۱۰۶٬۵۷۴
ویرایش
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
(۵۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | {{جعبه اطلاعات زندگینامه | ||
| عنوان = | | عنوان = سید روحالله موسوی خمینی | ||
| تصویر = NUR00350.jpg | | تصویر = NUR00350.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل = موسوی خمینی، سید روحالله | | نام کامل = موسوی خمینی، سید روحالله | ||
| نامهای دیگر = {{فهرست جعبه عمودی | آیتالله خمینی | امام خمینی | روح الله الموسوی الخمینی | موسوی الخمینی، روح الله | موسوی خمینی، روح الله}} | | نامهای دیگر = {{فهرست جعبه عمودی | آیتالله خمینی | امام خمینی | روح الله الموسوی الخمینی | موسوی الخمینی، روح الله | موسوی خمینی، روح الله}} | ||
خط ۱۱: | خط ۱۰: | ||
| تخلص = | | تخلص = | ||
| نام پدر = سید مصطفی | | نام پدر = سید مصطفی | ||
| ولادت = {{فهرست جعبه | | ولادت = {{فهرست جعبه عمودی | 1 مهر 1281 ش | ۲۰ جمادیالثانی 1320 ق | 24 سپتامبر 1902 م}} | ||
| محل تولد = خمین | | محل تولد = خمین | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| رحلت = {{فهرست جعبه | | رحلت = {{فهرست جعبه عمودی | 13 خرداد 1368 ش | 24 شوال 1409 ق | 3 ژوئن 1989 م}} | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
| نام همسر = خدیجه ثقفی | | نام همسر = خدیجه ثقفی | ||
| فرزندان = {{فهرست جعبه عمودی | [[خمینی، سید مصطفی|سید مصطفی خمینی]] | [[سید احمد خمینی]]}} | | فرزندان = {{فهرست جعبه عمودی | [[خمینی، سید مصطفی|سید مصطفی خمینی]] | [[سید احمد خمینی]]}} | ||
| | | خویشاوندان = | ||
| دین = | | دین = | ||
| مذهب = | | مذهب = | ||
خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)]] | [[تحریر الوسیلة]] | [[ترجمه تحرير الوسيلة]] | [[تحریر الوسیلة (ترجمه)]] | [[شرح حدیث جنود عقل و جهل]] | [[معتمد الأصول]] | [[بدائع الدرر في قاعدة نفي الضرر]] | [[الاستصحاب]] | [[الاستصحاب (خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)]]}} | | آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)]] | [[تحریر الوسیلة]] | [[ترجمه تحرير الوسيلة]] | [[تحریر الوسیلة (ترجمه)]] | [[شرح حدیث جنود عقل و جهل]] | [[معتمد الأصول]] | [[بدائع الدرر في قاعدة نفي الضرر]] | [[الاستصحاب]] | [[الاستصحاب (خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)]]}} | ||
| وبگاه | | وبگاه = {{نشانی وب|imam-khomeini.ir}} | ||
| امضا = [[پرونده:امضای امام خمینی.jpg|70px]] | | امضا = [[پرونده:امضای امام خمینی.jpg|70px]] | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE00350AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE00350AUTHORCODE | ||
خط ۴۶: | خط ۴۵: | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
[[پرونده: مجموعه آثار امام خمینی (قدسسره) نسخه 3.png|بندانگشتی|265px| [[نرمافزار مجموعه آثار امام خمینی (قدسسره) نسخه 3]]]] | |||
[[پرونده: NUR41744J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[صحیفه امام (22 جلدی)]]]] | |||
امام خمینی در روز بیستم جمادى الآخره (روز ولادت فاطمه زهرا(س)) 1320ق، مطابق با اول مهر 1281ش و 24 سپتامبر 1902م دیده به جهان گشود. جد اعلاى او، «سید حیدر موسوى اردبیلى»، همراه با پدرزن خویش، «میر سید على همدانى» براى تبلیغ دین اسلام و آئین تشیع، در قرن هشتم هجرى از ایران به کشمیر هجرت کرد.<ref>على قادرى، «خمينى روحالله: زندگىنامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال»، چاپ دوم، تهران: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، ص78</ref> | امام خمینی در روز بیستم جمادى الآخره (روز ولادت فاطمه زهرا(س)) 1320ق، مطابق با اول مهر 1281ش و 24 سپتامبر 1902م دیده به جهان گشود. جد اعلاى او، «سید حیدر موسوى اردبیلى»، همراه با پدرزن خویش، «میر سید على همدانى» براى تبلیغ دین اسلام و آئین تشیع، در قرن هشتم هجرى از ایران به کشمیر هجرت کرد.<ref>على قادرى، «خمينى روحالله: زندگىنامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال»، چاپ دوم، تهران: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، ص78</ref> | ||
خط ۷۵: | خط ۷۶: | ||
=== اولین خطابه رسمى روحالله === | === اولین خطابه رسمى روحالله === | ||
[[پرونده: NURعصر امام خمینیJ1.jpg|بندانگشتی|265px| [[عصر امام خمینی (قدسسره)]]]] | |||
