التربیة الاسلامیة، دراسة مقارنة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'بین المللی' به 'بین‌المللی ')
جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۷: خط ۳۷:
در باب دوم، نخست یادآور مى‌شود که تربیت غربى نمى‌تواند انسان را به ساحل نجات برد و حقوق انسان را پاس دارد بنابراین نمى‌تواند تربیتى جهانى باشد. آنگاه به جهانى بودن تربیت اسلامى اشاره مى‌کند و دلایل آن را مى‌آورد و مى‌افزاید تربیت اسلامى براى تحقق هدفهاى تربیتى خود لازم مى‌داند پیش از ولادت کودک محیط‍‌ خانوادگى مناسبى براى او پیش‌بینى شود و حقوق کودک پیش از زادن و پس از آن بکمال رعایت شود. پس از این به محتواى تربیت اشاره و آن را سه بخش مى‌کند: برنامه درسى کسانى که علم را از روى وظیفه مى‌آموزند؛ آنها که علم را براى خود علم مى‌آموزند و برنامه آنها که در پى آموزشهاى فنى و حرفه‌اى مى‌روند. آنگاه به پاره‌اى از پیشگامیهاى تربیت اسلامى نسبت به تربیت غربى مى‌پردازد و از توجه پدران به تربیت فرزندان در تربیت اسلامى یاد مى‌کند و نمونه‌اى از آن را مى‌آورد.  
در باب دوم، نخست یادآور مى‌شود که تربیت غربى نمى‌تواند انسان را به ساحل نجات برد و حقوق انسان را پاس دارد بنابراین نمى‌تواند تربیتى جهانى باشد. آنگاه به جهانى بودن تربیت اسلامى اشاره مى‌کند و دلایل آن را مى‌آورد و مى‌افزاید تربیت اسلامى براى تحقق هدفهاى تربیتى خود لازم مى‌داند پیش از ولادت کودک محیط‍‌ خانوادگى مناسبى براى او پیش‌بینى شود و حقوق کودک پیش از زادن و پس از آن بکمال رعایت شود. پس از این به محتواى تربیت اشاره و آن را سه بخش مى‌کند: برنامه درسى کسانى که علم را از روى وظیفه مى‌آموزند؛ آنها که علم را براى خود علم مى‌آموزند و برنامه آنها که در پى آموزشهاى فنى و حرفه‌اى مى‌روند. آنگاه به پاره‌اى از پیشگامیهاى تربیت اسلامى نسبت به تربیت غربى مى‌پردازد و از توجه پدران به تربیت فرزندان در تربیت اسلامى یاد مى‌کند و نمونه‌اى از آن را مى‌آورد.  


در باب سوم، از آرا و دیدگاههاى تربیتى شمارى از مربیان بزرگ مسلمان یاد مى‌کند (ص 369)؛ یعنى: ابن سحنون(178-236 ق)، زرنوجى(متوفى 591 ه‍‌)، قابسى(324 -403 ق)، ابن عبد البر(370-463 ق)، فارابى(259-339 ق)، ابن سینا(370-428 ق)، ابن مسکویه(متوفى 421 ق)، اخوان الصفا(قرن نیمۀ چهارم هجرى)، غزالى(450 -505 ق)، ابن خلدون(732-808 ق)، ابن حجر هیثمى(908-974 ق)، العز بن عبد السلام (577-660 ق)، ابن تیمیة(661-728 ق)، محمد بن عبد الوهاب(1115-1206 ق)، محمد عبده(1266-1323 ق)، حسن البنا(1324-1369 ق).  
در باب سوم، از آرا و دیدگاه‌هاى تربیتى شمارى از مربیان بزرگ مسلمان یاد مى‌کند (ص 369)؛ یعنى: ابن سحنون(178-236 ق)، زرنوجى(متوفى 591 ه‍‌)، قابسى(324 -403 ق)، ابن عبد البر(370-463 ق)، فارابى(259-339 ق)، ابن سینا(370-428 ق)، ابن مسکویه(متوفى 421 ق)، اخوان الصفا(قرن نیمۀ چهارم هجرى)، غزالى(450 -505 ق)، ابن خلدون(732-808 ق)، ابن حجر هیثمى(908-974 ق)، العز بن عبد السلام (577-660 ق)، ابن تیمیة(661-728 ق)، محمد بن عبد الوهاب(1115-1206 ق)، محمد عبده(1266-1323 ق)، حسن البنا(1324-1369 ق).  


