ق‌ 14م‌.
'''اِبْن‌ِ شَرَفْشاه‌ سیدرکن‌الدین‌ حسن‌ ابن‌ محمد حسینى‌ استرابادی‌ جرجانى‌'''(د 715 یا 718ق‌/1315 یا 1318م‌)، مکنى‌ به‌ ابومحمد و ابوالفضایل‌، حکیم‌، متکلم‌ و نحوی‌ مشهور سده 8ق‌ 14م‌.


از روزگار نوجوانى‌ و رشد و تحصیلات‌ او آگاهى‌ در دست‌ نیست‌، اما ظاهراً هنوز جوان‌ بود که‌ در مراغه‌ به‌ خدمت‌ خواجه‌ نصیرالدین‌ طوسى‌ پیوست‌ و چندان‌ هوشمندی‌ و علاقه‌ به‌ دانش‌ از خود نشان‌ داد که‌ در غیبت‌ قطب‌ الدین‌ شیرازی‌، به‌ سرپرستى‌ شاگردان‌ خواجه‌ برگزیده‌ شد و معید استاد گشت‌. از آنجا که‌ خواجه‌ در 657ق‌/1259م‌ در مراغه‌ رحل‌ اقامت‌ افکنده‌ و سن‌ ابن‌ شرفشاه‌ هنگام‌ مرگ‌ حدود 80 سال‌ بوده‌ است‌، وی‌ باید در حدود 30 سالگى‌ به‌ مراغه‌ رفته‌ باشد. در هر حال‌ وی‌ هیچ‌ گاه‌ ملازمت‌ خواجه‌ را ترک‌ نگفت‌ و حتى‌ در 672ق‌/ 1273م‌ با او به‌ بغداد رفت‌.
از روزگار نوجوانى‌ و رشد و تحصیلات‌ او آگاهى‌ در دست‌ نیست‌، اما ظاهراً هنوز جوان‌ بود که‌ در مراغه‌ به‌ خدمت‌ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه‌ نصیرالدین‌ طوسى‌]] پیوست‌ و چندان‌ هوشمندی‌ و علاقه‌ به‌ دانش‌ از خود نشان‌ داد که‌ در غیبت‌ [[قطب‌‌الدین‌ شیرازی‌، محمود بن‌ مسعود|قطب‌ الدین‌ شیرازی‌]]، به‌ سرپرستى‌ شاگردان‌ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه‌]] برگزیده‌ شد و معید استاد گشت‌. از آنجا که‌ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه‌]] در 657ق‌/1259م‌ در مراغه‌ رحل‌ اقامت‌ افکنده‌ و سن‌ ابن‌ شرفشاه‌ هنگام‌ مرگ‌ حدود 80 سال‌ بوده‌ است‌، وی‌ باید در حدود 30 سالگى‌ به‌ مراغه‌ رفته‌ باشد. در هر حال‌ وی‌ هیچ‌ گاه‌ ملازمت‌ خواجه‌ را ترک‌ نگفت‌ و حتى‌ در 672ق‌/ 1273م‌ با او به‌ بغداد رفت‌.


==فعالیت‌ها==
==فعالیت‌ها==
پس‌ از مرگ‌ خواجه‌، در موصل‌ اقامت‌ گزید و به‌ تدریس‌ در مدرسه نوریه آن‌ دیار مشغول‌ شد و نظارت‌ بر اوقاف‌ آنجا نیز به‌ او واگذار گردید و در همین‌ ایام‌ برخى‌ از آثار خویش‌ را تألیف‌ کرد. ظاهراً وی‌ مدتى‌ نیز در سلطانیه‌ زیست‌ و به‌ گفته سیوطى‌ در مدرسه شافعیه آنجا به‌ تدریس‌ پرداخت‌. گفته‌اند چندی‌ نیز در مدرسه شهید ماردین‌ تدریس‌ کرد. به‌ احتمال‌ قوی‌ در همین‌ مناصب‌ هر ماه‌ 1600 و به‌ قولى‌ 1800 درهم‌ مقرری‌ دریافت‌ مى‌کرد.
پس‌ از مرگ‌ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه‌]]، در موصل‌ اقامت‌ گزید و به‌ تدریس‌ در مدرسه نوریه آن‌ دیار مشغول‌ شد و نظارت‌ بر اوقاف‌ آنجا نیز به‌ او واگذار گردید و در همین‌ ایام‌ برخى‌ از آثار خویش‌ را تألیف‌ کرد. ظاهراً وی‌ مدتى‌ نیز در سلطانیه‌ زیست‌ و به‌ گفته [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطى‌]] در مدرسه شافعیه آنجا به‌ تدریس‌ پرداخت‌. گفته‌اند چندی‌ نیز در مدرسه شهید ماردین‌ تدریس‌ کرد. به‌ احتمال‌ قوی‌ در همین‌ مناصب‌ هر ماه‌ 1600 و به‌ قولى‌ 1800 درهم‌ مقرری‌ دریافت‌ مى‌کرد.