روحالله ضمن تحصیل در اراک در مراسم بزرگداشت «رکن اعظم مشروطه»، آیتالله سید محمد طباطبائى، اولین خطابه خود را قرائت کرد و تحسین حاضران را برانگیخت. این خطابه در واقع بیانیهاى سیاسى بود که به جهت قدردانى از زحمات و خدمات علمدار مشروطیت از جانب حوزه علمیه اراک از زبان یک طلبه جوان قرائت مىشد. از قول وى نقل شده: «... پیشنهاد شد منبر بروم، استقبال کردم. آن شب، کم خوابیدم؛ نه از ترس مواجه شدن با مردم، بلکه به خود فکر مىکردم فردا باید روى منبرى بنشینم که متعلق به رسولالله است. از خدا خواستم مدد کند که از اولین تا آخرین منبرى که خواهم رفت، هرگز سخنى نگویم که جملهاى از آن را باور نداشته باشم و این خواستن، عهدى بود که با خدا بستم. اولین منبرم طولانى شد، اما کسى را خسته نکرد... و عدهاى احسنت گفتند. وقتى به دل مراجعه کردم، از احسنتگویىها خوشم آمده بود؛ به همین خاطر دعوت دوم و سوم را رد کردم و چهار سال هرگز به هیچ منبرى پا نگذاردم».<ref>همان</ref> | روحالله ضمن تحصیل در اراک در مراسم بزرگداشت «رکن اعظم مشروطه»، آیتالله سید محمد طباطبائى، اولین خطابه خود را قرائت کرد و تحسین حاضران را برانگیخت. این خطابه در واقع بیانیهاى سیاسى بود که به جهت قدردانى از زحمات و خدمات علمدار مشروطیت از جانب حوزه علمیه اراک از زبان یک طلبه جوان قرائت مىشد. از قول وى نقل شده: «... پیشنهاد شد منبر بروم، استقبال کردم. آن شب، کم خوابیدم؛ نه از ترس مواجه شدن با مردم، بلکه به خود فکر مىکردم فردا باید روى منبرى بنشینم که متعلق به رسولالله است. از خدا خواستم مدد کند که از اولین تا آخرین منبرى که خواهم رفت، هرگز سخنى نگویم که جملهاى از آن را باور نداشته باشم و این خواستن، عهدى بود که با خدا بستم. اولین منبرم طولانى شد، اما کسى را خسته نکرد... و عدهاى احسنت گفتند. وقتى به دل مراجعه کردم، از احسنتگویىها خوشم آمده بود؛ به همین خاطر دعوت دوم و سوم را رد کردم و چهار سال هرگز به هیچ منبرى پا نگذاردم».<ref>همان</ref> | ||
خط ۹۰: | خط ۹۲: | ||
=== تدریس عرفان === | === تدریس عرفان === | ||
[[پرونده: NUR38086J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[عرفان از دیدگاه قرآن و برهان]]]] | |||
یکى دیگر از مجالس درس حضرت امام، درس عرفان بود. این درس، ویژه شاگردان خاص و مورد اعتمادش بود. عرفان براى او جزو علایق اصلى بود؛ بهگونهاى که در سال 1307ش، کتاب شرح دعاى سحر را - که تفسیر جامعى بود بر دعایى که امام محمد باقردر ماه رمضان مىخواند - نوشت. او دو سال بعد، «[[مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة|مصباح الهدایة إلى الخلافة و الولایة]]» را نوشت. اثر دیگر وى در آن سالها، مجموعهاى از تفسیرها پیرامون «[[تعلیقات علی شرح «فصوص الحکم» و «مصباح الانس» |تفسیر فصوص قیصرى]]» بود. عرفان، تأثیر زیادى در شخصیت فکرى، روحى و نیز فعالیتهای سیاسى آتى او داشت. | یکى دیگر از مجالس درس حضرت امام، درس عرفان بود. این درس، ویژه شاگردان خاص و مورد اعتمادش بود. عرفان براى او جزو علایق اصلى بود؛ بهگونهاى که در سال 1307ش، کتاب شرح دعاى سحر را - که تفسیر جامعى بود بر دعایى که امام محمد باقردر ماه رمضان مىخواند - نوشت. او دو سال بعد، «[[مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة|مصباح الهدایة إلى الخلافة و الولایة]]» را نوشت. اثر دیگر وى در آن سالها، مجموعهاى از تفسیرها پیرامون «[[تعلیقات علی شرح «فصوص الحکم» و «مصباح الانس» |تفسیر فصوص قیصرى]]» بود. عرفان، تأثیر زیادى در شخصیت فکرى، روحى و نیز فعالیتهای سیاسى آتى او داشت. | ||
خط ۹۶: | خط ۹۹: | ||
== دوره سوم زندگى امام (از 1320-1340) == | == دوره سوم زندگى امام (از 1320-1340) == | ||
این دوره از زندگى آیتالله حاج آقا روحالله با چهل سالگى آغاز مىشود. احاطه گسترده ایشان در علوم عقلى و تحقیقات فلسفى، وى را در زمره اساتید اول فلسفه در حوزه علمیّه قم قرار مىداد. او به شبهات عقلى و ایراداتى که به مکتب اسلام مىشد، پاسخگو بود؛ چنانکه کتاب «[[ | [[پرونده:NUR02128J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[آداب الصلاة (آداب نماز)]]]] | ||
این دوره از زندگى آیتالله حاج آقا روحالله با چهل سالگى آغاز مىشود. احاطه گسترده ایشان در علوم عقلى و تحقیقات فلسفى، وى را در زمره اساتید اول فلسفه در حوزه علمیّه قم قرار مىداد. او به شبهات عقلى و ایراداتى که به مکتب اسلام مىشد، پاسخگو بود؛ چنانکه کتاب «[[کشف الأسرار]]» را در پاسخ به کتاب «اسرار هزارساله» تألیف فرمود. | |||
