ابن قرقماس، محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

ابن قرقماس، محمد (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۱۶

۲۷۴ بایت اضافه‌شده ، ۳۰ اوت

جز

جایگزینی متن - ' ' به ''

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۴۶٬۵۵۱

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 | نام کامل = محمد بن قرقماس
 | نام‌های دیگر = ابن قرقماس، ناصرالدین (یا شمس‌الدین) محمد بن قرقماس بن عبدالله الناصری
-| لقب = ناصر‌الدين، شمس‌الدین
+| لقب = ناصر‌الدین، شمس‌الدین
 | تخلص = ابن قرقماس
 | نسب = ممالیک مصر
@@ خط ۴۰: / خط ۴۰: @@
 | وبگاه =
 | امضا =
-| کد مؤلف = AUTHORCODE70465AUTHORCODE
+| کد مؤلف =AUTHORCODE70465AUTHORCODE
 }}
 ''' ابن قُرْقْماس، ناصرالدین (یا شمس‌الدین) محمد بن قرقماس<ref>قرقماس را به صورت قورقماز ضبط کرده که شاید به تلفظ ترکی کلمه نزدیک‌تر باشد</ref>''' (ح ۸۰۲ ـ شوال ۸۸۲ق / ۱۴۰۰- ژانویۀ ۱۴۷۸م)، ادیب، شاعر، مفسر قرآن، عالم علم حروف و کیمیا.
-==ولادت، تحصیلات، اساتید==
+==ولادت==
-دربارۀ زندگی وی آگاهی اندکی در دست است، او که ظاهراً از فرزندان ممالیک بوده است، در قاهره زاده شد، قرائت قرآن را نزد جمال‌الدین محمود بن فوال آغاز کرد و سپس نزد همو قرائات سبع را آموخت.
+دربارۀ زندگی وی آگاهی اندکی در دست است، او که ظاهراً از فرزندان ممالیک بوده است، در قاهره زاده شد،
-بخشی از ادبیات عرب، منطق، جدل، فقه و جزء آن را نزد عزالدین عبدالسلام بغدادی فراگرفت و از دیگر عالمان هم روزگار خویش نیز دانش آموخت.
+== تحصیلات، اساتید ==
+قرائت قرآن را نزد [[جمال‌الدین محمود بن فوال]] آغاز کرد و سپس نزد همو قرائات سبع را آموخت.
-گفته‌اند که وی در درس عزالدین ابن جماعه نیز حضور می‌یافت. وی سپس به علم حروف، کیمیا و دیگر علوم خفیه روی آورد و مدعی دانستن آن علوم شد و گفته‌اند که زین‌الدین انصاری این علوم را نزد وی آموخت.
+بخشی از ادبیات عرب، منطق، جدل، فقه و جزء آن را نزد [[عزالدین عبدالسلام بغدادی]] فراگرفت و از دیگر عالمان هم روزگار خویش نیز دانش آموخت.
+گفته‌اند که وی در درس [[ابن جماعه، محمد بن ابی‌بکر|عزالدین ابن جماعه]] نیز حضور می‌یافت. وی سپس به علم حروف، کیمیا و دیگر علوم خفیه روی آورد و مدعی دانستن آن علوم شد و گفته‌اند که [[انصاری شیرازی، علی بن حسین|زین‌الدین انصاری]] این علوم را نزد وی آموخت.
 در پزشکی نیز ظاهراً دستی داشت، زیرا دو کتاب در این زمینه از او باقی است. وی گویا برخی از آثار خود را در پاسخ به پرسش‌هایی که از او می‌شد، تألیف کرده است.
@@ خط ۵۹: / خط ۶۲: @@
 وی مدرسه‌ای ساخت وشماری از کتاب‌هایی را که خود استنساخ کرده بود، وقف آن کرد.
-ابن ایاس ابن قرقماس را یکی از بزرگان حنفی شمرده و سخاوی چندین بار با وی دیدار کرده و برخی از شعرهای او را نوشته است با این حال گفته‌اند که در نوشته‌های ابن قرقماس خطاهای صرفی و نحوی بسیار بوده است که ظاهراً از برخی کاستی‌ها در عربی دانی او ناشی می‌شده است.
+[[ابن ایاس، محمد بن احمد|ابن ایاس]] ابن قرقماس را یکی از بزرگان حنفی شمرده و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] چندین بار با وی دیدار کرده و برخی از شعرهای او را نوشته است با این حال گفته‌اند که در نوشته‌های ابن قرقماس خطاهای صرفی و نحوی بسیار بوده است که ظاهراً از برخی کاستی‌ها در عربی دانی او ناشی می‌شده است.
