أصول البزدوى؛ کنز الوصول إلی معرفة الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۱۰: خط ۱۰:
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| کد کنگره =    
| کد کنگره =  
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۸: خط ۲۸:
'''اصول البزدوی'''، نوشته علی بن محمد بَزدوی(382ق) است. در حاشیه این کتاب، «تخریج احادیث اصول البَردوی» نوشته قاسم بن قطلوبغا(متوفای 879ق) درج شده است. همچنین در ادامۀ آن، کتاب «اصول الکرخی»، نوشته ابو الحسن عبیدالله کرخی(340-260ق) با شرح مثال‌ها، نظیرها و شواهدش از [[نجم‌الدين ابو حفص عمر بن محمد بن احمد نسفى]](537-462ق) و در پایان کتاب، «ترجمة الإمام البزدوی» در شرح زندگی پزدوی و برشمردن آثار او، نوشته محمد عبدالرشید نعمانی آمده است.
'''اصول البزدوی'''، نوشته علی بن محمد بَزدوی(382ق) است. در حاشیه این کتاب، «تخریج احادیث اصول البَردوی» نوشته قاسم بن قطلوبغا(متوفای 879ق) درج شده است. همچنین در ادامۀ آن، کتاب «اصول الکرخی»، نوشته ابو الحسن عبیدالله کرخی(340-260ق) با شرح مثال‌ها، نظیرها و شواهدش از [[نجم‌الدين ابو حفص عمر بن محمد بن احمد نسفى]](537-462ق) و در پایان کتاب، «ترجمة الإمام البزدوی» در شرح زندگی پزدوی و برشمردن آثار او، نوشته محمد عبدالرشید نعمانی آمده است.


اصول البَزدوی -که نام اصلی آن «کنز الوصول الی معرفة الأصول» است و «اصول الفقه» نیز نامیده می‌شود-، نوشته ابوالحسن بزدوی (معرّب پزدوی) حنفی‌مذهب، «فقیه ماوراء النهر» و اهل پزده (قلعه‌ای نزدیک به نسف) است. احادیث این کتاب را قاسم بن قطلوبغا (متوفای 879ق)   تخریج کرده است.
اصول البَزدوی -که نام اصلی آن «کنز الوصول الی معرفة الأصول» است و «اصول الفقه» نیز نامیده می‌شود-، نوشته ابوالحسن بزدوی (معرّب پزدوی) حنفی‌مذهب، «فقیه ماوراء النهر» و اهل پزده (قلعه‌ای نزدیک به نسف) است. احادیث این کتاب را قاسم بن قطلوبغا (متوفای 879ق) تخریج کرده است.


پزدوی هرچند به دلیل دشواری در نوشته‌هایش به «ابوالعُسر» شهره است، اما اصول الفقه -که از نظری‌ترین نوشته‌های اوست- از این دشوارگویی برکنار مانده است.<ref>ر.ک: پاکتچی، احمد، ص635</ref>‏او در این اثر، مباحث اصولی‌اش را طرح کرده است؛ مباحث امر، نهی، عام، خاص، حقیقت، مجاز، الفاظی چون حتی، حروف جر، اقسام سنت، نسخ، اجماع، قیاس، استحسان، تعارض، ترجیح، خطا و اکراه با زیرمجموعه‌هایشان بخش عمدۀ کتاب را تشکیل می‌دهند.
پزدوی هرچند به دلیل دشواری در نوشته‌هایش به «ابوالعُسر» شهره است، اما اصول الفقه -که از نظری‌ترین نوشته‌های اوست- از این دشوارگویی برکنار مانده است.<ref>ر.ک: پاکتچی، احمد، ص635</ref>‏او در این اثر، مباحث اصولی‌اش را طرح کرده است؛ مباحث امر، نهی، عام، خاص، حقیقت، مجاز، الفاظی چون حتی، حروف جر، اقسام سنت، نسخ، اجماع، قیاس، استحسان، تعارض، ترجیح، خطا و اکراه با زیرمجموعه‌هایشان بخش عمدۀ کتاب را تشکیل می‌دهند.
خط ۵۳: خط ۵۳:
این اثر، نوشته ابو الحسن کرخی(340-260ق) از بزرگ‌ترین فقیهان حنفی قرن سوم و چهارم است. اصول کرخی یکی از نخستین کتاب‌های نگاشته شده در «اصول الفقه» و «القواعد الفقهیه» در مذهب حنفی است. این کتاب با شرحی از نجم‌الدين ابو حفص عمر بن محمد بن احمد نسفى(537-462ق) معروف به «مفتی الثقلین» در ذکر مثال‌ها، نظیرها و شواهد آن عرضه شده است.
این اثر، نوشته ابو الحسن کرخی(340-260ق) از بزرگ‌ترین فقیهان حنفی قرن سوم و چهارم است. اصول کرخی یکی از نخستین کتاب‌های نگاشته شده در «اصول الفقه» و «القواعد الفقهیه» در مذهب حنفی است. این کتاب با شرحی از نجم‌الدين ابو حفص عمر بن محمد بن احمد نسفى(537-462ق) معروف به «مفتی الثقلین» در ذکر مثال‌ها، نظیرها و شواهد آن عرضه شده است.