حوزه علمیه قم با رحلت [[حائری یزدی، عبدالکریم|آیتالله حائرى]] (1315ش) و فشار روزافزون حکومت پهلوى، روزهاى سختى را مىگذراند. با آغاز دهه 20 و سقوط رضاخان، شرایط براى تحقق مرجعیت عظمى فراهم گردید. [[بروجردی، حسین|آیتالله بروجردى]] شخصیت علمى برجستهاى بود که مىتوانست جانشین مناسبى براى مرحوم حائرى و حفظ کیان حوزه باشد. این پیشنهاد از سوى شاگردان آیتالله حائرى و از جمله حاج آقا روحالله بهسرعت تعقیب شد. حاج آقا روحالله در دعوت از [[بروجردی، سید حسین|آیتالله بروجردى]] براى هجرت به قم و پذیرش مسئولیت خطیر زعامت حوزه بسیار تلاش کرد. او در تعقیب هدفهاى ارزشمند خویش در سال 1328ش، طرح «اصلاح اساس ساختار حوزه علمیه» را با همکارى [[حائری، مرتضی|آیتالله مرتضى حائرى]] تهیه کرد؛ هرچند با موانعى روبهرو شد. | حوزه علمیه قم با رحلت [[حائری یزدی، عبدالکریم|آیتالله حائرى]] (1315ش) و فشار روزافزون حکومت پهلوى، روزهاى سختى را مىگذراند. با آغاز دهه 20 و سقوط رضاخان، شرایط براى تحقق مرجعیت عظمى فراهم گردید. [[بروجردی، حسین|آیتالله بروجردى]] شخصیت علمى برجستهاى بود که مىتوانست جانشین مناسبى براى مرحوم حائرى و حفظ کیان حوزه باشد. این پیشنهاد از سوى شاگردان آیتالله حائرى و از جمله حاج آقا روحالله بهسرعت تعقیب شد. حاج آقا روحالله در دعوت از [[بروجردی، سید حسین|آیتالله بروجردى]] براى هجرت به قم و پذیرش مسئولیت خطیر زعامت حوزه بسیار تلاش کرد. او در تعقیب هدفهاى ارزشمند خویش در سال 1328ش، طرح «اصلاح اساس ساختار حوزه علمیه» را با همکارى [[حائری، مرتضی|آیتالله مرتضى حائرى]] تهیه کرد؛ هرچند با موانعى روبهرو شد. | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۱۰: | ||
=== اساتید === | === اساتید === | ||
[[پرونده:NUR37479J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[شرح حدیث جنود عقل و جهل]]]] | |||
حضرت امام در رشتههاى مختلف علوم، همچون ادبیات فارسى و عربى، فقه و اصول، منطق، فلسفه غرب و شرق، عرفان، کلام، هیئت و... محضر اساتید متعددى را درک نمودند. برخى از اساتید ایشان با توجه به پارهاى منابع<ref>على قادرى، «خمينى روحالله: زندگىنامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال»، چاپ دوم، تهران: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، ص143، 180، 190، 192، 246، 259، 384، 385، 388 و 393؛ زمزم نور: زندگىنامه، آثار و... امام خمينى، مؤسسه فرهنگى قدر ولايت، تهران، چاپ نهم، ص9 و 10؛ رضا بابايى، كارنامه نور (زندگىنامه امام خمينى)</ref>بدین شرحاند: | حضرت امام در رشتههاى مختلف علوم، همچون ادبیات فارسى و عربى، فقه و اصول، منطق، فلسفه غرب و شرق، عرفان، کلام، هیئت و... محضر اساتید متعددى را درک نمودند. برخى از اساتید ایشان با توجه به پارهاى منابع<ref>على قادرى، «خمينى روحالله: زندگىنامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال»، چاپ دوم، تهران: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، ص143، 180، 190، 192، 246، 259، 384، 385، 388 و 393؛ زمزم نور: زندگىنامه، آثار و... امام خمينى، مؤسسه فرهنگى قدر ولايت، تهران، چاپ نهم، ص9 و 10؛ رضا بابايى، كارنامه نور (زندگىنامه امام خمينى)</ref>بدین شرحاند: | ||
خط ۱۵۹: | خط ۱۶۴: | ||
===توجه=== | ===توجه=== | ||
گفتنى است افراد مزبور، کسانى هستند که برخى از آنان دروس امام را تقریر نموده و برخى به درجه مرجعیت نائل آمدهاند وگرنه از آن حضرت، شاگردان فاضل و دانشمند دیگرى نیز بهره جسته و در روند مبارزه، پیروزى و تثبیت و تداوم انقلاب اسلامى نقش داشتهاند، همچون: آیات و حجج اسلام | گفتنى است افراد مزبور، کسانى هستند که برخى از آنان دروس امام را تقریر نموده و برخى به درجه مرجعیت نائل آمدهاند وگرنه از آن حضرت، شاگردان فاضل و دانشمند دیگرى نیز بهره جسته و در روند مبارزه، پیروزى و تثبیت و تداوم انقلاب اسلامى نقش داشتهاند، همچون: آیات و حجج اسلام [[بهشتی، سید محمد|بهشتى]]، [[ربانی شیرازی، عبدالرحیم|ربانى شیرازى]]، سعیدى، صدر (موسى)، غفارى، [[قدوسی، علی|قدوسى]]، [[مطهری، مرتضی|مطهرى]]، [[مفتح، محمد|مفتح]]، [[هاشمی رفسنجانی، اکبر|هاشمى رفسنجانى]] و... | ||
دوره سوم زندگى او مصادف است با دو حادثه مهم: یکى، بروز جنگ جهانى دوم و دیگرى، اشغال ایران، خروج رضاخان از ایران و آغاز سلطنت محمدرضا. بنا بر اعتقاد حاج آقا روحالله، این زمان، فرصت مناسبى براى قیام اصلاحى بود. با همه امیدهاى روحالله، قیام مورد نظر صورت نگرفت. او در این دوره عالمى است کامل و جامع الشرایط، مُصلحى است هوشیار با پشتوانه دانش و بینش سیاسى، با کولهبارى از تجربه دوران 20 ساله رضاخانى، که شناخت کاملى از اوضاع ایران و جهان دارد؛ لذا با صدور بیانیهاى در 1323/3/13ش (11 جمادیالثانی 1363ق)، زمان مناسب تحول بنیادین را یادآورى مىکند: «امروز، روزى است که نسیم روحانى وزیدن گرفته و براى قیام اصلاحى بهترین روز است. اگر مجال را از دست بدهید و قیام براى خدا نکنید و مراسم دینى را عودت ندهید، فرداست که مشتى