۱۵٬۵۴۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (A-esmaili صفحهٔ ابن ظهیر، ابوعبدالله، محمد بن احمد اِرْبِلى، ملقب به مجدالدین را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به ابن ظهیر اربلی، محمد بن احمد منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| اساتید = | | اساتید = | ||
| مشایخ = ابن مکرم، ابوبکر ابن خازن، کاشغری، سخاوی، کریمه دختر عبدالوهاب قرشى، تاج‌الدین ابن حمویه؛ | | مشایخ = ابن مکرم، ابوبکر ابن خازن، کاشغری، سخاوی، کریمه دختر عبدالوهاب قرشى، تاج‌الدین ابن حمویه؛ | ||
| معاصرین = | | معاصرین = | ||
| شاگردان = احمد بن محمد بن غانم، شهاب‌الدین محمود؛ | | شاگردان = احمد بن محمد بن غانم، شهاب‌الدین محمود؛ | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = 1- تذکره الاریب و تبصره الادیب، 2- مختصرامثال‌الشریف الرضى، 3- دیوان شعر؛ | | آثار = 1- تذکره الاریب و تبصره الادیب، 2- مختصرامثال‌الشریف الرضى، 3- دیوان شعر؛ | ||
| وبگاه = | |||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE68033AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE68033AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
''' ابن | '''ابن ظَهیر، محمد بن احمد اِرْبِلى''' (602 -677ق/1205- 1278م)، ملقب به مجدالدین ادیب، شاعر و فقیه حنفى. | ||
از آنجا که پدرش ظهیرالدین لقب داشت، به ابن ظهیر شهرت یافت. وی در اربل به دنیا آمد و در همانجا به طلب علم پرداخت. | از آنجا که پدرش ظهیرالدین لقب داشت، به ابن ظهیر شهرت یافت. وی در اربل به دنیا آمد و در همانجا به طلب علم پرداخت. | ||
==مشایخ و راویان== | ==مشایخ و راویان== | ||
در اربل از ابن مکرم و در بغداد از ابوبکر ابن خازن و کاشغری و در دمشق از سخاوی، کریمه دختر عبدالوهاب قرشى و تاج‌الدین ابن حمویه حدیث شنید و گروهى چون ابوشامه، دمیاطى، ابن عطار، ابن خباز، از وی روایت حدیث کرده‌اند و او به ذهبى اجازه نقل همه روایات خود را داده بود. | |||
در اربل از ابن مکرم و در بغداد از ابوبکر ابن خازن و کاشغری و در دمشق از سخاوی، کریمه دختر عبدالوهاب قرشى و تاج‌الدین ابن حمویه حدیث شنید و گروهى چون ابوشامه، دمیاطى، ابن عطار، ابن خباز، از وی روایت حدیث کرده‌اند و او به ذهبى اجازه نقل همه روایات خود را داده بود. | |||
==شاگردان و نقل حدیث== | ==شاگردان و نقل حدیث== | ||
احمد بن محمد بن غانم نیز از او دانش آموخت و شهاب‌الدین محمود از شاگردان خاص او بود که فنون نظم و نثر را نزد وی فراگرفت و هموست که چون استادش درگذشت، قصیده‌ای بزرگ در رثای او سرود و مناقب او را در آن برشمرد. | احمد بن محمد بن غانم نیز از او دانش آموخت و شهاب‌الدین محمود از شاگردان خاص او بود که فنون نظم و نثر را نزد وی فراگرفت و هموست که چون استادش درگذشت، قصیده‌ای بزرگ در رثای او سرود و مناقب او را در آن برشمرد. | ||
| خط ۶۶: | خط ۵۶: | ||
ابن ظهیر به مصر نیز مسافرت کرد و در آنجا به نقل احادیثى که از کریمه و سخاوی فراگرفته بود، پرداخت. | ابن ظهیر به مصر نیز مسافرت کرد و در آنجا به نقل احادیثى که از کریمه و سخاوی فراگرفته بود، پرداخت. | ||
==شعر== | ==شعر== | ||
ابن ظهیر شاعری زبردست بود و در این باب شهرت بسزایى داشت و بیشتر اشعار او در قالب غزل است با این‌همه از عهده دیگر انواع شعر چون مرثیه، اخوانیات، خمریه نیز به نیکى برمى‌آمد. | ابن ظهیر شاعری زبردست بود و در این باب شهرت بسزایى داشت و بیشتر اشعار او در قالب غزل است با این‌همه از عهده دیگر انواع شعر چون مرثیه، اخوانیات، خمریه نیز به نیکى برمى‌آمد. | ||
او را قصیده‌ای است در اشتیاق به دمشق که در آن زندگى شیرین خویش و نیز مناظر، تفرجگاه‌ها، کوه قاسیون، غوطه، آبگیرها و مسجد جامع دمشق را به زیبایى تمام وصف کرده است. این قصیده به تصریح خود او در مصر سروده شده و چنین پیداست که از اقامت در مصر ناخشنود بوده است. | او را قصیده‌ای است در اشتیاق به دمشق که در آن زندگى شیرین خویش و نیز مناظر، تفرجگاه‌ها، کوه قاسیون، غوطه، آبگیرها و مسجد جامع دمشق را به زیبایى تمام وصف کرده است. این قصیده به تصریح خود او در مصر سروده شده و چنین پیداست که از اقامت در مصر ناخشنود بوده است. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
وی سرانجام به دمشق بازگشت و باقى عمر را در آنجا سپری کرد و پس از مرگ در مقابر الصوفیه به خاکش سپردند | وی سرانجام به دمشق بازگشت و باقى عمر را در آنجا سپری کرد و پس از مرگ در مقابر الصوفیه به خاکش سپردند | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
# تذکره الاریب و تبصره الادیب، که نسخه‌ای از آن در پاریس موجود است. | |||
# مختصرامثال‌الشریف الرضى، | |||
# اشعاری از وی در ضمن مجموعه‌هایى در بغداد و برلین موجود است. | |||
که نسخه‌ای از آن در پاریس موجود است. | |||
دیوانى که برخى چون ابن تغری بردی به او نسبت داده‌اند، ظاهراً مفقود شده است<ref> بیرجندی، ابوالفضل،، ج4، ص165-164</ref>. | دیوانى که برخى چون ابن تغری بردی به او نسبت داده‌اند، ظاهراً مفقود شده است<ref> بیرجندی، ابوالفضل،، ج4، ص165-164</ref>. | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
بیرجندی، ابوالفضل، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | بیرجندی، ابوالفضل، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||