 ==آثار==
 آثار برجای مانده از ابن قرقماس که ظاهراً هیچ‌کدام از آن‌ها تاکنون به چاپ نرسیده، بدین شرح است:
-# ارجوزة فی دواء السنة أوفی جوارس (ظاهراً جوارش) البلادُر، در مسائل داروشناسی ؛
+# ارجوزة فی دواء السنة أوفی جوارس (ظاهراً جوارش) البلادُر، در مسائل داروشناسی؛
 # رسالة فی الخاتم المثلث،
 # طریقة المأمون فی معجون البلاذر، در طرز ساختن نوعی دارو. متن این کتاب به شعر است.
 # فتح الخلاق فی علم الحروف و الاوفاق، در علوم خفیه و غریبه؛
 # فتح الرحمن فی تفسیر القرآن، که تفسیری است در ۲۰ مجلد. دو جزء از آن در صوفیه موجود است. ابن قرقماس خود آن را بزرگ‌ترین اثر خویش شمرده است. وی در این تفسیر از شیوۀ دیگر مفسران پیروی کرده و در خلال آن حکایاتی در بیم و امید و اندرز آورده است. آربری اثری با عنوان تفسیر القرآن را نیز به وی نسبت داده که احتمالاً عنوان مختصر همین کتاب است. سه نسخه از این کتاب در صوفیه موجود است که هر یک بخشی از قرآن را در بردارد. همچنین نسخه‌ای از آن در استانبول موجود است؛
-# القبس المجتبی ( المجتنی) فی شرح الاسماء الحسنی، ابن قرقماس در این کتاب نام‌های خدا را به روش متکلمان و نحویان همراه با بیان حقایق صوفیه تفسیر کرده است. نسخه‌ای از آن در استانبول موجود است؛
+# القبس المجتبی (المجتنی) فی شرح الاسماء الحسنی، ابن قرقماس در این کتاب نام‌های خدا را به روش متکلمان و نحویان همراه با بیان حقایق صوفیه تفسیر کرده است. نسخه‌ای از آن در استانبول موجود است؛
 # قبس المجتدی و ترقیة المبتدی، این کتاب برگزیده‌ای از کتاب‌های پیشینیان در زمینۀ طالع‌بینی و علوم حروف و خفیه است.
 نسخه‌ای با عنوان قبس المهتدی و ترقیة المبتدی در خدیویه مصر موجود است که با توجه به توضیح ذیل آن برمی‌آید که احتمالاً همان القبس المجتبی فی شرح الاسماء الحسنی باشد؛
@@ خط ۷۴: / خط ۷۷: @@
 # المقالات الفلسفیة و الترجمانات الصوفیة، در تصوف؛
 # المقامة الرابعة و العشرون، در منابع.
-# زهر الربیع فی شواهد البدیع(به زیور چاپ آراسته شده است)، در علم بدیع. از آن با عنوان زهر الربیع فی البدیع و داوودی  با عنوان زهرة الربیع فی البدیع یاد کرده است.
+# زهر الربیع فی شواهد البدیع(به زیور چاپ آراسته شده است)، در علم بدیع. از آن با عنوان زهر الربیع فی البدیع و داوودیبا عنوان زهرة الربیع فی البدیع یاد کرده است.
 این کتاب در ۴۳ باب و بیش از ۱۰ دفتر و در حدود ۲۰۰ مبحث نوشته شده است و در هر مبحث آن شعرهایی از خود مؤلف به عنوان شاهد ذکر گردیده است.
@@ خط ۹۴: / خط ۹۷: @@
 # کتابی که به گفتۀ ابن ایاس آن را در معارضه با مقامات حریری نوشته بوده است.
-افزون بر آنچه گفته شد، ابیاتی از سروده‌های او نیز در مآخذ آمده است<ref>علوی مقدم ، مهیار، ج4، ص461-460</ref>.
+افزون بر آنچه گفته شد، ابیاتی از سروده‌های او نیز در مآخذ آمده است<ref>علوی مقدم، مهیار، ج4، ص461-460</ref>.
 ‌
 == پانویس==
@@ خط ۱۰۴: / خط ۱۰۷: @@
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
+[[زهر الربيع في شواهد البدیع]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
-[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1402]]