تاریخ الأدب العربی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}
{{کاربردهای دیگر|تاريخ الأدب العربي (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|تاريخ الأدب العربي (ابهام زدایی)}}
'''تاریخ الأدب العربی''' ترجمه عربی کتاب کارل بروکلمان به همین نام در 6 جلد توسط دکتر عبدالحلیم نجار.
'''تاریخ الأدب العربی''' ترجمه عربی کتاب [[بروکلمان، کارل|کارل بروکلمان]] به همین نام در 6 جلد توسط دکتر [[نجار، عبدالحلیم|عبدالحلیم نجار]].


جستجوی علم و ادبیات عرب، تلاش در راستای فهم تلاش‌های انجام شده در علم عربی و پیروی از گام‌های آن در جهت استقرار فرهنگ جهان جدید عرب و توسعه تمدن آن، حصر آنچه که از میراث اندیشه عرب در کتابخانه‌ها و قفسه‌های کتاب پراکنده و شمارش شده است به‌منظور دستیابی به آیات روشن غرور و عزت و یاری رساندن جهت برانگیختن و احیای این آثار و فهماندن مواردی از این فرهنگ اسلامی که به زبان‌های دیگر دنیا ترجمه شده و مباحثی که در شرق و غرب عالم درباره میراث عرب مطرح شده و کتاب‌هایی که دراین‌ارتباط نوشته شده است و... از جمله مقاصدی بوده که کارل بروکلمان در تاریخ الادب العربی، نصب‌العین خود قرار داده است.<ref>ر.ک: مقدمه مترجم بر کتاب، صفحه ط</ref>
جستجوی علم و ادبیات عرب، تلاش در راستای فهم تلاش‌های انجام شده در علم عربی و پیروی از گام‌های آن در جهت استقرار فرهنگ جهان جدید عرب و توسعه تمدن آن، حصر آنچه که از میراث اندیشه عرب در کتابخانه‌ها و قفسه‌های کتاب پراکنده و شمارش شده است به‌منظور دستیابی به آیات روشن غرور و عزت و یاری رساندن جهت برانگیختن و احیای این آثار و فهماندن مواردی از این فرهنگ اسلامی که به زبان‌های دیگر دنیا ترجمه شده و مباحثی که در شرق و غرب عالم درباره میراث عرب مطرح شده و کتاب‌هایی که دراین‌ارتباط نوشته شده است و... از جمله مقاصدی بوده که [[بروکلمان، کارل|کارل بروکلمان]] در تاریخ الادب العربی، نصب‌العین خود قرار داده است.<ref>ر.ک: مقدمه مترجم بر کتاب، صفحه ط</ref>


نگاه غالب بروکلمان در این اثر، در اغلب موارد نگاهی انسانی(نگاه جهانی و شامل) به این مباحث است. او در نگاه به حیات عقلی عربی، قبل از هر چیزی، به جایگاه این حیات در جهانی که آن را احاطه کرده، می‌نگرد و میزان اتصال یا جدایی آن را نسبت به عالم اطراف آن می‌سنجد. او سعی می‌کند نقش آن‌جهانی را که ادبیات عرب در یک‌گوشه‌اش ایستاده را واضح کند و میزان نقش فرهنگ و ادب عرب را در این جهان مشخص کند و نشان دهد این فرهنگ و زبان تا چه حدی به هدایت اجتماع انسانی به هدف‌های حق و خیر و زیبایی در این جهان، کمک کرده است. ازاین‌رو هدف بروکلمان در این کتاب به رشد ذوق ادبی یا تربیت ملکه نقد روشمند یا وصف تاریخی و غیره در اسالیب کلام عرب و شیوه نگارش‌ها و مذاهب و مدارس آن در دوره‌های مختلف ادبی، و... محدود نمی‌شود. کمااینکه این کتاب را نمی‌توان اثری در شمارش ادبا و کاتبان و شاعران و... قرارداد؛ یعنی این اثر فراتر از یک کتاب ترجمه است؛ بلکه فراتر از کتاب‌های معجم مانند فهرست ابن ندیم و کشف الظنون و غیره است. به عبارت دقیق‌تر می‌توان گفت مجموع موارد مذکور، تنها بخشی از کتاب بروکلمان را تشکیل می‌دهند.<ref>ر.ک: همان، صفحات ط و ی</ref>
نگاه غالب [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] در این اثر، در اغلب موارد نگاهی انسانی(نگاه جهانی و شامل) به این مباحث است. او در نگاه به حیات عقلی عربی، قبل از هر چیزی، به جایگاه این حیات در جهانی که آن را احاطه کرده، می‌نگرد و میزان اتصال یا جدایی آن را نسبت به عالم اطراف آن می‌سنجد. او سعی می‌کند نقش آن‌جهانی را که ادبیات عرب در یک‌گوشه‌اش ایستاده را واضح کند و میزان نقش فرهنگ و ادب عرب را در این جهان مشخص کند و نشان دهد این فرهنگ و زبان تا چه حدی به هدایت اجتماع انسانی به هدف‌های حق و خیر و زیبایی در این جهان، کمک کرده است. ازاین‌رو هدف [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] در این کتاب به رشد ذوق ادبی یا تربیت ملکه نقد روشمند یا وصف تاریخی و غیره در اسالیب کلام عرب و شیوه نگارش‌ها و مذاهب و مدارس آن در دوره‌های مختلف ادبی، و... محدود نمی‌شود. کمااینکه این کتاب را نمی‌توان اثری در شمارش ادبا و کاتبان و شاعران و... قرارداد؛ یعنی این اثر فراتر از یک کتاب ترجمه است؛ بلکه فراتر از کتاب‌های معجم مانند فهرست ابن ندیم و کشف الظنون و غیره است. به عبارت دقیق‌تر می‌توان گفت مجموع موارد مذکور، تنها بخشی از کتاب بروکلمان را تشکیل می‌دهند.<ref>ر.ک: همان، صفحات ط و ی</ref>


