۱۰۶٬۵۴۵
ویرایش
شرح التسهيل المسمی تمهيد القواعد بشرح تسهيل الفوائد (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۰
، ۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'ابن‌م' به 'ابن م'
جز (ویرایش Hbaghizadeh (بحث) به آخرین تغییری که Hbaghizadeh@noornet.net انجام داده بود واگردانده شد) برچسب: واگردانی |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن‌م' به 'ابن م') |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
'''شرح التسهيل''' يا '''تمهيد القواعد بشرح تسهيل الفوائد'''، اثر [[ناظرالجیش، محمد بن یوسف|محب‌الدين محمد بن يوسف بن احمد]]، معروف به ناظرالجيش، شرحى است بر كتاب «التسهيل»، اثر [[ | '''شرح التسهيل''' يا '''تمهيد القواعد بشرح تسهيل الفوائد'''، اثر [[ناظرالجیش، محمد بن یوسف|محب‌الدين محمد بن يوسف بن احمد]]، معروف به ناظرالجيش، شرحى است بر كتاب «التسهيل»، اثر [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]. كتاب حاضر به زبان عربى و پيرامون مباحث علم نحو نوشته شده است. | ||
شارح، آراء متقدمين و متأخرين نحوى را در اين اثر جمع نموده است. در واقع مى‌توان گفت اين شرح، تركيبى از سه كتاب بزرگ در نحو و سه شرح عظيم بر «تسهيل» به نام‌هاى شرح [[ | شارح، آراء متقدمين و متأخرين نحوى را در اين اثر جمع نموده است. در واقع مى‌توان گفت اين شرح، تركيبى از سه كتاب بزرگ در نحو و سه شرح عظيم بر «تسهيل» به نام‌هاى شرح [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]، ابى‌حيان و ناظرالجيش مى‌باشد. | ||
شرح حاضر از بزرگ‌ترين شروح عربى بر كتاب «التسهيل» است. شارح محترم، در ترتيب ابواب و فصول، روش [[ | شرح حاضر از بزرگ‌ترين شروح عربى بر كتاب «التسهيل» است. شارح محترم، در ترتيب ابواب و فصول، روش [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] را پيش گرفته و بدون تقديم و تأخير مطالب ابواب و فصول، به شرح مطالب كتاب پرداخته است. | ||
هرجا كه سخن [[ | هرجا كه سخن [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]، شارح را به اعجاب آورده، با نثر و نظم زبان به مدح او گشوده است. | ||
وى اشكالاتى را كه ابى‌حيان به [[ | وى اشكالاتى را كه ابى‌حيان به [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] نموده است، با دليل و حجت پاسخ داده است. | ||
ناظرالجيش، استشهادهاى فراوانى به قرآن، اشعار عرب، اقوال آنها و مثل‌هايشان دارد كه در اين طريق به [[ | ناظرالجيش، استشهادهاى فراوانى به قرآن، اشعار عرب، اقوال آنها و مثل‌هايشان دارد كه در اين طريق به [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] اقتدا نموده كه نشان از اطلاع وسيع او بر دواوين عرب و اشعار آنها دارد. | ||
شارح فقط به نقل مطالب از كتب نپرداخته، بلكه به تمييز صحيح از سقيم و انتخاب بهترين آنها استناد جسته كه اين عمل را با ذكر دليل همراه نموده است. | شارح فقط به نقل مطالب از كتب نپرداخته، بلكه به تمييز صحيح از سقيم و انتخاب بهترين آنها استناد جسته كه اين عمل را با ذكر دليل همراه نموده است. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
مذهب نحوى ناظرالجيش در اين كتاب، مذهب اهل بصره است. | مذهب نحوى ناظرالجيش در اين كتاب، مذهب اهل بصره است. | ||
كتاب، توسط آقايان على‌محمد فاخر، جابر محمد البراجه، جابر السيد مبارک، محمد راغب نزال، ابراهيم جمعه و على السنوسى محمد مورد تحقيق قرار گرفته است. محققین در آغاز كتاب، ضمن تمهيد و ده فصل و يك خاتمه، مطالب مفيدى را عرضه كرده‌اند. در تمهيد، به حالت سياسى و علمى در عصر ناظرالجيش پرداخته‌اند. در فصول ده‌گانه به ترتيب درباره مطالب زير بحث كرده‌اند: سخنى كوتاه درباره [[ | كتاب، توسط آقايان على‌محمد فاخر، جابر محمد البراجه، جابر السيد مبارک، محمد راغب نزال، ابراهيم جمعه و على السنوسى محمد مورد تحقيق قرار گرفته است. محققین در آغاز كتاب، ضمن تمهيد و ده فصل و يك خاتمه، مطالب مفيدى را عرضه كرده‌اند. در تمهيد، به حالت سياسى و علمى در عصر ناظرالجيش پرداخته‌اند. در فصول ده‌گانه به ترتيب درباره مطالب زير بحث كرده‌اند: سخنى كوتاه درباره [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]، سخنى درباره ناظرالجيش، كتاب تسهيل و ارزش علمى آن، شرح تسهيل ناظرالجيش، مصادر و مراجع كتاب شرح تسهيل، روش و اسلوب ناظرالجيش در شرح تسهيل، شخصيت نحوى ناظرالجيش، موضع شارح در قضيه استشهاد و ادله نحوى، مذهب نحوى شارح و برخى از اختيارات وى، تأثيرپذيرى اين شرح از ماقبل خود و تأثيرگذارى آن در مابعد خويش. در خاتمه، روش تحقيق و وصف نسخ تحقيقى و تصاويرى از آنها را درج كرده‌اند. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||