آداب تعليم و تعلم در اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تعليم و تربيت (ابهام زدایی)' به 'تعليم و تربيت (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - '↵↵' به ' ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'تعليم و تربيت (ابهام زدایی)' به 'تعليم و تربيت (ابهام‌زدایی)')
 
(۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر = NUR15414J1.jpg
| تصویر =NUR15414J1.jpg
| عنوان = آداب تعلیم و تعلم در اسلام  
| عنوان =آداب تعلیم و تعلم در اسلام  
| عنوان‌های دیگر = آداب تعلیم و تعلم در اسلام : تحریری جدید از ترجمه گزارش گونه کتاب «منیه المرید فی آداب المفید و المستفید» از شهید ثانی
| عنوان‌های دیگر =آداب تعلیم و تعلم در اسلام: تحریری جدید از ترجمه گزارش گونه کتاب «منیه المرید فی آداب المفید و المستفید» از شهید ثانی
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =
[[حجتی، سید محمدباقر]] (نویسنده)
[[حجتی، سید محمدباقر]] (نویسنده)
|زبان  
|زبان  
| زبان = فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره = ‏‎‏/‎‏ح‎‏3‎‏آ‎‏4 / 254/4 BP  
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏ح‎‏3‎‏آ‎‏4 / 254/4 BP  
| موضوع = اسلام و آموزش و پرورش، دانش و دانش اندوزی - جنبه‌های مذهبی - اسلام، اخلاق اسلامی
| موضوع =اسلام و آموزش و پرورش، دانش و دانش اندوزی - جنبه‌های مذهبی - اسلام، اخلاق اسلامی
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = دفتر نشر فرهنگ اسلامی  
| ناشر =دفتر نشر فرهنگ اسلامی  
| مکان نشر = ایران - تهران
| مکان نشر =ایران - تهران
| سال نشر = 1377ش
| سال نشر =1377ش
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE15414AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15414AUTOMATIONCODE
| چاپ = سی و یکم
| چاپ =سی و یکم
| شابک =  
| شابک =
| تعداد جلد = 1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 15414
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15414
| کتابخوان همراه نور = 15414
| کتابخوان همراه نور =15414
| کد پدیدآور =  
| کد پدیدآور =
| پس از =  
| پس از =
| پیش از =  
| پیش از =
}}
}}
{{کاربردهای دیگر| آداب (ابهام‌زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر| تعليم و تربيت (ابهام‌زدایی)}}
'''آداب تعلیم و تعلم در اسلام'''، اثر [[حجتی، سید محمدباقر|سید محمدباقر حجتى]] (متولد 1311ش)، ترجمه و تحریرى است از کتاب «[[منية المريد في آداب المفيد و المستفيد|منیة المرید فى آداب المفید و المستفید]]» نگاشته [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانى]](911-965 یا 996 ه‍‌. ق). کتاب شهید نیز برگرفته از کتاب «[[تذکرة السامع و المتکلم فى ادب العالم و المتعلم]]» نوشته [[ابن جماعه کنانی شافعی|ابن جماعه کنانى]](م 733 ه‍‌. ق)است که اندکى روایات شیعى بر آن افزوده شده است.  
'''آداب تعلیم و تعلم در اسلام'''، اثر [[حجتی، سید محمدباقر|سید محمدباقر حجتى]] (متولد 1311ش)، ترجمه و تحریرى است از کتاب «[[منية المريد في آداب المفيد و المستفيد|منیة المرید فى آداب المفید و المستفید]]» نگاشته [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانى]](911-965 یا 996 ه‍‌. ق). کتاب شهید نیز برگرفته از کتاب «[[تذکرة السامع و المتکلم فى ادب العالم و المتعلم]]» نوشته [[ابن جماعه کنانی شافعی|ابن جماعه کنانى]](م 733 ه‍‌. ق)است که اندکى روایات شیعى بر آن افزوده شده است.  
