السیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ش' به 'ابن‌ ش'
جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ش' به 'ابن‌ ش')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۰: خط ۳۰:
غربیان، گروسیوس را «پدر‌ حقوق‌ بین‌الملل» پنداشته‌اند؛ چه‌ زادگاه‌ این‌ رشته از علم‌ حقوق‌ را در عهد وی‌ و مرهون‌ کتابی می‌دانند که او نوشت؛ اما برای کسانی که تاریخ حقوق را منصفانه‌ مطالعه‌ کرده باشند مخفی نیست که اسلام‌ چهارده‌ قرن پیش‌ مکتب‌ حقوقی‌ خود را عرضه داشته است. مسلمانان قرن‌ها پیش از گروسیوس، شاخه‌ای از حقوق خود را برای این مباحث جدا کرده‌اند و دانشمندان‌ مسلمان‌ تحت عناوین «السّیر» و «جهاد» حقوق بین‌‌الملل‌ را‌ تدوین‌ کرده‌ و در زمینه آن‌ به‌ تحقیق پرداخته‌اند. واژه سیر جمع‌ کلمه‌ سیره است. وجه‌تسمیه این کتاب به سِیر آن است که در آن، سیره مسلمین و رفتار با مشرکین از کفار حربی و با متعاهدین‌ مستأمن‌، اهل ذمّه و اتباع غیرمسلمان، مرتدین و همچنین اهل بغی (متمردین) بیان شده است<ref>ر.ک: سلیمی، عبدالحکیم، ص37</ref>‏.
غربیان، گروسیوس را «پدر‌ حقوق‌ بین‌الملل» پنداشته‌اند؛ چه‌ زادگاه‌ این‌ رشته از علم‌ حقوق‌ را در عهد وی‌ و مرهون‌ کتابی می‌دانند که او نوشت؛ اما برای کسانی که تاریخ حقوق را منصفانه‌ مطالعه‌ کرده باشند مخفی نیست که اسلام‌ چهارده‌ قرن پیش‌ مکتب‌ حقوقی‌ خود را عرضه داشته است. مسلمانان قرن‌ها پیش از گروسیوس، شاخه‌ای از حقوق خود را برای این مباحث جدا کرده‌اند و دانشمندان‌ مسلمان‌ تحت عناوین «السّیر» و «جهاد» حقوق بین‌‌الملل‌ را‌ تدوین‌ کرده‌ و در زمینه آن‌ به‌ تحقیق پرداخته‌اند. واژه سیر جمع‌ کلمه‌ سیره است. وجه‌تسمیه این کتاب به سِیر آن است که در آن، سیره مسلمین و رفتار با مشرکین از کفار حربی و با متعاهدین‌ مستأمن‌، اهل ذمّه و اتباع غیرمسلمان، مرتدین و همچنین اهل بغی (متمردین) بیان شده است<ref>ر.ک: سلیمی، عبدالحکیم، ص37</ref>‏.


اصطلاح سیره از اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجری با‌ مفهوم‌ ویژه و خاصی متداول شد. انگیزه و هدف عمده آن در مرحله نخست، تدوین گفتار‌، رفتار‌ و روشی‌ بود که نبی اکرم(ص) در زندگی و دوران رسالت خود (قول، فعل‌ و تقریر‌) اتخاذ کرده و به منصه عمل در آورده بود. این سبک در مراحل‌ بعد‌ به‌ بررسی رفتار و مشی دیگر شخصیت‌های برجسته تاریخ اسلام تسرّی پیدا کرد. لذا پیش از آن‌که‌ ابن‌اسحاق‌ و ابن‌هشام‌ در کتاب‌ها و آثار خود، واژه سیره را به کار ببرند، افرادی همانند‌ محمد بن‌ مسلم، ابن‌شهاب زهری و دیگرانی در آثار و گفتار خود آن را به‌کار گرفته بودند؛ بنابراین، کتب سیره‌ به‌ آثار و نوشته‌هایی اطلاق شد که در آن‌ها اخبار مربوط به ظهور اسلام‌ و شرح‌ زندگانی رسول اکرم(ص) از‌ ولادت‌ تا وفات -در تمامی زوایا و ابعاد- به‌ نگارش‌ درآمده بود<ref>ر.ک: طیبی، سید محمد، ص128</ref>‏.