در جلد دوم، پنج باب دیگر از این مجموعه دو جلدى آمده است. در باب چهارم به تربیت نوین در غرب مى‌پردازد و از اعتراف غربیها به تأثر غرب از عرب(مسلمان)یاد مى‌کند و نتیجه مى‌گیرد که تعلیم و تربیت غرب بسیارى از مبادى، اصول، ویژگیها، هدفها و نگرشهاى خود را از تربیت اسلامى دارد. سپس به روند تحول در آموزش غرب از قرن سیزدهم تاکنون مى‌پردازد و با برشماردن ویژگیهاى اصلى تربیت غربى در این دوران، آنها را با مفاهیم آمده در تربیت اسلامى مى‌سنجد تا فضل تقدم مسلمانان را نشان دهد.  
در جلد دوم، پنج باب دیگر از این مجموعه دو جلدى آمده است. در باب چهارم به تربیت نوین در غرب مى‌پردازد و از اعتراف غربیها به تأثر غرب از عرب(مسلمان)یاد مى‌کند و نتیجه مى‌گیرد که تعلیم و تربیت غرب بسیارى از مبادى، اصول، ویژگیها، هدفها و نگرشهاى خود را از تربیت اسلامى دارد. سپس به روند تحول در آموزش غرب از قرن سیزدهم تاکنون مى‌پردازد و با برشماردن ویژگیهاى اصلى تربیت غربى در این دوران، آنها را با مفاهیم آمده در تربیت اسلامى مى‌سنجد تا فضل تقدم مسلمانان را نشان دهد.  
خط ۴۳: خط ۴۳:
در شرح فلسفه تربیتى غرب از نگرش آن به انسان، هستى و حیات مى‌گوید و حق آموزش، آزادى، همکارى خانه و مدرسه و برابرى را از اصول تربیت غربى مى‌خواند و براى تبیین مبانى آن از تقدم تربیت بر تعلیم، محوریت کودک در تربیت و جدایى‌ناپذیرى تربیت از روان‌شناسى مى‌گوید و موضع غرب نسبت به رشد انسان را مى‌آورد و به هدفهاى تربیت غربى اشاره مى‌کند و گاه آنها را با تربیت اسلامى به کوتاهى مقایسه مى‌کند.  
در شرح فلسفه تربیتى غرب از نگرش آن به انسان، هستى و حیات مى‌گوید و حق آموزش، آزادى، همکارى خانه و مدرسه و برابرى را از اصول تربیت غربى مى‌خواند و براى تبیین مبانى آن از تقدم تربیت بر تعلیم، محوریت کودک در تربیت و جدایى‌ناپذیرى تربیت از روان‌شناسى مى‌گوید و موضع غرب نسبت به رشد انسان را مى‌آورد و به هدفهاى تربیت غربى اشاره مى‌کند و گاه آنها را با تربیت اسلامى به کوتاهى مقایسه مى‌کند.  


سپس به مربیان بزرگ غرب مى‌پردازد و نگرشهاى تربیتى آنها را بسیار کوتاه مى‌آورد؛ کسانى چون: مارتین لوتر، فرانسیس بیکن، جان میلتون، جان لاک، ولتر، روسو، پستالوزى، هربارت، فروبل، اسپنسر، کریشن اشتاینر، دکرولى، منتسورى و دیوئى. آنگاه پاره‌اى از دیدگاههاى آنها را با نگرشهاى تربیتى اسلام مى‌سنجد.  
سپس به مربیان بزرگ غرب مى‌پردازد و نگرشهاى تربیتى آنها را بسیار کوتاه مى‌آورد؛ کسانى چون: مارتین لوتر، فرانسیس بیکن، جان میلتون، جان لاک، ولتر، روسو، پستالوزى، هربارت، فروبل، اسپنسر، کریشن اشتاینر، دکرولى، منتسورى و دیوئى. آنگاه پاره‌اى از دیدگاه‌هاى آنها را با نگرشهاى تربیتى اسلام مى‌سنجد.  