ابن‌ شرفشاه‌ در حکمت‌ و کلام‌ و نحو چیره‌ دست‌ بود و در روزگار خود از شهرتى‌ بسزا برخوردار گردید، چنانکه‌ رشیدالدین‌ فضل‌ الله‌ در نامه‌ای‌ که‌ در باب‌ اعطای‌ مال‌ به‌ دانشمندان‌، به‌ فرزندش‌ امیر على‌ حاکم‌ بغداد نوشت‌، از وی‌ خواست‌ که‌ هزار دینار و مرکبى‌ بازین‌ و پوستینى‌ از پوست‌ سنجاب‌ برای‌ رکن‌ الدین‌ ارسال‌ کند. وی‌ در طول‌ سى‌ و اندی‌ سال‌ تدریس‌، شاگردان‌ متعددی‌ تربیت‌ کرد که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ از رین‌الدین‌ على‌ بن‌ حسین‌ بن‌ قاسم‌ معروف‌ به‌ ابن‌ شیخ‌ العوینه‌ و على‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ حسن‌ معروف‌ به‌ تاج‌ الدین‌ تبریزی‌ یاد کرد. درباره مذهب‌ ابن‌ شرفشاه‌ اختلاف‌ هست‌. برخى‌ او را شیعه‌ و برخى‌ شافعى‌ مذهب‌ دانسته‌اند. از آنجا که‌ سبکى‌ و ابن‌ قاضى‌ شهبه‌ ترجمه او را در طبقات‌ الشعافعیه آورده‌اند و با توجه‌ به‌ آنکه‌ وی‌ کتاب‌ الحاوی‌ در فقه‌ شافعى‌ اثر نجم‌ الدین‌ عبدالغفار قزوینى‌ را شرح‌ کرده‌، قول‌ اخیر درست‌تر به‌ نظر مى‌رسد. شاید ملازمت‌ خواجه‌ نصیرالدین‌ طوسى‌ و نیز انتساب‌ کتابى‌ به‌ نام‌ منهج‌ الشیعه به‌ وی‌ سبب‌ شده‌ باشد که‌ بعضى‌ از متأخران‌ او را شیعى‌ بدانند.
ابن‌ شرفشاه‌ در حکمت‌ و کلام‌ و نحو چیره‌ دست‌ بود و در روزگار خود از شهرتى‌ بسزا برخوردار گردید، چنانکه‌ [[رشیدالدین‌ فضل‌الله‌]] در نامه‌ای‌ که‌ در باب‌ اعطای‌ مال‌ به‌ دانشمندان‌، به‌ فرزندش‌ امیر على‌ حاکم‌ بغداد نوشت‌، از وی‌ خواست‌ که‌ هزار دینار و مرکبى‌ بازین‌ و پوستینى‌ از پوست‌ سنجاب‌ برای‌ رکن‌ الدین‌ ارسال‌ کند. وی‌ در طول‌ سى‌ و اندی‌ سال‌ تدریس‌، شاگردان‌ متعددی‌ تربیت‌ کرد که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ از رین‌الدین‌ على‌ بن‌ حسین‌ بن‌ قاسم‌ معروف‌ به‌ ابن‌ شیخ‌ العوینه‌ و على‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ حسن‌ معروف‌ به‌ تاج‌ الدین‌ تبریزی‌ یاد کرد. درباره مذهب‌ ابن‌ شرفشاه‌ اختلاف‌ هست‌. برخى‌ او را شیعه‌ و برخى‌ شافعى‌ مذهب‌ دانسته‌اند. از آنجا که‌ سبکى‌ و ابن‌ قاضى‌ شهبه‌ ترجمه او را در طبقات‌ الشعافعیه آورده‌اند و با توجه‌ به‌ آنکه‌ وی‌ کتاب‌ الحاوی‌ در فقه‌ شافعى‌ اثر نجم‌ الدین‌ عبدالغفار قزوینى‌ را شرح‌ کرده‌، قول‌ اخیر درست‌تر به‌ نظر مى‌رسد. شاید ملازمت‌ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه‌ نصیرالدین‌ طوسى‌]] و نیز انتساب‌ کتابى‌ به‌ نام‌ منهج‌ الشیعه به‌ وی‌ سبب‌ شده‌ باشد که‌ بعضى‌ از متأخران‌ او را شیعى‌ بدانند.


==وفات==
==وفات==