۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'شيخ طوسى' به 'شيخ طوسى'
جز (جایگزینی متن - 'أمل الآمل' به 'أمل الآمل') |
جز (جایگزینی متن - 'شيخ طوسى' به 'شيخ طوسى') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
با تكامل تدريجى فقه، در كنار فقه منصوص و فقه تفريعى، نوعى از فقه پديد آمد كه در آن پس از طرح نظريات و آراء فقهاى مذاهب مختلف اسلامى به بررسى و ارزش گذارى اين نظريات پرداخته مى‌شد. | با تكامل تدريجى فقه، در كنار فقه منصوص و فقه تفريعى، نوعى از فقه پديد آمد كه در آن پس از طرح نظريات و آراء فقهاى مذاهب مختلف اسلامى به بررسى و ارزش گذارى اين نظريات پرداخته مى‌شد. | ||
اولين كتابى كه در اين نوع از فقه مقارن و خلافى نوشته شد كتاب الإنتصار سيد مرتضى «قده» (م 436 ق) است، بعدها شيخ طوسى (م 460 ق) با كتاب الخلاف و علامۀ حلّى با كتاب‌هاى منتهى المطلب و تذكرة الفقهاء اين روش را دنبال كردند. (مستدركات أعيان الشيعة /5 294). | اولين كتابى كه در اين نوع از فقه مقارن و خلافى نوشته شد كتاب الإنتصار سيد مرتضى «قده» (م 436 ق) است، بعدها [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق) با كتاب الخلاف و علامۀ حلّى با كتاب‌هاى منتهى المطلب و تذكرة الفقهاء اين روش را دنبال كردند. (مستدركات أعيان الشيعة /5 294). | ||
در كتاب الأصول العامّة للفقه المقارن در معرفى اين نوع از فقه آمده است: | در كتاب الأصول العامّة للفقه المقارن در معرفى اين نوع از فقه آمده است: | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
كتاب منتهى المطلب فقه مقارنه‌اى در سطح وسيع و فراگير در خارج از مذهب اماميّه با اشاره به فتاواى علماى اماميّه است. كتاب مختلف الشيعة صرفا به آراء فقهاى شيعه تا عصر مؤلف و در درون مذهب اماميّه نظر داشته است. | كتاب منتهى المطلب فقه مقارنه‌اى در سطح وسيع و فراگير در خارج از مذهب اماميّه با اشاره به فتاواى علماى اماميّه است. كتاب مختلف الشيعة صرفا به آراء فقهاى شيعه تا عصر مؤلف و در درون مذهب اماميّه نظر داشته است. | ||
تذكرة الفقهاء فقه مقارنه‌اى در سطح محدود و معين از خارج مذهب اماميّه مى‌باشد و غالبا به نظريات شيخ طوسى در الخلاف نظر داشته است و به ندرت به نظريات ساير بزرگان در درون مذهب اماميّه اشاره دارد. | تذكرة الفقهاء فقه مقارنه‌اى در سطح محدود و معين از خارج مذهب اماميّه مى‌باشد و غالبا به نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در الخلاف نظر داشته است و به ندرت به نظريات ساير بزرگان در درون مذهب اماميّه اشاره دارد. | ||
اين كتاب از بزرگترين كتب فقهى استدلالى مقارنه‌اى است و از زمان نگارش آن مرجع مورد اعتمادى براى آگاهى از نظريات و اختلافات بين علماى اهل تسنن بوده است. | اين كتاب از بزرگترين كتب فقهى استدلالى مقارنه‌اى است و از زمان نگارش آن مرجع مورد اعتمادى براى آگاهى از نظريات و اختلافات بين علماى اهل تسنن بوده است. | ||
| خط ۲۳۵: | خط ۲۳۵: | ||
3 - آزاد انديشى | 3 - آزاد انديشى | ||
اگر چه مؤلف با احترام زيادى نظريات شيخ طوسى «قده» و سيد مرتضى «قده» و فقهاى بزرگ ديگرى را در كتاب ذكر مى‌نمايد، اما وى با دقت كم نظيرى به بررسى اين نظريات پرداخته و در بسيارى از موارد بر خلاف نظريات آنان، نظرياتى را انتخاب و بر صحت آنها استدلال نموده است. | اگر چه مؤلف با احترام زيادى نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» و سيد مرتضى «قده» و فقهاى بزرگ ديگرى را در كتاب ذكر مى‌نمايد، اما وى با دقت كم نظيرى به بررسى اين نظريات پرداخته و در بسيارى از موارد بر خلاف نظريات آنان، نظرياتى را انتخاب و بر صحت آنها استدلال نموده است. | ||
به عنوان نمونه در جمع روايى بين روايات متعارض در بحث نماز مسافر مى‌نويسد: قال الشيخ و إذا اختلف الأخبار حملنا هذه على الاستحباب و الأولى على الإجزاء. | به عنوان نمونه در جمع روايى بين روايات متعارض در بحث نماز مسافر مى‌نويسد: قال الشيخ و إذا اختلف الأخبار حملنا هذه على الاستحباب و الأولى على الإجزاء. | ||
| خط ۲۵۳: | خط ۲۵۳: | ||
و در جاى ديگر: و هو ممنوع إذ أهل البيت عليهم السلام أعرف بمذهب أبيهم. (ج /1 165، ج /2 92). | و در جاى ديگر: و هو ممنوع إذ أهل البيت عليهم السلام أعرف بمذهب أبيهم. (ج /1 165، ج /2 92). | ||
5 - استناد به كلمات شيخ طوسى و ساير بزرگان | 5 - استناد به كلمات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و ساير بزرگان | ||
مؤلف به كرات نظريات شيخ طوسى «قده» از كتاب الخلاف كه در فقه مقارنه‌اى نوشته شده ذكر نموده است و بيشترين توجه وى به كلمات شيخ طوسى است اما در همان حال به نظريات بزرگانى همچون ابن جنيد، ابن ابى عقيل، ابن البراج، [[شيخ صدوق]]، ابن بابويه، ابو الصلاح حلبى، سلار بن عبد العزيز، ابن ادريس، قطب راوندى نيز متعرض شده است. | مؤلف به كرات نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» از كتاب الخلاف كه در فقه مقارنه‌اى نوشته شده ذكر نموده است و بيشترين توجه وى به كلمات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] است اما در همان حال به نظريات بزرگانى همچون ابن جنيد، ابن ابى عقيل، ابن البراج، [[شيخ صدوق]]، ابن بابويه، ابو الصلاح حلبى، سلار بن عبد العزيز، ابن ادريس، قطب راوندى نيز متعرض شده است. | ||
اعتماد مؤلف به بيان روايات كتاب تهذيب الأحكام شيخ | اعتماد مؤلف به بيان روايات كتاب تهذيب الأحكام [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، به حدى است كه صاحب أعيان الشيعة در اين مورد مى‌نويسد: و كفى أنّ العلامة جعله (تهذيب الأحكام) موضوع اعتماده وحده في نقل الأحاديث في كتاب التذكرة إلاّ ما شذّ. (أعيان الشيعة /9 161). | ||
6 - ارجاع به منتهى المطلب | 6 - ارجاع به منتهى المطلب | ||