هرزهگرد و شهوتران بر شما چیره و تمام آیین و شرف شما را دستخوش اغراض باطله خود کنند». | دوره سوم زندگى او مصادف است با دو حادثه مهم: یکى، بروز جنگ جهانى دوم و دیگرى، اشغال ایران، خروج رضاخان از ایران و آغاز سلطنت محمدرضا. بنا بر اعتقاد حاج آقا روحالله، این زمان، فرصت مناسبى براى قیام اصلاحى بود. با همه امیدهاى روحالله، قیام مورد نظر صورت نگرفت. او در این دوره عالمى است کامل و جامع الشرایط، مُصلحى است هوشیار با پشتوانه دانش و بینش سیاسى، با کولهبارى از تجربه دوران 20 ساله رضاخانى، که شناخت کاملى از اوضاع ایران و جهان دارد؛ لذا با صدور بیانیهاى در 1323/3/13ش (11 جمادیالثانی 1363ق)، زمان مناسب تحول بنیادین را یادآورى مىکند: «امروز، روزى است که نسیم روحانى وزیدن گرفته و براى قیام اصلاحى بهترین روز است. اگر مجال را از دست بدهید و قیام براى خدا نکنید و مراسم دینى را عودت ندهید، فرداست که مشتى هرزهگرد و شهوتران بر شما چیره و تمام آیین و شرف شما را دستخوش اغراض باطله خود کنند». | ||
== دوره چهارم زندگى امام (از 1340-1368) == | == دوره چهارم زندگى امام (از 1340-1368) == | ||
[[پرونده:NUR24153J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[اقشار اجتماعی از ديدگاه امام خمينی(س)]]]] | |||
=== مرجعیت === | === مرجعیت === | ||
این دوره، همزمان با رحلت [[بروجردی، حسین|آیتالله بروجردى]] (10 فروردین 1340) است. در این هنگام، جمع فراوانى از علما و فضلاى حوزه به آیتالله حاج آقا روحالله اصرار نمودند که رساله عملیّه ایشان چاپ شود، اما او نپذیرفت؛ ازاینرو، فتاواى وى را از حاشیهاش بر کتاب «[[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)|وسیلة النجاة]]» [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سید ابوالحسن اصفهانى]] و نیز حاشیه بر «العروة الوثقى» به دست مىآوردند؛ تااینکه با وفات حضرت [[حکیم، سید محسن|آیتالله حکیم]](1349ش)، بخش معتنابهى از مردم، مقلد «حضرت آیتالله حاج آقا روحالله موسوى خمینى» شدند. | این دوره، همزمان با رحلت [[بروجردی، حسین|آیتالله بروجردى]] (10 فروردین 1340) است. در این هنگام، جمع فراوانى از علما و فضلاى حوزه به آیتالله حاج آقا روحالله اصرار نمودند که رساله عملیّه ایشان چاپ شود، اما او نپذیرفت؛ ازاینرو، فتاواى وى را از حاشیهاش بر کتاب «[[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)|وسیلة النجاة]]» [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سید ابوالحسن اصفهانى]] و نیز حاشیه بر «العروة الوثقى» به دست مىآوردند؛ تااینکه با وفات حضرت [[حکیم، سید محسن|آیتالله حکیم]](1349ش)، بخش معتنابهى از مردم، مقلد «حضرت آیتالله حاج آقا روحالله موسوى خمینى» شدند. | ||
خط ۱۷۳: | خط ۱۷۹: | ||
=== اقامت در نجف === | === اقامت در نجف === | ||
[[پرونده:NUR37012J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[ولایت فقیه (حکومت اسلامی)]]]] | |||
ایشان در نجف، درس خارج فقه خود را از سال 1344 در مسجد [[شيخ انصارى|شیخ انصارى]] شروع کردند که از پربارترین درسهاى آن حوزه بشمار مىآمد. کتاب حکومت اسلامى یا ولایت فقیه ایشان نیز متن یکى از درسهاى خارج فقه آن دوران است. ایشان همواره رخدادهاى ایران را پیگیرى کرده و در برابر رژیم شاه موضع انقلابى داشتند. همچنین با تدریس نظریه «ولایت فقیه»، طرح بزرگشان را براى ایجاد حکومت اسلامى ارائه دادند. حاج آقا روحالله در مدت سیزده سال تبعید خود در نجف، شاگردان فراوانى تربیت کرده که استوانههاى محکمى براى انقلاب اسلامى ایران شدند. ایشان از بدو ورود به نجف با ارسال نامهها و پیکهایى به ایران، ارتباط خویش را با مبارزان حفظ نموده و آنان را در هر مناسبتى به پایدارى در پیگیرى اهداف قیام فرامىخواندند. واکنش تند ایشان در برابر برنامههاى فرهنگى، اجتماعى، اقتصادى، نظامى و سیاسى رژیم، همچون: «جشنهاى 2500 ساله شاهنشاهى»، «جشن هنر شیراز»، «دیکتاتورى حزبى رستاخیز»، «تغییر تاریخ رسمى کشور از مبدأ هجرت پیامبر اسلام به مبدأ سلطنت شاهان هخامنشى»، «تخریب معیشت فرودستان و گسترش حلبىآبادها»، «خرید بىرویه تسلیحات نظامى از غرب»، «حرکت ایران همسو با اهداف آمریکا در خاور میانه» و «سرکوب مبارزان سیاسى» تنور مبارزه را گرم نگاه مىداشت. | ایشان در نجف، درس خارج فقه خود را از سال 1344 در مسجد [[شيخ انصارى|شیخ انصارى]] شروع کردند که از پربارترین درسهاى آن حوزه بشمار مىآمد. کتاب حکومت اسلامى یا ولایت فقیه ایشان نیز متن یکى از درسهاى خارج فقه آن دوران است. ایشان همواره رخدادهاى ایران را پیگیرى کرده و در برابر رژیم شاه موضع انقلابى داشتند. همچنین با تدریس نظریه «ولایت فقیه»، طرح بزرگشان