نگاه بروکلمان در این اثر به ادب عربی در زمان‌های مختلف چنین است:
نگاه [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] در این اثر به ادب عربی در زمان‌های مختلف چنین است:


در جاهلیت و صدر اسلام و دولت اموی، عربی را مانند بسیاری از زبان‌های دیگر دنیا، زبانی محلی می‌داند که دارای فنون فصاحت و بلاغت بالایی بوده است، او مردم این زمانه و فرهنگ و زیست‌بوم و... آنان را نیز می‌کاود. پس از این دوره‌ها به سراغ عصر عباسی می‌رود که زبان عربی، در کتابت و به‌عنوان زبان علمی اسلامی، زبان فراگیر عالم اسلامی می‌شود. اینجا محل برخورد فرهنگ اسلامی(عربی) با سایر فرهنگ‌هاست. دوران بالیدن حیات عقلی فرهنگ و زبان عربی نیز در این زمانه رقم می‌خورد که به عصر ترجمه نیز معروف است. پس از گذران این دوران، زبان عربی دوباره به جایگاه اولیه خودش و زبان محلی برمی‌گردد و کارهای علمی مسلمانان در حد تمجید آثار بزرگان پیشین و تمجید میراث سابق باقی می‌ماند و فنون ادبی آن دوباره به فن قول و صناعت بیان برمی‌گردد. مجددا با طلوع نهضت جدید در مشرق و نزدیکی نقاط عالم با یکدیگر، فرصتی برای تبادل افکار و فرهنگ‌ها فراهم شده که با این امر، فرهنگ و ادب عرب، حیات جدیدی را آغاز کرده است... .<ref>ر.ک: همان، صفحات ی تا ل</ref>
در جاهلیت و صدر اسلام و دولت اموی، عربی را مانند بسیاری از زبان‌های دیگر دنیا، زبانی محلی می‌داند که دارای فنون فصاحت و بلاغت بالایی بوده است، او مردم این زمانه و فرهنگ و زیست‌بوم و... آنان را نیز می‌کاود. پس از این دوره‌ها به سراغ عصر عباسی می‌رود که زبان عربی، در کتابت و به‌عنوان زبان علمی اسلامی، زبان فراگیر عالم اسلامی می‌شود. اینجا محل برخورد فرهنگ اسلامی(عربی) با سایر فرهنگ‌هاست. دوران بالیدن حیات عقلی فرهنگ و زبان عربی نیز در این زمانه رقم می‌خورد که به عصر ترجمه نیز معروف است. پس از گذران این دوران، زبان عربی دوباره به جایگاه اولیه خودش و زبان محلی برمی‌گردد و کارهای علمی مسلمانان در حد تمجید آثار بزرگان پیشین و تمجید میراث سابق باقی می‌ماند و فنون ادبی آن دوباره به فن قول و صناعت بیان برمی‌گردد. مجددا با طلوع نهضت جدید در مشرق و نزدیکی نقاط عالم با یکدیگر، فرصتی برای تبادل افکار و فرهنگ‌ها فراهم شده که با این امر، فرهنگ و ادب عرب، حیات جدیدی را آغاز کرده است... .<ref>ر.ک: همان، صفحات ی تا ل</ref>