کتاب داراى دو مقدمۀ مترجم، زندگى‌نامه شهید ثانى و دیباچۀ مؤلف و چهار باب و خاتمه و پیوست و فهرستى از کتابهاى تعلیم و تربیت اسلامى است که به سر فصلهاى آن اشاره مى‌کنم:  
کتاب داراى دو مقدمۀ مترجم، زندگى‌نامه شهید ثانى و دیباچۀ مؤلف و چهار باب و خاتمه و پیوست و فهرستى از کتابهاى تعلیم و تربیت اسلامى است که به سر فصلهاى آن اشاره مى‌کنم:  
خط ۳۵: خط ۳۷:
بخش سوم. آداب و وظایف ویژۀ معلم در امر تدریس و جلسه درس: 1-آراستن و پیراستن ظاهر براى تجلیل از مقام علم؛ 2-دعا و حفظ‍‌ همبستگى معلم با خدا در شروع درس؛ 3-ادامۀ این همبستگى براى توفیق در درس؛ 4-جلوس آمیخته با وقار و متانت؛ 5-تعیین و تنظیم جهت جلوس معلم در جلسه درس؛ 6-پالایش قصد؛ 7-حفظ‍‌ وقار و متانت در جلسه درس؛ 8-طرز توجه و نگاه به شاگردان باید حساب شده باشد؛ 9-احترام ویژه به شاگردان با فضیلت و قدردانى از آنها؛ 10-تلاوت قرآن و خواندن دعا قبل از درس؛ 11-استفاده از بهترین قواعد و روش تدریس و تفهیم؛ 12-رعایت ترتب منطقى علوم در تدریس؛ 13-رعایت اعتدال در توضیح مطالب؛ 14-مصونیت معلم از عوارض مخل مزاجى و روحى؛ 15-اهمیت هواى آزاد براى جلسه درس؛ 16-رعایت مصالح شاگردان و مصالح اهم در تقدم و تأخر وقت تدریس؛ 17-رعایت تناسب صدا با محیط‍‌؛ 18-ایجاد انضباط‍‌ و حس مسئولیت اخلاقى در شاگردان؛ 20-مدارا در مورد کیفیت پاسخ به پرسشهاى فراگیران؛ 21-محبت و گشاده‌رویى معلم نسبت به شاگردان تازه‌وارد؛ 22-اعتراف به ناتوانى در مسائلى که نسبت به آنها احاطه ندارد؛ 24-تذکر لغزش و اشتباه پیش از پایان درس؛ 25-اعلام پایان درس؛ 26-به انجام رساندن درس با نصایح اخلاقى؛ 27-ختم درس با دعا؛ 28-درنگ در جلسه درس پس از پایان درس؛ 29-تعیین مهتر براى فراگیران؛ 30-دعا هنگام برخاستن از جلسه درس.  
بخش سوم. آداب و وظایف ویژۀ معلم در امر تدریس و جلسه درس: 1-آراستن و پیراستن ظاهر براى تجلیل از مقام علم؛ 2-دعا و حفظ‍‌ همبستگى معلم با خدا در شروع درس؛ 3-ادامۀ این همبستگى براى توفیق در درس؛ 4-جلوس آمیخته با وقار و متانت؛ 5-تعیین و تنظیم جهت جلوس معلم در جلسه درس؛ 6-پالایش قصد؛ 7-حفظ‍‌ وقار و متانت در جلسه درس؛ 8-طرز توجه و نگاه به شاگردان باید حساب شده باشد؛ 9-احترام ویژه به شاگردان با فضیلت و قدردانى از آنها؛ 10-تلاوت قرآن و خواندن دعا قبل از درس؛ 11-استفاده از بهترین قواعد و روش تدریس و تفهیم؛ 12-رعایت ترتب منطقى علوم در تدریس؛ 13-رعایت اعتدال در توضیح مطالب؛ 14-مصونیت معلم از عوارض مخل مزاجى و روحى؛ 15-اهمیت هواى آزاد براى جلسه درس؛ 16-رعایت مصالح شاگردان و مصالح اهم در تقدم و تأخر وقت تدریس؛ 17-رعایت تناسب صدا با محیط‍‌؛ 18-ایجاد انضباط‍‌ و حس مسئولیت اخلاقى در شاگردان؛ 20-مدارا در مورد کیفیت پاسخ به پرسشهاى فراگیران؛ 21-محبت و گشاده‌رویى معلم نسبت به شاگردان تازه‌وارد؛ 22-اعتراف به ناتوانى در مسائلى که نسبت به آنها احاطه ندارد؛ 24-تذکر لغزش و اشتباه پیش از پایان درس؛ 25-اعلام پایان درس؛ 26-به انجام رساندن درس با نصایح اخلاقى؛ 27-ختم درس با دعا؛ 28-درنگ در جلسه درس پس از پایان درس؛ 29-تعیین مهتر براى فراگیران؛ 30-دعا هنگام برخاستن از جلسه درس.  