را براى ایجاد حکومت اسلامى ارائه دادند. حاج آقا روحالله در مدت سیزده سال تبعید خود در نجف، شاگردان فراوانى تربیت کرده که استوانههاى محکمى براى انقلاب اسلامى ایران شدند. ایشان از بدو ورود به نجف با ارسال نامهها و پیکهایى به ایران، ارتباط خویش را با مبارزان حفظ نموده و آنان را در هر مناسبتى به پایدارى در پیگیرى اهداف قیام فرامىخواندند. واکنش تند ایشان در برابر برنامههاى فرهنگى، اجتماعى، اقتصادى، نظامى و سیاسى رژیم، همچون: «جشنهاى 2500 ساله شاهنشاهى»، «جشن هنر شیراز»، «دیکتاتورى حزبى رستاخیز»، «تغییر تاریخ رسمى کشور از مبدأ هجرت پیامبر اسلام به مبدأ سلطنت شاهان هخامنشى»، «تخریب معیشت فرودستان و گسترش حلبىآبادها»، «خرید بىرویه تسلیحات نظامى از غرب»، «حرکت ایران همسو با اهداف آمریکا در خاور میانه» و «سرکوب مبارزان سیاسى» تنور مبارزه را گرم نگاه مىداشت. | ||
=== اوجگیرى انقلاب اسلامى در سال 1356 و قیام مردم === | === اوجگیرى انقلاب اسلامى در سال 1356 و قیام مردم === | ||
[[پرونده:NUR37138J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[بسیج در اندیشه امام خمینی(س)]]]] | |||
[[پرونده:NUR12127J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[دیوان امام]]]] | |||
[[پرونده: وصیت نامه امام خمینی سلام الله علیه.png|بندانگشتی|265px| [[نرمافزار وصیتنامه امام خمینی سلاماللهعلیه]]]] | |||
هرچند رژیم شاه در سال 1355ش، در اوج اقتدار خود به سر مىبرد، اما با بحران مشروعیت روبهرو شده بود. سرکوبى مخالفان کار را بدانجا رساند که آن رژیم از بیرون مرزها، به نقض حقوق بشر متهم شد. شاه براى رفع این اتهام و به خیال اینکه خطرى براى تداوم و ثبات رژیمش ندارد، سیاست «فضاى باز سیاسى» را آغاز کرد. «حضرت آیتالله خمینى» با رصد رخدادها و وضعیت ایران، در مرداد 1356 طى پیامى اعلام کردند: «اکنون بهواسطه اوضاع داخلى و خارجى و انعکاس جنایات رژیم در مجامع و مطبوعات خارجى، فرصتى است که باید مجامع علمى و فرهنگى و رجال وطنخواه و دانشجویان خارج و داخل و انجمنهاى اسلامى در هر جا بىدرنگ از آن استفاده کنند و بىپرده بهپا خیزند». گروههاى مبارز و مردمى که شخص شاه را عامل استبداد و وابستگى مىدانستند، به استقبال پیام ایشان برآمده و منتظر فرصت براى اعتراضات اجتماعى بودند. درگذشت مشکوک آیتالله [[خمینی، مصطفی|حاج آقا مصطفى خمینى]]، در اول آبان 1356 و مراسم پرشکوهى که در ایران برگزار شد، نقطه آغازى بر خیزش دوباره روحانیت و قیام جامعه مذهبى ایران بود. ایشان این واقعه را از الطاف خفیه الهى نامیدند. رژیم شاه با درج مقالهاى توهینآمیز علیه ایشان در روزنامه اطلاعات، انتقام گرفت. اعتراض مردمى به این مقاله، به قیام 19 دىماه 1356 قم و ادامه اعتراضات در سال 57 منجر شد. رژیم، به کارهاى مردمفریب، مانند بستن مراکز فساد و آزادى مطبوعات دست زد؛ اما اراده مردم، با فرمان مقاومت از سوى امام، تغییر نیافت. سرکوب راهپیمایى 17 شهریور، نقطه عطفى در اوجگیرى مبارزه بود. امام مبارزان میانهرو را از شعار «الزام شاه براى عمل به قانون اساسى با حفظ سلطنت مشروطه» برحذر داشتند که پیامد آن، تلاش رژیم براى فشار وارد آوردن به امام و اخراج ایشان از عراق بود. رفتن امام بهسوى کویت و ممانعت از پذیرش ایشان، پرواز به فرانسه و اقامت در «نوفل لوشاتو» را براى رهبر انقلاب رقم زد. ایشان توانست صداى انقلاب را رساتر به مردم ایران و جهان برسانند. بازتاب سرکوب دانشجوها و اقشار دیگر مردم در روز 13 آبان و راهپیمایى روز عاشورا در 20 آذر، کار را بر شاه و حامیان غربى او سختتر کرد. تغییر پىدرپى کابینهها و حکومت نظامى هم بر اراده امام و مردم بىتأثیر بود. سران چهار کشور غربى (آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا) در نشست «گوادلوپ» به این نتیجه رسیدند که امیدى به بقاى نظام سلطنتى در ایران نیست و خروج شاه و روى کار آمدن یک دولت غیر نظامى مىتواند از شدت بحران بکاهد. امام با رفتن شاه، دستور تشکیل «شوراى انقلاب» را صادر کرده و با استقبال بىنظیر مردم در روز 12 بهمن به وطن بازگشتند. انقلاب مردم با سخنرانى تاریخى در بهشت زهراى تهران و سپس تعیین دولت از سوى ایشان به سرانجام خوش پیروزى نزدیک شد. یوم الله 22 بهمن 1357ش، تنفس صبحى دوباره در جان ملت، روز پیروزى انقلاب و نقطه آغاز تحولات بزرگ تاریخى براى سرزمین ایران، آئین تشیع و جهان اسلام بود.<ref>انقلاب اسلامى ايران، جمعى از نويسندگان، نهاد نمايندگى [[خامنهای، سید علی|مقام معظم رهبرى]] در دانشگاهها، 1384، ص94 تا 111.