در باب پنجم، نخست به حقایقى از تربیت اسلامى و تربیت غربى مى‌پردازد و آراى برخى از غربیان را دربارۀ جنبه‌هاى گوناگون اسلام بازمى‌گوید و تربیت اسلامى را با تربیت غربى از لحاظ‍‌، اصالت، آبشخور، فلسفه، اصول، مبانى، روش و هدف مقایسه مى‌کند و با دسته‌بندى ویژگیهاى زیرساختى تربیت غربى از قرن سیزدهم تا نیمۀ قرن بیستم، آنها را با پاره‌اى از دیدگاههاى صریح مربیان مسلمان مقایسه مى‌کند و بر پیشدستى مسلمانان تأکید مى‌ورزد و با برشماردن پاره‌اى از نگاشته‌هاى اسلامى در تعلیم و تربیت باب را پایان مى‌برد.  
در باب پنجم، نخست به حقایقى از تربیت اسلامى و تربیت غربى مى‌پردازد و آراى برخى از غربیان را دربارۀ جنبه‌هاى گوناگون اسلام بازمى‌گوید و تربیت اسلامى را با تربیت غربى از لحاظ‍‌، اصالت، آبشخور، فلسفه، اصول، مبانى، روش و هدف مقایسه مى‌کند و با دسته‌بندى ویژگیهاى زیرساختى تربیت غربى از قرن سیزدهم تا نیمۀ قرن بیستم، آنها را با پاره‌اى از دیدگاه‌هاى صریح مربیان مسلمان مقایسه مى‌کند و بر پیشدستى مسلمانان تأکید مى‌ورزد و با برشماردن پاره‌اى از نگاشته‌هاى اسلامى در تعلیم و تربیت باب را پایان مى‌برد.  


در باب ششم به پاره‌اى از همایشهاى جهانى که براى معرفى زوایاى گوناگون تربیت اسلامى برگذار شده است، اشاره مى‌کند و پیشنهادهاى تصویب شده در این همایشها و بازخوردهاى آنها را برمى‌شمارد.  
در باب ششم به پاره‌اى از همایشهاى جهانى که براى معرفى زوایاى گوناگون تربیت اسلامى برگذار شده است، اشاره مى‌کند و پیشنهادهاى تصویب شده در این همایشها و بازخوردهاى آنها را برمى‌شمارد.  
خط ۵۵: خط ۵۵:
از لزوم بررسى در سیر اندیشۀ اسلامى و تطور و تحول آن در طول زمان یاد مى‌کند. به گوشه‌‌‌هایى از نوآوریهاى مسلمانان در دانشهاى گوناگون اشاره مى‌کند. از زیانهاى اندیشه‌هاى فروید، مارکس، مارکوزه و سارتر مى‌گوید. دیدگاه مثبت کسانى را چون:  
از لزوم بررسى در سیر اندیشۀ اسلامى و تطور و تحول آن در طول زمان یاد مى‌کند. به گوشه‌‌‌هایى از نوآوریهاى مسلمانان در دانشهاى گوناگون اشاره مى‌کند. از زیانهاى اندیشه‌هاى فروید، مارکس، مارکوزه و سارتر مى‌گوید. دیدگاه مثبت کسانى را چون:  


برنارد شو، گوته و ژاک استرى نسبت به اسلام یادآور مى‌شود. از پیوند دین با سیاست مى‌گوید. آنگاه بر لزوم بهره‌ورى از هنرهاى نمایشى براى ارائۀ مفاهیم اسلامى تأکید مى‌کند و از تئاتر اسلامى و عربى مى‌گوید و به وسایل ارتباط‍‌ جمعى در جهان اسلام و عرب مى‌پردازد و پیشنهاد‌‌هایى در این‌باره دارد. سپس از داستانهاى اسلامى براى گروههاى سنى مختلف یاد مى‌کند و به موضوعاتى که در داستانهاى قرآنى بدانها پرداخته مى‌شود اشاره دارد. پس از این به شخصیتهاى برجسته اسلامى در جاى‌جاى جهان اسلام در گذشته نظر مى‌کند و برخى از آنها را نام مى‌برد و با یادکرد همبستگى اسلامى میان کشورهاى مسلمان و اهمیت آن و نیز جنبه‌هاى گوناگونش باب را مى‌بندد<ref>رفیعی، بهروز، ص144-148</ref>.
برنارد شو، گوته و ژاک استرى نسبت به اسلام یادآور مى‌شود. از پیوند دین با سیاست مى‌گوید. آنگاه بر لزوم بهره‌ورى از هنرهاى نمایشى براى ارائۀ مفاهیم اسلامى تأکید مى‌کند و از تئاتر اسلامى و عربى مى‌گوید و به وسایل ارتباط‍‌ جمعى در جهان اسلام و عرب مى‌پردازد و پیشنهاد‌‌هایى در این‌باره دارد. سپس از داستانهاى اسلامى براى گروه‌هاى سنى مختلف یاد مى‌کند و به موضوعاتى که در داستانهاى قرآنى بدانها پرداخته مى‌شود اشاره دارد. پس از این به شخصیتهاى برجسته اسلامى در جاى‌جاى جهان اسلام در گذشته نظر مى‌کند و برخى از آنها را نام مى‌برد و با یادکرد همبستگى اسلامى میان کشورهاى مسلمان و اهمیت آن و نیز جنبه‌هاى گوناگونش باب را مى‌بندد<ref>رفیعی، بهروز، ص144-148</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==