ج)آداب و وظایف ویژۀ شاگرد، که داراى سه بخش است: در بخش اول از وظایف شاگرد نسبت به خود یاد مى‌شود به این ترتیب: 1-پالایش دل از آلودگى؛ 2-غنیمت شمردن فرصتهاى زندگى؛ 3-بریدن از علاقه‌هاى مادى؛ 4-پرهیز از ازدواج؛ 5-دورى از معاشرتهاى نادرست؛ 6-مداومت بر تحرک و کوشش علمى؛ 7-علو همت در پویایى از مقام والاى علمى؛ 8-رعایت مدارج علوم از لحاظ‍‌ اهمیت.  
ج)آداب و وظایف ویژۀ شاگرد، که داراى سه بخش است: در بخش اول از وظایف شاگرد نسبت به خود یاد مى‌شود به این ترتیب: 1-پالایش دل از آلودگى؛ 2-غنیمت شمردن فرصتهاى زندگى؛ 3-بریدن از علاقه‌هاى مادى؛ 4-پرهیز از ازدواج؛ 5-دورى از معاشرتهاى نادرست؛ 6-مداومت بر تحرک و کوشش علمى؛ 7-علو همت در پویایى از مقام والاى علمى؛ 8-رعایت مدارج علوم از لحاظ‍‌ اهمیت.  
بخش سوم. آداب و وظایف شاگرد در دانش آموختن و قرائت درس و تکیه‌گاههاى او نسبت به استاد و رفیقان و همدرسها: 1-ضرورت حفظ‍‌ قرآن کریم؛ 2-باید مطالعات و اشتغالات علمى فراگیر درخور فهم و استعداد او باشد؛ 3-تصحیح درس و معلومات قبل از اندوختن آن در حافظه؛ 4-جبران لغزشهاى استاد توأم با حفظ‍‌ حرمت او؛ 5-استمرار در بررسى محفوظات؛ 6-برنامه‌ریزى ساعات شبانه‌روز براى اشتغالات علمى؛ 7-انتخاب روز و ساعت ویژه براى آغاز درس؛ 8-شدت اهتمام در مطالعه و بررسى مسائل مربوط‍‌ به درس حدیث؛ 9-دقت و بررسى در مطالعات و محفوظات و منابع آنها؛ 10-پاسدارى از دانش، از طریق نگارش آن؛ 11-اغتنام فرصت دوران جوانى و لزوم والایى همت؛ 12-حفظ‍‌ همبستگى و استمرار شرکت در جلسات درس؛ 13-رعایت آداب ورود به جلسه درس؛ 14-رعایت موازین جلوس در جوار معلم؛ 15-رعایت حق اولویت دیگران نسبت به محل جلوس؛ 16-رعایت ادب نسبت به حاضران جلسه درس؛ 17-نباید محل جلوس دیگران را اشغال کرد؛ 18-شاگرد باید در ردۀ حلقه درس قرار گیرد؛ 19-نباید هنگام جلوس، میان دو فرد مأنوس جدایى انداخت؛ 20-رعایت آسایش حاضران؛ 21-عدم مداخله در درس دیگران؛ 22-عدم مداخله در سخن دیگران؛ 23-ادب نگاهداشتن با استاد و شاگردان؛ 24-رعایت نوبت در درس؛ 25-رعایت موازین جلوس در محضر استاد؛ 26-کسب اجازه از استاد و خواندن دعا به هنگام قرائت درس؛ 27-اهتمام به مذاکره و تکرار سخنان استاد؛ 28-حفظ‍‌ حرمت استاد بگاه مباحثه درس؛ 29-رعایت موازین اخلاقى در نحوۀ مذاکرات علمى؛ 30-وظایف علمى و اخلاقى دانشجویان برجسته.  
