میرلوحی سبزواری، سید محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شيخ بهاء الدين عاملى' به 'شيخ بهاء الدين عاملى'
جز (جایگزینی متن - 'محمدباقر داماد' به 'محمدباقر داماد')
جز (جایگزینی متن - 'شيخ بهاء الدين عاملى' به 'شيخ بهاء الدين عاملى')
خط ۴۰: خط ۴۰:
«سيد محمد بن محمد حسينى، ملقّب به ميرلوحى و داراى نام مستعار نقيبى»، دانشمند پرآوازه شيعى است كه در اصل سبزوارى بود، ولى در خلال دوره صفويه، طى سده 11ق، در اصفهان اقامت داشت. ميرلوحى صريح و بى‌پروا به نقد دو رهبر مذهبى بسيار مشهور معاصرش محمدباقر مجلسى و پدرش محمدتقى مجلسى، مشهور به مجلسى اول پرداخته و در حقيقت، نام او بيشتر در پيوند با انتقاداتش از مجلسى‌ها به ميان آمده است. شرح‌حال‌نويسان به علت همين انتقادات، به او توجهى نكرده‌اند و فقط محمدعلى مدرّس در «ريحانة الأدب في تراجم المعروفين بالكنية و اللقب» (ج 6، تبريز، بى‌تا، ص 6 - 235)، مدخلى چند سطرى را به او اختصاص داده است؛ هرچند همين نويسنده نيز او را صرفاً به‌عنوان يكى از نويسندگانى كه در باره امام دوازدهم كتابى نوشته‌اند معرفى مى‌كند (همان، نجم الثاقب در احوال امام غايب، تهران، بى‌تا، ص 5).
«سيد محمد بن محمد حسينى، ملقّب به ميرلوحى و داراى نام مستعار نقيبى»، دانشمند پرآوازه شيعى است كه در اصل سبزوارى بود، ولى در خلال دوره صفويه، طى سده 11ق، در اصفهان اقامت داشت. ميرلوحى صريح و بى‌پروا به نقد دو رهبر مذهبى بسيار مشهور معاصرش محمدباقر مجلسى و پدرش محمدتقى مجلسى، مشهور به مجلسى اول پرداخته و در حقيقت، نام او بيشتر در پيوند با انتقاداتش از مجلسى‌ها به ميان آمده است. شرح‌حال‌نويسان به علت همين انتقادات، به او توجهى نكرده‌اند و فقط محمدعلى مدرّس در «ريحانة الأدب في تراجم المعروفين بالكنية و اللقب» (ج 6، تبريز، بى‌تا، ص 6 - 235)، مدخلى چند سطرى را به او اختصاص داده است؛ هرچند همين نويسنده نيز او را صرفاً به‌عنوان يكى از نويسندگانى كه در باره امام دوازدهم كتابى نوشته‌اند معرفى مى‌كند (همان، نجم الثاقب در احوال امام غايب، تهران، بى‌تا، ص 5).


منبع اصلى آگاهى در باره ميرلوحى كتاب جدلى خود اوست كه در 3 - 1081ق، به رشته نگارش درآمده است و «كفاية المهتدي في معرفة المهدي» نام دارد. از اين كتاب مى‌توان به آگاهى‌هايى در باره زندگى او دست يافت. براى نمونه در اين كتاب آمده است كه ميرلوحى شاگرد برجسته دانشمندان بانفوذى چون شيخ بهاء الدين عاملى (متوفى در حدود 1031ق) و مير [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|محمدباقر داماد]] (متوفى حدود 1041ق) در زمينه علوم دينى بود. اين نكته كه ميرلوحى در سال 1031ق يا پيش از آن شاگرد برجسته‌اى بوده نشان مى‌دهد كه در آن زمان دستِ‌كم بيست سال داشته است؛ در نتيجه تاريخ زاده شدن او بايد در حدود سال 1011ق، بوده باشد.
منبع اصلى آگاهى در باره ميرلوحى كتاب جدلى خود اوست كه در 3 - 1081ق، به رشته نگارش درآمده است و «كفاية المهتدي في معرفة المهدي» نام دارد. از اين كتاب مى‌توان به آگاهى‌هايى در باره زندگى او دست يافت. براى نمونه در اين كتاب آمده است كه ميرلوحى شاگرد برجسته دانشمندان بانفوذى چون [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهاء الدين عاملى]] (متوفى در حدود 1031ق) و مير [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|محمدباقر داماد]] (متوفى حدود 1041ق) در زمينه علوم دينى بود. اين نكته كه ميرلوحى در سال 1031ق يا پيش از آن شاگرد برجسته‌اى بوده نشان مى‌دهد كه در آن زمان دستِ‌كم بيست سال داشته است؛ در نتيجه تاريخ زاده شدن او بايد در حدود سال 1011ق، بوده باشد.


«كفاية المهتدي» همچنين نشان مى‌دهد كه حوزه دلبستگى‌هاى فكرى او آموزه‌هاى شيعى امامت، به‌ويژه پرسش‌هاى مرتبط با امام دوازدهم و ردّ همه شكل‌هاى صوفيگرى بوده است. كتاب‌هاى ديگرى مانند «إعلام المحبين»، إدراء العاقلين» و إخزاء المجانين»، «زاد العقبى في مناقب الإمامة و الوصايا» و حتى «رياض المؤمنين» و «حديقة المتقين» كه او در روزگار جوانى خود نوشت، در همين زمينه‌ها به رشته نگارش درآمده بود.
«كفاية المهتدي» همچنين نشان مى‌دهد كه حوزه دلبستگى‌هاى فكرى او آموزه‌هاى شيعى امامت، به‌ويژه پرسش‌هاى مرتبط با امام دوازدهم و ردّ همه شكل‌هاى صوفيگرى بوده است. كتاب‌هاى ديگرى مانند «إعلام المحبين»، إدراء العاقلين» و إخزاء المجانين»، «زاد العقبى في مناقب الإمامة و الوصايا» و حتى «رياض المؤمنين» و «حديقة المتقين» كه او در روزگار جوانى خود نوشت، در همين زمينه‌ها به رشته نگارش درآمده بود.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش