۱٬۸۷۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه، تمهید و چهار باب و هر باب مشتمل بر چند فصل است. در تمهید، از مفهوم ادات در لغت و اصطلاح، ارتباط تفسیر با علوم عربی و ادوات نحوی سخن رفته است.<ref>ر.ک: تمهید، ص37-21</ref> ادوات جمع «اداة» است و ادوات قرآن یعنی حروف و هرچه که به حروف شباهت دارد، هرچند اسم یا فعل باشد. این ادوات در قرآن فراوان است و چون بر معانی متفاوتی دلالت میکنند، اهمیت فراوانی در فهم قرآن نیز دارند؛ مانند: ادوات نهی، نفی، استفهام، عطف، تأکید، استثنا و... .<ref>ر.ک: صابری، علی؛ اسماعیلی، زهرا؛ ص 121</ref> | کتاب مشتمل بر مقدمه، تمهید و چهار باب و هر باب مشتمل بر چند فصل است. در تمهید، از مفهوم ادات در لغت و اصطلاح، ارتباط تفسیر با علوم عربی و ادوات نحوی سخن رفته است.<ref>ر.ک: تمهید، ص37-21</ref> ادوات جمع «اداة» است و ادوات قرآن یعنی حروف و هرچه که به حروف شباهت دارد، هرچند اسم یا فعل باشد. این ادوات در قرآن فراوان است و چون بر معانی متفاوتی دلالت میکنند، اهمیت فراوانی در فهم قرآن نیز دارند؛ مانند: ادوات نهی، نفی، استفهام، عطف، تأکید، استثنا و... .<ref>ر.ک: صابری، علی؛ اسماعیلی، زهرا؛ ص 121</ref> | ||
در باب اول کتاب از مبانی ادوات بحث شده است. مفسرین در | در باب اول کتاب از مبانی ادوات بحث شده است. مفسرین در کتابهایشان در کنار توجه به معانی و جنبه نحوی به جنبه لغوی ادوات اهتمام ویژهای داشتهاند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص45</ref> به عنوان مثال مفسرین در اصل «کم» اختلاف نظر دارند: فراء آن را ترکیبی از «ما» استفهامیه و کاف دانسته و معتقد است با کثرت استعمال، الف در آخر آن حذف و میم ساکن شده است. یا ابوحیان کاف را کاف تشبیه و حذف الف از «ما» را به جهت دخول حرف جر بر آن دانسته است.<ref>ر.ک: همان، ص48</ref> عرب معمولاً به اقتصاد در اداء لغوی تمایل دارد و لذا از راههایی چون حذف، ادغام، قلب، ابدال و مانند آن در این رابطه بهره گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص99</ref> | ||
در باب دوم، ادوات مهمله و ادوات عامله و در باب سوم، معانی تخصیص نحوی و اسالیب نحوی مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-15</ref> | در باب دوم، ادوات مهمله و ادوات عامله و در باب سوم، معانی تخصیص نحوی و اسالیب نحوی مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-15</ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
نویسنده در آخرین باب کتاب به این نکته اشاره کرده که مفسرین در تبیین وجوه ادوات بر دو مصدر اصلی اعتماد کردهاند: نصوص لغوی و آراء علماء. نصوص لغوی عبارت از قرآن و قرائات آن، شعر، حدیث نبوی، اخبار صحابه، کلام عرب، امثال و امثله ساختگی.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص810-774</ref> | نویسنده در آخرین باب کتاب به این نکته اشاره کرده که مفسرین در تبیین وجوه ادوات بر دو مصدر اصلی اعتماد کردهاند: نصوص لغوی و آراء علماء. نصوص لغوی عبارت از قرآن و قرائات آن، شعر، حدیث نبوی، اخبار صحابه، کلام عرب، امثال و امثله ساختگی.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص810-774</ref> | ||
در نگارش این اثر علاوه بر منابع تفسیری از کتبی چون «الازهیة فی علم الحروف» هروی، «رصف المبانی» مالقی، «مغنی اللبیب» ابن هشام، در معانی ادوات، و منابع فراوان دیگر در قرائات قرآنی، کتب تراجم، | در نگارش این اثر علاوه بر منابع تفسیری از کتبی چون «الازهیة فی علم الحروف» هروی، «رصف المبانی» مالقی، «مغنی اللبیب» ابن هشام، در معانی ادوات، و منابع فراوان دیگر در قرائات قرآنی، کتب تراجم، دیوانهای شعر و مانند آن استفاده شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص19-18</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||