شطحات الصوفیة: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شطحات الصوفیة''' اثر عبدالرحمن بدوی، کتابی است که در آن، به بررسی سخنان و شطحیات بایزید بسطامی، بزرگترین عارف و صوفی قرن سوم هجری پرداخته شده و به ضمیمه کتاب «النور من کلمات ابی طیفور» نوشته محمد ابن علی سهلگی که کتابی است در بیان مناقب و احوال بایزید، منتشر شده است.

شطحیات صوفیه، از تراث ادبیات عرفانی فارسی است که از قرن سوم با ماجرای بر دار کردن حسین بن منصور حلاج (متوفی 309ق) و ممنوعیت یافتن چنین سخنانی، در معرکه آراء صوفیه قرار گرفت و رد یا پذیرش آن توسط فرق صوفیه، به نحوی نمادین خبر از مبانی معرفت‌شناسی آن‌ها می‌داد. شطحیات صوفیه علیرغم کثرت مضامین در دسته‌های موضوعی خاصی قابل تقسیمند که مهم‌ترین آنها دعاوی مختلف و طعن و بی حرمتی به دین هستند<ref>اسدی، علیرضا، ص27</ref>. بدوی در این کتاب، ضمن بررسی انواع شطحیات، یکی از عناصر شطح را سخن گفتن با صیغه متکلم به جای خداوند دانسته و معقتقد است شطح واقعی، فقط جملاتی است که چنین ساختاری داشته باشد<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>.

بررسی دیدگاه معاصرین بسطامی، همچون جنید و شبلی پیرامون شطحیات وی، از جمله مطالب مهم کتاب می‌باشد<ref>همان، ص39- 41</ref>. نویسنده معتقد است تأویلات کسانی چون جنید و دیگران از شطحیات بایزید، بیرون از مقصود حقیقی وی بوده و در حقیقت برای تبرئه اوست<ref>ر.ک: حسینی، مریم، ص862</ref>.

در کتاب «النور»، ضمن اشاره به مناقب بایزید بسطامی<ref>متن کتاب النور، ص58</ref>، دیدگاه نابلسی پیرامون مسأله وحدت وجود، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است<ref>همان، ص189</ref>.

شرح حال بایزید در آثاری همچون «مرآة الزمان» سبط ابن جوزی، «نفحات الأنس» عبدالرحمن جامی و «طبقات الصوفیه» ابوعبدالرحمن سلمی، به صورت ملحقات، در پایان کتاب افزوده شده است<ref>همان، ص203- 226</ref>.