آداب الصحبة: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''آداب الصحبة'''، اثر عبدالوهّاب شعرانی، کتابی است در زمینه عرفان عملی که در دو حوزه حقوق صحبت و آداب سلوکیان بسط کلام داده است.
'''آداب الصحبة'''، اثر [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|عبدالوهّاب شعرانی]]، کتابی است در زمینه عرفان عملی که در دو حوزه حقوق صحبت و آداب سلوکیان بسط کلام داده است.


این اثر از مؤلف، به‌سان دیگر آثار او مثل تنبیه مغترین کاشف از روح متخلق و حساس اوست.
این اثر از مؤلف، به‌سان دیگر آثار او مثل تنبیه مغترین کاشف از روح متخلق و حساس اوست.
خط ۵۱: خط ۵۱:
اقسام صحبت (صحبة مع فوقك، صحبة مع دونك، صحبة الأكفاء و النظراء).
اقسام صحبت (صحبة مع فوقك، صحبة مع دونك، صحبة الأكفاء و النظراء).


شعرانی در ابتدا به نقل چهل روایت در فضیلت متحابين في الله از مصادر روایی اهل سنت پرداخته و فلسفه طرح این بخش را تقویت قلب به هنگام وقوف بر دلیل می‌داند.‌
[[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|شعرانی]] در ابتدا به نقل چهل روایت در فضیلت متحابين في الله از مصادر روایی اهل سنت پرداخته و فلسفه طرح این بخش را تقویت قلب به هنگام وقوف بر دلیل می‌داند.‌
وی در ادامه، گفتار پانزده تن از دانشمندان و سلوکیان را گردآوری کرده و بدان فصل یکم را به پایان می‌برد.
وی در ادامه، گفتار پانزده تن از دانشمندان و سلوکیان را گردآوری کرده و بدان فصل یکم را به پایان می‌برد.


مؤلف از بین تمامی حقوق، فصل دوم را به ذکر شصت‌وهفت مورد از حقوق برداران نسبت به هم اختصاص داده است و در وجه این اختصاص این سخن مشایخ را مطرح کرده است: «من ضيع حقوق إخوانه ابتلاه الله تعالی بتضييع حقوقه و إذا ابتلا الله عبدا بذلك مقته و إذا مقت الله عبدا طرحه في النار»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص51</ref>.
مؤلف از بین تمامی حقوق، فصل دوم را به ذکر شصت‌وهفت مورد از حقوق برداران نسبت به هم اختصاص داده است و در وجه این اختصاص این سخن مشایخ را مطرح کرده است: «من ضيع حقوق إخوانه ابتلاه الله تعالی بتضييع حقوقه و إذا ابتلا الله عبدا بذلك مقته و إذا مقت الله عبدا طرحه في النار»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص51</ref>.


فصل سوم، به بیان آداب سالکان اختصاص یافته است. شعرانی با اذعان به منحصر نبودن این آداب در شماره خاصی، از باب تبرک به یک‌صدوسه مورد از آداب تصریح می‌کند. این آداب بدون عنوان و شماره با تیتر «من آدابهم» آمده است. بعضی از آن آداب در زمره منازل السائرين است (ابوابی چون فرار و حضور و محاسبه و استغفار و... توضیح داده می‌شود) و بعضی به آداب معاشرت با شیخ و دیگر سلوکیان اختصاص دارد. نویسنده در ضمن بیان ادب حکمت آن را ازدید عرفان نظری بیان می‌کند؛ به‌عنوان مثال می‌‌فرماید: «من آدابهم لا يطلبون أن لا يكون لهم حاسد؛ فإن الحكم الوجودي اقتضی مقابلة النعم بالحسد؛ فمن طلب أن لا يكون له حاسد فقد طلب أن لا يكون له نعمة»<ref>ر.ک: همان، ص93</ref> و یکی از آداب خاصی که مؤلف بدان اهتمام خاص دارد، زیارت اهل‌بیت(ع) است. وی در این ادب، زیارت زینب کبری(س) و سیده رقیه(س) را در صدر فهرست زیارتی خود آورده است<ref>ر.ک: همان، ص121</ref>.
فصل سوم، به بیان آداب سالکان اختصاص یافته است. [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|شعرانی]] با اذعان به منحصر نبودن این آداب در شماره خاصی، از باب تبرک به یک‌صدوسه مورد از آداب تصریح می‌کند. این آداب بدون عنوان و شماره با تیتر «من آدابهم» آمده است. بعضی از آن آداب در زمره منازل السائرين است (ابوابی چون فرار و حضور و محاسبه و استغفار و... توضیح داده می‌شود) و بعضی به آداب معاشرت با شیخ و دیگر سلوکیان اختصاص دارد. نویسنده در ضمن بیان ادب حکمت آن را ازدید عرفان نظری بیان می‌کند؛ به‌عنوان مثال می‌‌فرماید: «من آدابهم لا يطلبون أن لا يكون لهم حاسد؛ فإن الحكم الوجودي اقتضی مقابلة النعم بالحسد؛ فمن طلب أن لا يكون له حاسد فقد طلب أن لا يكون له نعمة»<ref>ر.ک: همان، ص93</ref> و یکی از آداب خاصی که مؤلف بدان اهتمام خاص دارد، زیارت اهل‌بیت(ع) است. وی در این ادب، زیارت زینب کبری(س) و سیده رقیه(س) را در صدر فهرست زیارتی خود آورده است<ref>ر.ک: همان، ص121</ref>.


شعرانی در خاتمه، بیست‌وشش مورد از آداب مورد اتفاق ذکر را در قالب سه قسم بیان نموده است. قسم اول، آداب سابق بر ذکر است و آنها را در پنج مورد گردآوری کرده که عبارتند از: توبه نصوح، غسل، معطر کردن لباس و تطهیر دهان، تحریر نیت و مصاحبت تعظیم مذکور.
[[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|شعرانی]] در خاتمه، بیست‌وشش مورد از آداب مورد اتفاق ذکر را در قالب سه قسم بیان نموده است. قسم اول، آداب سابق بر ذکر است و آنها را در پنج مورد گردآوری کرده که عبارتند از: توبه نصوح، غسل، معطر کردن لباس و تطهیر دهان، تحریر نیت و مصاحبت تعظیم مذکور.


قسم دوم، آداب در حال ذکر است و 16 مورد است: مکان طاهر، وضع جلوس، قبله، خوشبو کردن مجلس ذکر، دوام اخلاص، دوام صدق، حلال بودن خوراک و پوشاک، مکان تاریک، فرو  
قسم دوم، آداب در حال ذکر است و 16 مورد است: مکان طاهر، وضع جلوس، قبله، خوشبو کردن مجلس ذکر، دوام اخلاص، دوام صدق، حلال بودن خوراک و پوشاک، مکان تاریک، فرو