اصطلاح سیره از اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجری با‌ مفهوم‌ ویژه و خاصی متداول شد. انگیزه و هدف عمده آن در مرحله نخست، تدوین گفتار‌، رفتار‌ و روشی‌ بود که نبی اکرم(ص) در زندگی و دوران رسالت خود (قول، فعل‌ و تقریر‌) اتخاذ کرده و به منصه عمل در آورده بود. این سبک در مراحل‌ بعد‌ به‌ بررسی رفتار و مشی دیگر شخصیت‌های برجسته تاریخ اسلام تسرّی پیدا کرد. لذا پیش از آن‌که‌ ابن‌اسحاق‌ و ابن‌هشام‌ در کتاب‌ها و آثار خود، واژه سیره را به کار ببرند، افرادی همانند‌ محمد بن‌ مسلم، ابن‌ شهاب زهری و دیگرانی در آثار و گفتار خود آن را به‌کار گرفته بودند؛ بنابراین، کتب سیره‌ به‌ آثار و نوشته‌هایی اطلاق شد که در آن‌ها اخبار مربوط به ظهور اسلام‌ و شرح‌ زندگانی رسول اکرم(ص) از‌ ولادت‌ تا وفات -در تمامی زوایا و ابعاد- به‌ نگارش‌ درآمده بود<ref>ر.ک: طیبی، سید محمد، ص128</ref>‏.


کتاب السیر [[فزاری، ابی‌اسحاق|ابواسحق فزاری]] از جمله آثاری است که فاروق حمادة دلیل گزینش آن برای تحقیق را این‌گونه توضیح می‌دهد: انتخاب این کتاب به جهت اصالت و عمق فراوان آن بوده است. این اثر یکی منابع تفکر اولیه اسلامی است که از چشمه‌ای ناب سرچشمه گرفته و از قرآن کریم و سنت شریف نبوی و اقوال صحابه و تابعین در مواجهه با مشکلات تمدنی که در مرحله تأسیس و بنای تمدن ممتاز اسلامی ایجاد شد، بهره برده است. کتاب حاضر، موطأ مالک و سیره محمد بن اسحاق در وقت نزدیک به هم تألیف شده است. این کتاب یکی از مهم‌ترین پشتوانه‌های فکری برای امت اسلامی در موضوع آداب نظامی و شئون جنگی و نیازمندی‌های آن و نیز ارتباطات بین امت اسلامی و دیگر امت‌هاست<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8-7</ref>‏.
کتاب السیر [[فزاری، ابی‌اسحاق|ابواسحق فزاری]] از جمله آثاری است که فاروق حمادة دلیل گزینش آن برای تحقیق را این‌گونه توضیح می‌دهد: انتخاب این کتاب به جهت اصالت و عمق فراوان آن بوده است. این اثر یکی منابع تفکر اولیه اسلامی است که از چشمه‌ای ناب سرچشمه گرفته و از قرآن کریم و سنت شریف نبوی و اقوال صحابه و تابعین در مواجهه با مشکلات تمدنی که در مرحله تأسیس و بنای تمدن ممتاز اسلامی ایجاد شد، بهره برده است. کتاب حاضر، موطأ مالک و سیره محمد بن اسحاق در وقت نزدیک به هم تألیف شده است. این کتاب یکی از مهم‌ترین پشتوانه‌های فکری برای امت اسلامی در موضوع آداب نظامی و شئون جنگی و نیازمندی‌های آن و نیز ارتباطات بین امت اسلامی و دیگر امت‌هاست<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8-7</ref>‏.