</ref> | هرچند رژیم شاه در سال 1355ش، در اوج اقتدار خود به سر مىبرد، اما با بحران مشروعیت روبهرو شده بود. سرکوبى مخالفان کار را بدانجا رساند که آن رژیم از بیرون مرزها، به نقض حقوق بشر متهم شد. شاه براى رفع این اتهام و به خیال اینکه خطرى براى تداوم و ثبات رژیمش ندارد، سیاست «فضاى باز سیاسى» را آغاز کرد. «حضرت آیتالله خمینى» با رصد رخدادها و وضعیت ایران، در مرداد 1356 طى پیامى اعلام کردند: «اکنون بهواسطه اوضاع داخلى و خارجى و انعکاس جنایات رژیم در مجامع و مطبوعات خارجى، فرصتى است که باید مجامع علمى و فرهنگى و رجال وطنخواه و دانشجویان خارج و داخل و انجمنهاى اسلامى در هر جا بىدرنگ از آن استفاده کنند و بىپرده بهپا خیزند». گروههاى مبارز و مردمى که شخص شاه را عامل استبداد و وابستگى مىدانستند، به استقبال پیام ایشان برآمده و منتظر فرصت براى اعتراضات اجتماعى بودند. درگذشت مشکوک آیتالله [[خمینی، مصطفی|حاج آقا مصطفى خمینى]]، در اول آبان 1356 و مراسم پرشکوهى که در ایران برگزار شد، نقطه آغازى بر خیزش دوباره روحانیت و قیام جامعه مذهبى ایران بود. ایشان این واقعه را از الطاف خفیه الهى نامیدند. رژیم شاه با درج مقالهاى توهینآمیز علیه ایشان در روزنامه اطلاعات، انتقام گرفت. اعتراض مردمى به این مقاله، به قیام 19 دىماه 1356 قم و ادامه اعتراضات در سال 57 منجر شد. رژیم، به کارهاى مردمفریب، مانند بستن مراکز فساد و آزادى مطبوعات دست زد؛ اما اراده مردم، با فرمان مقاومت از سوى امام، تغییر نیافت. سرکوب راهپیمایى 17 شهریور، نقطه عطفى در اوجگیرى مبارزه بود. امام مبارزان میانهرو را از شعار «الزام شاه براى عمل به قانون اساسى با حفظ سلطنت مشروطه» برحذر داشتند که پیامد آن، تلاش رژیم براى فشار وارد آوردن به امام و اخراج ایشان از عراق بود. رفتن امام بهسوى کویت و ممانعت از پذیرش ایشان، پرواز به فرانسه و اقامت در «نوفل لوشاتو» را براى رهبر انقلاب رقم زد. ایشان توانست صداى انقلاب را رساتر به مردم ایران و جهان برسانند. بازتاب سرکوب دانشجوها و اقشار دیگر مردم در روز 13 آبان و راهپیمایى روز عاشورا در 20 آذر، کار را بر شاه و حامیان غربى او سختتر کرد. تغییر پىدرپى کابینهها و حکومت نظامى هم بر اراده امام و مردم بىتأثیر بود. سران چهار کشور غربى (آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا) در نشست «گوادلوپ» به این نتیجه رسیدند که امیدى به بقاى نظام سلطنتى در ایران نیست و خروج شاه و روى کار آمدن یک دولت غیر نظامى مىتواند از شدت بحران بکاهد. امام با رفتن شاه، دستور تشکیل «شوراى انقلاب» را صادر کرده و با استقبال بىنظیر مردم در روز 12 بهمن به وطن بازگشتند. انقلاب مردم با سخنرانى تاریخى در بهشت زهراى تهران و سپس تعیین دولت از سوى ایشان به سرانجام خوش پیروزى نزدیک شد. یوم الله 22 بهمن 1357ش، تنفس صبحى دوباره در جان ملت، روز پیروزى انقلاب و نقطه آغاز تحولات بزرگ تاریخى براى سرزمین ایران، آئین تشیع و جهان اسلام بود.<ref>انقلاب اسلامى ايران، جمعى از نويسندگان، نهاد نمايندگى [[خامنهای، سید علی|مقام معظم رهبرى]] در دانشگاهها، 1384، ص94 تا 111.</ref> | ||
خط ۱۸۴: | خط ۱۹۴: | ||
=== رحلت === | === رحلت === | ||
[[پرونده: | [[پرونده:NUR02117J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[وصیتنامه سیاسی، الهی امام خمینی(ره)]]]] | ||
حضرت امام خمینى به دنبال بروز مشکل دستگاه گوارش در 28 اردیبهشت 1368، از روز دوم خرداد تحت عمل پزشکى قرار گرفتند. به دنبال مشکل اساسى که در ساعت سه بعد ظهر 13 خرداد در روند بیمارى ایشان به وجود آمده بود، در شامگاه شنبه، ساعت 22 و 20 دقیقه 13 خرداد سال 1368 خورشیدى (3 ژوئن 1989م) برابر با | حضرت امام خمینى به دنبال بروز مشکل دستگاه گوارش در 28 اردیبهشت 1368، از روز دوم خرداد تحت عمل پزشکى قرار گرفتند. به دنبال مشکل اساسى که در ساعت سه بعد ظهر 13 خرداد در روند بیمارى ایشان به وجود آمده بود، در شامگاه شنبه، ساعت 22 و 20 دقیقه 13 خرداد سال 1368 خورشیدى (3 ژوئن 1989م) برابر با 28 شوال 1409ق، در 87 سالگى، روحشان از این دنیا رحلت کرده، به ملکوت اعلا پیوست. | ||