بخش سوم. آداب و وظایف شاگرد در دانش آموختن و قرائت درس و تکیه‌گاه‌هاى او نسبت به استاد و رفیقان و همدرسها: 1-ضرورت حفظ‍‌ قرآن کریم؛ 2-باید مطالعات و اشتغالات علمى فراگیر درخور فهم و استعداد او باشد؛ 3-تصحیح درس و معلومات قبل از اندوختن آن در حافظه؛ 4-جبران لغزشهاى استاد توأم با حفظ‍‌ حرمت او؛ 5-استمرار در بررسى محفوظات؛ 6-برنامه‌ریزى ساعات شبانه‌روز براى اشتغالات علمى؛ 7-انتخاب روز و ساعت ویژه براى آغاز درس؛ 8-شدت اهتمام در مطالعه و بررسى مسائل مربوط‍‌ به درس حدیث؛ 9-دقت و بررسى در مطالعات و محفوظات و منابع آنها؛ 10-پاسدارى از دانش، از طریق نگارش آن؛ 11-اغتنام فرصت دوران جوانى و لزوم والایى همت؛ 12-حفظ‍‌ همبستگى و استمرار شرکت در جلسات درس؛ 13-رعایت آداب ورود به جلسه درس؛ 14-رعایت موازین جلوس در جوار معلم؛ 15-رعایت حق اولویت دیگران نسبت به محل جلوس؛ 16-رعایت ادب نسبت به حاضران جلسه درس؛ 17-نباید محل جلوس دیگران را اشغال کرد؛ 18-شاگرد باید در ردۀ حلقه درس قرار گیرد؛ 19-نباید هنگام جلوس، میان دو فرد مأنوس جدایى انداخت؛ 20-رعایت آسایش حاضران؛ 21-عدم مداخله در درس دیگران؛ 22-عدم مداخله در سخن دیگران؛ 23-ادب نگاهداشتن با استاد و شاگردان؛ 24-رعایت نوبت در درس؛ 25-رعایت موازین جلوس در محضر استاد؛ 26-کسب اجازه از استاد و خواندن دعا به هنگام قرائت درس؛ 27-اهتمام به مذاکره و تکرار سخنان استاد؛ 28-حفظ‍‌ حرمت استاد بگاه مباحثه درس؛ 29-رعایت موازین اخلاقى در نحوۀ مذاکرات علمى؛ 30-وظایف علمى و اخلاقى دانشجویان برجسته.  
باب دوم. آداب فتوى و مفتى و مستفتى
باب دوم. آداب فتوى و مفتى و مستفتى
ا)شرایط‍‌ و امورى که باید هر مفتى واجد آنها باشد؛ ب)احکام و آداب مفتى:  
ا)شرایط‍‌ و امورى که باید هر مفتى واجد آنها باشد؛ ب)احکام و آداب مفتى:  
خط ۵۹: خط ۶۱:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
رفیعی، بهروز، کتابشناسی توصیفی و موضوعی تعلیم و تربیت در اسلام، انتشارات بین‌المللی هدی، تهران، چاپ اول، 1378ش
رفیعی، بهروز، کتابشناسی توصیفی و موضوعی تعلیم و تربیت در اسلام، انتشارات بین‌المللی هدی، تهران، چاپ اول، 1378ش
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]