آداب و مراحل سلوک الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''آداب و مراحل سلوک الهی'''، یا '''آداب سلوک قرآنی'''، اثر کریم محمود حقیقی، مجموعه‌ای است از چهار دفتر که یک دوره اخلاق عملی را به زبان ساده و غیرفنی که از قرآن و حدیث ریشه گرفته است به مخاطب ارائه می‌دهد.
'''آداب و مراحل سلوک الهی'''، یا '''آداب سلوک قرآنی'''، اثر [[حقیقی، کریم محمود|کریم محمود حقیقی]]، مجموعه‌ای است از چهار دفتر که یک دوره اخلاق عملی را به زبان ساده و غیرفنی که از قرآن و حدیث ریشه گرفته است به مخاطب ارائه می‌دهد.


سه دفتر اول اخلاق و یا حداکثر اخلاق عرفانی است و نه عرفان، و دفتر چهارم به عرفان نظری اختصاص یافته است.
سه دفتر اول اخلاق و یا حداکثر اخلاق عرفانی است و نه عرفان، و دفتر چهارم به عرفان نظری اختصاص یافته است.
خط ۳۴: خط ۳۴:
مطالب در چهار دفتر جداگانه تنظیم شده است: دفتر اول: «تخلی» (آداب و منازل توبه)؛ دفتر دوم: «تزکی» (در تزکیه نفس از صفات ذمیمه)؛ دفتر سوم: «تحلی» (در آراستن دل به صفات حمیده)؛ دفتر چهارم «تجلی» (در جلوه‌گر شدن انوار الهی).
مطالب در چهار دفتر جداگانه تنظیم شده است: دفتر اول: «تخلی» (آداب و منازل توبه)؛ دفتر دوم: «تزکی» (در تزکیه نفس از صفات ذمیمه)؛ دفتر سوم: «تحلی» (در آراستن دل به صفات حمیده)؛ دفتر چهارم «تجلی» (در جلوه‌گر شدن انوار الهی).


===دفتر اول==
==دفتر اول==
نویسنده در نیمه نخست کتاب پس از فراخوان به تفکر در خود و جهان و بیان هدف آفرینش با لحنی به کمال خطابی و با بهره‌گیری از امثال و برخی داستانهای توبه‌کنندگان، می‌کوشد در خواننده زمینه روانی برای آهنگ توبه آفریند از این رو به توبه نصوح، توبه بهلول نباش، توبه فضیل عیاض، توبه بشر حافی، توبه ابراهیم ادهم، توبه موسی و آدم(ع) اشاره می‌کند و از عشق خدا به توبه کننده می‌گوید. سپس منازل ده‌گانه توبه را شرح و شماره می‌کند و از بیداری و به خودآمدن، قیام و حرکت برای توبه، اعتراف به تقصیر، استغفار، پشیمانی راستین از گذشته، ادای حق الناس، ادای فرایض، استفامت در توبه و پرهیز از توبه‌شکنی، سوز و گداز، غنیمت وقت و جبران گذشته و سرانجم مراقبه و محاسبه، به کوتاهی می‌گوید.
نویسنده در نیمه نخست کتاب پس از فراخوان به تفکر در خود و جهان و بیان هدف آفرینش با لحنی به کمال خطابی و با بهره‌گیری از امثال و برخی داستانهای توبه‌کنندگان، می‌کوشد در خواننده زمینه روانی برای آهنگ توبه آفریند از این رو به توبه نصوح، توبه بهلول نباش، توبه فضیل عیاض، توبه بشر حافی، توبه ابراهیم ادهم، توبه موسی و آدم(ع) اشاره می‌کند و از عشق خدا به توبه کننده می‌گوید. سپس منازل ده‌گانه توبه را شرح و شماره می‌کند و از بیداری و به خودآمدن، قیام و حرکت برای توبه، اعتراف به تقصیر، استغفار، پشیمانی راستین از گذشته، ادای حق الناس، ادای فرایض، استفامت در توبه و پرهیز از توبه‌شکنی، سوز و گداز، غنیمت وقت و جبران گذشته و سرانجم مراقبه و محاسبه، به کوتاهی می‌گوید.
پس از این آداب و مراقبت‌های پس از طی مراحل توبه را یاد می‌کند و به پرهیز از مجالس گناه می‌خواند و بر فوری بودن توبه اشاره می‌کند سپس به آثار متعدد گناه می‌پردازد.
پس از این آداب و مراقبت‌های پس از طی مراحل توبه را یاد می‌کند و به پرهیز از مجالس گناه می‌خواند و بر فوری بودن توبه اشاره می‌کند سپس به آثار متعدد گناه می‌پردازد.
خط ۵۳: خط ۵۳:


سپس از تجلی آفاقی یاد می‌کند و اشاره می‌کند که همه چیز روی به سوی  خدا دارد، هر جمجودی به گونه ای جان دارد و گویاست و تسبیح خدا می‌کند آنگاه علم بشر را مکاشفه عالم وجود می‌خواند و به چگونگی نزول اسماء، مرکز عالم وجود و اینکه ملک به ملکوت و ملکوت به جبروت و جبروت به خداوند قائم است می‌پردازد. پس از آن اشاره می‌کند که عالم خلق مظهر صفات خواوند است و عالم شهود را اصالتی نیست و آنچه هست جلوه و نمودی از عالم امر و غیب است.
سپس از تجلی آفاقی یاد می‌کند و اشاره می‌کند که همه چیز روی به سوی  خدا دارد، هر جمجودی به گونه ای جان دارد و گویاست و تسبیح خدا می‌کند آنگاه علم بشر را مکاشفه عالم وجود می‌خواند و به چگونگی نزول اسماء، مرکز عالم وجود و اینکه ملک به ملکوت و ملکوت به جبروت و جبروت به خداوند قائم است می‌پردازد. پس از آن اشاره می‌کند که عالم خلق مظهر صفات خواوند است و عالم شهود را اصالتی نیست و آنچه هست جلوه و نمودی از عالم امر و غیب است.
چون به اینجا می‌رسد از سیر آفاقی می‌گوید و به تجلی برخی صفات خداوند در طبیعت می‌پردازد مانند: قائم، عالم، احمد و قادر، سپس به مزیت آدمی در معرفت اسماءالله اشاره می‌کند و از بیشماری اسماء خدا می‌گوید.
چون به اینجا می‌رسد از سیر آفاقی می‌گوید و به تجلی برخی صفات خداوند در طبیعت می‌پردازد مانند: قائم، عالم، احمد و قادر، سپس به مزیت آدمی در معرفت اسماءالله اشاره می‌کند و از بیشماری اسماء خدا می‌گوید.
وحد اسماء، عینیت صفات و ذات، اولین تجلی در هستی یعنی نور محمدی، نکاتی راجع به اسماء، معنای حمد، مراحل حمد، اسمایی که با تمام موجودات عالم تجلی دارند یعنی رحمن، رب، شهید، ظاهر و محیط و اینکه کمالات موجودات عین کمال حق تعالی است، نکات  دیگر این دفتر است<ref>رفیعی، بهروز، ص3-7</ref>.
وحد اسماء، عینیت صفات و ذات، اولین تجلی در هستی یعنی نور محمدی، نکاتی راجع به اسماء، معنای حمد، مراحل حمد، اسمایی که با تمام موجودات عالم تجلی دارند یعنی رحمن، رب، شهید، ظاهر و محیط و اینکه کمالات موجودات عین کمال حق تعالی است، نکات  دیگر این دفتر است<ref>رفیعی، بهروز، ص3-7</ref>.