آنچه پس از ایشان از متاع مادى بهجا ماند، به گزارش دیوان عالى کشور - که مطابق اصل 142 قانون اساسى موظف بود دارایى رهبر و مسئولان ردهبالاى نظام را قبل و بعد از مسئولیت، رسیدگى و بررسى کند و حضرت امام نخستین کسى بود که صورت دارایى خود را در تاریخ 24 دىماه 1359 براى دیوان عالى ارسال نمود - بدین شرح است: «نهتنها به اموال امام چیزى اضافه نشده، بلکه قطعه زمین ارثرسیده به امام در خمین نیز پس از انقلاب، در زمان حیات ایشان بین مستمندان محل، تقسیم شده است. تنها ملک غیر منقول امام، منزل قدیمى ایشان در قم بود که از زمان تبعید در سال 1343، عملاً در اختیار اهداف نهضت و محل تجمع مردم بوده است. مختصر وسایل اولیه زندگى در منزل، متعلق به همسرشان بوده و دو قطعه قالى مستعمل موجود، ملک کسى نیست و باید به سادات نیازمند داده شود. از آن حضرت هیچ وجه نقدى باقى نمانده و هرچه هست، وجوهات است که ورثه، حقى در آن ندارند». بدین ترتیب، دارایى برجامانده از مردى که قریب به نود سال عمر کرد و بر قلوب مردم حکومت داشت، عینک، ناخنگیر، شانه، تسبیح، قرآن، سجاده نماز، عمامه، لباس روحانى او و کتب دینى بود. | آنچه پس از ایشان از متاع مادى بهجا ماند، به گزارش دیوان عالى کشور - که مطابق اصل 142 قانون اساسى موظف بود دارایى رهبر و مسئولان ردهبالاى نظام را قبل و بعد از مسئولیت، رسیدگى و بررسى کند و حضرت امام نخستین کسى بود که صورت دارایى خود را در تاریخ 24 دىماه 1359 براى دیوان عالى ارسال نمود - بدین شرح است: «نهتنها به اموال امام چیزى اضافه نشده، بلکه قطعه زمین ارثرسیده به امام در خمین نیز پس از انقلاب، در زمان حیات ایشان بین مستمندان محل، تقسیم شده است. تنها ملک غیر منقول امام، منزل قدیمى ایشان در قم بود که از زمان تبعید در سال 1343، عملاً در اختیار اهداف نهضت و محل تجمع مردم بوده است. مختصر وسایل اولیه زندگى در منزل، متعلق به همسرشان بوده و دو قطعه قالى مستعمل موجود، ملک کسى نیست و باید به سادات نیازمند داده شود. از آن حضرت هیچ وجه نقدى باقى نمانده و هرچه هست، وجوهات است که ورثه، حقى در آن ندارند». بدین ترتیب، دارایى برجامانده از مردى که قریب به نود سال عمر کرد و بر قلوب مردم حکومت داشت، عینک، ناخنگیر، شانه، تسبیح، قرآن، سجاده نماز، عمامه، لباس روحانى او و کتب دینى بود. | ||
خط ۱۹۲: | خط ۲۰۲: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
[[پرونده:NUR37483J1.jpg|بندانگشتی|265px| [[دروس تفسیر سوره حمد، جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، نامههای اخلاقی، عرفانی (موسوعه جلد 50)]]]] | |||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
# مصباح الهداية إلى الخلافة و الولاية؛ | # مصباح الهداية إلى الخلافة و الولاية؛ | ||
خط ۲۲۶: | خط ۲۳۷: | ||
{{پیامبر اعظم(ص)}} | {{پیامبر اعظم(ص)}} | ||
{{ادعیه}} | |||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
{{فقه}} | |||
{{اصول فقه}} | |||
{{آثار امام خمینی}} | {{آثار امام خمینی}} | ||
{{فقه سیاسی}} | {{فقه سیاسی}} | ||
خط ۲۳۳: | خط ۲۴۷: | ||
{{نویسندگان}} | {{نویسندگان}} | ||
{{شعر و شاعری}} | {{شعر و شاعری}} | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[موسوعة الإمام الخميني قدسسرهالشريف]] | |||
[[دیوان امام]] | [[دیوان امام]] | ||
خط ۲۴۵: | خط ۲۶۲: | ||
[[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)]] | [[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)]] | ||
[[تحریر الأصول (امام خمینی)]] | |||
[[تحریر الوسیلة]] | [[تحریر الوسیلة]] | ||
خط ۲۷۵: | خط ۲۹۴: | ||
[[تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله - الطلاق، المواریث]] | [[تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله - الطلاق، المواریث]] | ||
[[التعلیقة الإستدلالیة علی تحریر الوسیلة (مشکینی)]] | |||
[[التعليقة علی تحرير الوسيلة للإمام الخميني (گرامی)]] | [[التعليقة علی تحرير الوسيلة للإمام الخميني (گرامی)]] | ||
خط ۳۷۷: | خط ۳۹۸: | ||
[[رساله نجاة العباد]] | [[رساله نجاة العباد]] | ||
[[امام در سنگر نماز]] | |||
[[رساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملا هاشم خراسانی]] | [[رساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملا هاشم خراسانی]] | ||
خط ۳۸۹: | خط ۴۱۲: | ||
[[احزاب و گروههای سیاسی از دیدگاه امام خمینی(س)]] | [[احزاب و گروههای سیاسی از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
[[آیین انقلاب اسلامی]] | |||
[[التعادل و الترجیح]] | [[التعادل و الترجیح]] | ||
خط ۴۲۵: | خط ۴۵۰: | ||
[[چراغ راه]] | [[چراغ راه]] | ||
[[جدال دو اسلام]] | |||
[[انديشه سیاسی امام خميني]] | [[انديشه سیاسی امام خميني]] | ||
خط ۴۷۴: | خط ۵۰۱: | ||
[[الخلل في الصلاة]] | [[الخلل في الصلاة]] | ||
[[ | [[کتاب الطهارة (امام خمینی)]] | ||
[[کتاب الطهارة (خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)]] | [[کتاب الطهارة (خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)]] | ||
خط ۵۲۱: | خط ۵۴۸: | ||
[[مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة]] | [[مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة]] | ||
[[مصباح الهداية إلی الخلافة و الولاية (با ترجمه)]] | |||
