تفسير القمي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی'
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ب' به 'ابن‌ ب')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی')
خط ۷۲: خط ۷۲:
در تفسير موجود، معمولا پس از نقل از غير على بن ابراهیم، با آوردن نام على بن ابراهیم، به‌گونه صريح يا با ضمير، بازگشتِ متن به تفسير على بن ابراهیم يادآورى مى‌شود<ref>به جز ج 1، ص200 - 271</ref>
در تفسير موجود، معمولا پس از نقل از غير على بن ابراهیم، با آوردن نام على بن ابراهیم، به‌گونه صريح يا با ضمير، بازگشتِ متن به تفسير على بن ابراهیم يادآورى مى‌شود<ref>به جز ج 1، ص200 - 271</ref>


[[شبیری زنجانی، موسی|سيد موسى شبيرى زنجانى]]، با توجه به اينكه اغلب راويانِ بخش دوم تفسير، همچون احمد بن ادريس و حسن بن على مَهزيار و محمد بن جعفر رزّاز، از استادان على بن حاتِم قزوينى بوده‌اند و هيچ راوى ديگرى از اين مجموعه افراد روايت نمى‌كند، مؤلف كتاب را على بن حاتم مى‌شناساند<ref>به نقل محمد جواد شبيرى، ص50 و نيز نجاشى، ص36 و طوسى، ج 3، ص72 و [[ابن‌ بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 2، ص446 و 519</ref>
[[شبیری زنجانی، موسی|سيد موسى شبيرى زنجانى]]، با توجه به اينكه اغلب راويانِ بخش دوم تفسير، همچون احمد بن ادريس و حسن بن على مَهزيار و محمد بن جعفر رزّاز، از استادان على بن حاتِم قزوينى بوده‌اند و هيچ راوى ديگرى از اين مجموعه افراد روايت نمى‌كند، مؤلف كتاب را على بن حاتم مى‌شناساند<ref>به نقل محمد جواد شبيرى، ص50 و نيز نجاشى، ص36 و طوسى، ج 3، ص72 و [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 2، ص446 و 519</ref>


ابوالفضل، عباس بن محمد بن قاسم نيز از مشايخ على بن حاتم است.<ref>[[ابن‌ بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 1، ص304</ref> و ممكن است منشأ اشتباه در انتساب كتاب، تبديل نام على بن ابى سهل - كه همان على بن حاتم است - به على بن ابراهیم، به جهت شباهت اين دو اسم، باشد.
ابوالفضل، عباس بن محمد بن قاسم نيز از مشايخ على بن حاتم است.<ref>[[ابن بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 1، ص304</ref> و ممكن است منشأ اشتباه در انتساب كتاب، تبديل نام على بن ابى سهل - كه همان على بن حاتم است - به على بن ابراهیم، به جهت شباهت اين دو اسم، باشد.


قسمت عمده تفسير موجود، نقل از تفسير على بن ابراهیم است، ولى وجود نقل‌هايى در «تأويل الآيات» و برخى كتب ديگر از تفسير على بن ابراهیم - كه با احاديث و مطالب تفسير موجود تفاوت‌هاى فراوانى دارد - سبب مى‌شود كه به آنچه از تفسير على بن ابراهیم در تفسير موجود نقل شده، نتوان اعتماد كامل كرد<ref>استرآبادى، ص32، 140، 214، 216 و قس قمى، ج 1، ص30، 140، 301، 306 و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]]، ص168، 169، 170، 171 و قس قمى، ج 1، ص59، 277 و طبرسى، ج 2، ص503، 614 و قس قمى، ج 1، ص66، 72 و [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]]، ج 4، ص272 و قس قمى، ج 1، ص155</ref>
قسمت عمده تفسير موجود، نقل از تفسير على بن ابراهیم است، ولى وجود نقل‌هايى در «تأويل الآيات» و برخى كتب ديگر از تفسير على بن ابراهیم - كه با احاديث و مطالب تفسير موجود تفاوت‌هاى فراوانى دارد - سبب مى‌شود كه به آنچه از تفسير على بن ابراهیم در تفسير موجود نقل شده، نتوان اعتماد كامل كرد<ref>استرآبادى، ص32، 140، 214، 216 و قس قمى، ج 1، ص30، 140، 301، 306 و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]]، ص168، 169، 170، 171 و قس قمى، ج 1، ص59، 277 و طبرسى، ج 2، ص503، 614 و قس قمى، ج 1، ص66، 72 و [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]]، ج 4، ص272 و قس قمى، ج 1، ص155</ref>
خط ۹۹: خط ۹۹:
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
# [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]]؛
# [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]]؛
# [[ابن‌ بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، علل الشّرايع، نجف، 1386 / 1966، چاپ افست قم[بى‌تا]؛
# [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، علل الشّرايع، نجف، 1386 / 1966، چاپ افست قم[بى‌تا]؛
# [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]]، لسان الميزان، چاپ محمد عبدالرحمان مرعشلى، بيروت، 1415 - 1416 / 1995 - 1996؛
# [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]]، لسان الميزان، چاپ محمد عبدالرحمان مرعشلى، بيروت، 1415 - 1416 / 1995 - 1996؛
# ابن داوود حلى، كتاب الرجال، چاپ محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف، 1392 / 1972، چاپ افست قم[بى‌تا]؛
# ابن داوود حلى، كتاب الرجال، چاپ محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف، 1392 / 1972، چاپ افست قم[بى‌تا]؛