در اهمیت و جایگاه این کتاب می‌توان گفت که هرچند، امام شافعی (متوفای 204 ق) نخستین کسی بود که در اصول الفقه کتابی بنام «الرساله في أصول الفقه» نوشت، اما نظریات او تا دو صد سال دیگر – تا زمانی‌که علمای حنفی چون جصاص و دَبوسی (متوفای 430 هـ) نظریات او را در کتاب‌های اصول خویش انعکاس و گسترش ندادند – مورد توجه قرار نگرفته بود. به ویژه کتاب «تقویم الأدله» ابو زید دَبوسی باعث شد که علمای شافعی چون امام الحرمین جوینی (متوفای 478 ق) به اصول الفقه بپردازد و راه را برای کسانی چون حجة الإسلام ابوحامد غزالی – نویسندۀ «المستصفی بأصول الدین» – فراهم سازد. بدون شک، رسالۀ کوچک «الأصول» کرخی بر شاگرد خودش، ابوبکر رازی جصاص، و ابوزید دَبوسی تأثیر عمیقی داشته است.
در اهمیت و جایگاه این کتاب می‌توان گفت که هرچند، امام شافعی (متوفای 204 ق) نخستین کسی بود که در اصول الفقه کتابی بنام «الرساله في أصول الفقه» نوشت، اما نظریات او تا دو صد سال دیگر – تا زمانی‌که علمای حنفی چون جصاص و دَبوسی (متوفای 430 هـ) نظریات او را در کتاب‌های اصول خویش انعکاس و گسترش ندادند – مورد توجه قرار نگرفته بود. به ویژه کتاب «تقویم الأدله» ابو زید دَبوسی باعث شد که علمای شافعی چون امام الحرمین جوینی (متوفای 478 ق) به اصول الفقه بپردازد و راه را برای کسانی چون حجة الإسلام ابوحامد غزالی – نویسندۀ «المستصفی بأصول الدین» – فراهم سازد. بدون شک، رسالۀ کوچک «الأصول» کرخی بر شاگرد خودش، ابوبکر رازی جصاص، و ابوزید دَبوسی تأثیر عمیقی داشته است.


اصول کرخی نه تنها حاوی «اصول الفقه» بوده بلکه «القواعد الفقهیه» را نیز دربردارد. اصول الفقه بیشتر روش استخراجِ احکام فقهی و روش اجتهاد را مطالعه می‌کند، درحالی‌که القواعد الفقهیه یا قواعد الفقه بر قاعده‌هایی که بر یک سلسله احکام فقهی تطبیق می‌گردند تمرکز دارد.
اصول کرخی نه تنها حاوی «اصول الفقه» بوده بلکه «القواعد الفقهیه» را نیز دربردارد. اصول الفقه بیشتر روش استخراجِ احکام فقهی و روش اجتهاد را مطالعه می‌کند، درحالی‌که القواعد الفقهیه یا قواعد الفقه بر قاعده‌هایی که بر یک سلسله احکام فقهی تطبیق می‌گردند تمرکز دارد.