[[مصباح الهداية الي الخلافة والولاية (بيروت)]] | [[مصباح الهداية الي الخلافة والولاية (بيروت)]] | ||
[[سیمای معصومین در اندیشه امام خمینی(س)]] | [[سیمای معصومین در اندیشه امام خمینی(س)]] | ||
خط ۵۵۱: | خط ۵۷۸: | ||
[[شرح چهل حدیث (اربعین حدیث) (خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)]] | [[شرح چهل حدیث (اربعین حدیث) (خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)]] | ||
[[الأربعون حديثا؛ تعریب چهل حدیث امام خمینی(ره)]] | |||
[[الطلب و الإرادة]] | [[الطلب و الإرادة]] | ||
[[مفتاح السعادة]] | |||
[[التعلیقة علی الفوائد الرضویة]] | [[التعلیقة علی الفوائد الرضویة]] | ||
خط ۶۱۶: | خط ۶۴۷: | ||
[[همراه با امام در پاريس]] | [[همراه با امام در پاريس]] | ||
[[نيم نگاهي به آينده: | [[نيم نگاهي به آينده: گزيدهای از بيانات و مکتوبات امام خميني(س)]] | ||
[[امام خمينی(س) مخاطبی جهانی: (گزيدهای از نامههای انگليسی)]] | [[امام خمينی(س) مخاطبی جهانی: (گزيدهای از نامههای انگليسی)]] | ||
خط ۶۴۰: | خط ۶۷۱: | ||
[[دفاع مقدس در بيانات امام خميني(ره)]] | [[دفاع مقدس در بيانات امام خميني(ره)]] | ||
[[ديدگاه امام خميني(س) درباره جايگاه زن با محوريت شخصيت حضرت زهرا | [[ديدگاه امام خميني(س) درباره جايگاه زن با محوريت شخصيت حضرت زهرا عليهاالسلام]] | ||
[[روشنفکر ديني در انديشه امام خميني(س)]] | [[روشنفکر ديني در انديشه امام خميني(س)]] | ||
خط ۶۷۹: | خط ۷۱۰: | ||
[[همبستگی ملی و مشارکت عمومی از دیدگاه امام خمینی رحمهالله]] | [[همبستگی ملی و مشارکت عمومی از دیدگاه امام خمینی رحمهالله]] | ||
[[المظاهر الرحمانیة: رسائل الإمام الخمینی(س) العرفانیة]] | [[المظاهر الرحمانیة: رسائل الإمام الخمینی(س) العرفانیة]] | ||
خط ۶۹۰: | خط ۷۱۹: | ||
[[امر به معروف و نهي از منکر از ديدگاه امام خميني(ره)]] | [[امر به معروف و نهي از منکر از ديدگاه امام خميني(ره)]] | ||
[[تعليم و تربيت از ديدگاه امام خمینی (اهميت، جايگاه و عوامل | [[تعليم و تربيت از ديدگاه امام خمینی (اهميت، جايگاه و عوامل مؤثر بر تعليم و تربيت)]] | ||
[[عدل | [[عدل الهی از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
[[در جستجوی راه از کلام امام]] | [[در جستجوی راه از کلام امام]] | ||
خط ۷۱۳: | خط ۷۴۲: | ||
[[جنگ و دفاع در انديشه امام خميني(س)]] | [[جنگ و دفاع در انديشه امام خميني(س)]] | ||
[[خودباوری و خودکفایی از دیدگاه امام خمینی(س)]] | |||
[[خودباختگي و خودباوري از ديدگاه امام خميني(س)]] | [[خودباختگي و خودباوري از ديدگاه امام خميني(س)]] | ||
خط ۷۵۳: | خط ۷۸۴: | ||
[[منشور روحانیت: پیام تاریخی و مهم حضرت امام خمینی خطاب بروحانیون سراسر کشور و مراجع بزرگوار...]] | [[منشور روحانیت: پیام تاریخی و مهم حضرت امام خمینی خطاب بروحانیون سراسر کشور و مراجع بزرگوار...]] | ||
[[احکام خواهران]] | [[احکام خواهران]] | ||
خط ۸۶۲: | خط ۸۹۱: | ||
[[امامت و انسان کامل از دیدگاه امام خمینی(س)]] | [[امامت و انسان کامل از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
[[سیاست خارجی و روابط | [[سیاست خارجی و روابط بینالملل از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
[[ارتش از دیدگاه امام خمینی(س)]] | [[ارتش از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
خط ۸۷۲: | خط ۹۰۱: | ||
[[قوای مسلح در اندیشه امام خمینی(س)]] | [[قوای مسلح در اندیشه امام خمینی(س)]] | ||
[[ | [[انسانشناسی در اندیشه امام خمینی(س)]] | ||
[[گزیدهای از نظرات امام خمینی در مورد قرآن]] | [[گزیدهای از نظرات امام خمینی در مورد قرآن]] | ||
خط ۹۳۶: | خط ۹۶۳: | ||
[[جهان اسلام از دیدگاه امام خمینی(س)]] | [[جهان اسلام از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
[[روحانیت و حوزههای علمیه از دیدگاه امام خمینی(س)]] | [[روحانیت و حوزههای علمیه از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
[[صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینی(س)]] | [[صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینی(س)]] | ||
خط ۹۸۲: | خط ۱٬۰۰۷: | ||
[[درآمدی بر مستندات قرآنی فلسفه سیاسی امام خمینی رحمهالله]] | [[درآمدی بر مستندات قرآنی فلسفه سیاسی امام خمینی رحمهالله]] | ||
[[سیره اخلاقی - تربیتی امام خمینی | [[سیره اخلاقی - تربیتی امام خمینی قدسسره]] | ||
[[انتظارات امام از سپاه]] | [[انتظارات امام از سپاه]] | ||
خط ۹۹۸: | خط ۱٬۰۲۳: | ||
[[رده:درگذشتگان 1368]] | [[رده:درگذشتگان 1368]] | ||
[[رده:عارفان]] | [[رده:عارفان]] | ||
[[رده:شاگردان آیتالله محمدعلى شاهآبادى]] | |||
[[رده:منادیان وحدت اسلامی]] |