۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
نثر و شرح مثنوی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی رومی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۹ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۵۱
، ۲۹ نوامبر ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
'''نثر و شرح مثنوى مولانا جلال‌الدين محمد بلخى رومى'''، از آثار نویسنده معاصر ايرانى، موسى نثرى (1260 - 1332ش) است كه ابيات مثنوى مولوى را از آغاز تا انجام به نثر رسا و شيواى فارسى تبديل كرده و در شش جلد منتشر ساخته است. در حقيقت اين اثر، شرح مثنوى نيست و توضيحى درباره مطالب مولوى به آن نيفزوده، بلكه فقط برگردان و تبديل شعر به نثر است. | '''نثر و شرح مثنوى مولانا جلال‌الدين محمد بلخى رومى'''، از آثار نویسنده معاصر ايرانى، [[نثری، موسی|موسى نثرى]] (1260 - 1332ش) است كه ابيات [[مثنوی معنوی|مثنوى مولوى]] را از آغاز تا انجام به نثر رسا و شيواى فارسى تبديل كرده و در شش جلد منتشر ساخته است. در حقيقت اين اثر، شرح مثنوى نيست و توضيحى درباره مطالب مولوى به آن نيفزوده، بلكه فقط برگردان و تبديل شعر به نثر است. | ||
نویسنده كه سخت شيفته مولوى بوده، اعتقادى مبالغه‌آميز و شگفت‌آور داشته و بر آن بوده كه بعد از قرآن و روايات اهل‌بيت(ع)، تاكنون در موضوع اخلاق بشرى و كمال انسانى كتابى مفيدتر از مثنوى مولوى به عالم بشريت عرضه نشده است. | نویسنده كه سخت شيفته [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوى]] بوده، اعتقادى مبالغه‌آميز و شگفت‌آور داشته و بر آن بوده كه بعد از قرآن و روايات اهل‌بيت(ع)، تاكنون در موضوع اخلاق بشرى و كمال انسانى كتابى مفيدتر از مثنوى مولوى به عالم بشريت عرضه نشده است. | ||
او در اظهار نظرى سرشار از اغراق و غلو، افزوده است كه اين كتاب نه تنها بر آثار تمام حكما و شعرا و علماى تربيت و اخلاق ترجيح دارد، بلكه اگر بهترين كتاب‌هايى را كه سايرين از هر قوم و ملتى در هر قرن و زمانى نوشته‌اند، در نظر گرفته، با مثنوى مولوى مقايسه نماييم، خواهيم ديد كه فرق آنها با اين كتاب از زمين تا آسمان است. مولوى در اين كتاب بى‌مانند با بيانى شيرين و منطقى دل‌چسب در ضمن افسانه‌ها و قصه‌هاى متعدد، نكات و دقايقى از اخلاق عمومى و معارف عاليه الهى گنجانيده است كه نظير آن را در هيچ كتاب اخلاقى و تربيتى و روان‌شناسى نمى‌توان پيدا كرد. | او در اظهار نظرى سرشار از اغراق و غلو، افزوده است كه اين كتاب نه تنها بر آثار تمام حكما و شعرا و علماى تربيت و اخلاق ترجيح دارد، بلكه اگر بهترين كتاب‌هايى را كه سايرين از هر قوم و ملتى در هر قرن و زمانى نوشته‌اند، در نظر گرفته، با مثنوى مولوى مقايسه نماييم، خواهيم ديد كه فرق آنها با اين كتاب از زمين تا آسمان است. مولوى در اين كتاب بى‌مانند با بيانى شيرين و منطقى دل‌چسب در ضمن افسانه‌ها و قصه‌هاى متعدد، نكات و دقايقى از اخلاق عمومى و معارف عاليه الهى گنجانيده است كه نظير آن را در هيچ كتاب اخلاقى و تربيتى و روان‌شناسى نمى‌توان پيدا كرد. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
اين كتاب شاهكارى است كه قريحه بشريت براى اصلاح و تعديل اخلاق و ايجاد كمال نوع بشر به وجود آورده و روح و جسم، دين و دنيا و عواطف روحانى و تمايلات جسمانى را در خوانندگان توأماً رشد و نمو داده و از افراط و تفريط جلوگيرى مى‌كند و همين نظريه است كه نگارنده را وادار نموده كه اشعار اين كتاب بى‌نظير را به نثر ساده بنگارد<ref>نثر و شرح مثنوى مولانا جلال‌الدين محمد بلخى رومى، ج 1، مقدمه، ص الف</ref> | اين كتاب شاهكارى است كه قريحه بشريت براى اصلاح و تعديل اخلاق و ايجاد كمال نوع بشر به وجود آورده و روح و جسم، دين و دنيا و عواطف روحانى و تمايلات جسمانى را در خوانندگان توأماً رشد و نمو داده و از افراط و تفريط جلوگيرى مى‌كند و همين نظريه است كه نگارنده را وادار نموده كه اشعار اين كتاب بى‌نظير را به نثر ساده بنگارد<ref>نثر و شرح مثنوى مولانا جلال‌الدين محمد بلخى رومى، ج 1، مقدمه، ص الف</ref> | ||
به نظر نویسنده، مولانا براى بيان مطالب عاليه عرفانى و اخلاقى در مثنوى خود، منتهاى استادى و فصاحت را به كار برده و مطالبى را كه حتى لغتى براى بيان آنها در ميان مردم وجود نداشته، با مثال و مثل و حكايت به‌طورى بيان كرده است كه براى مردم عادى قابل فهم شده، ولى چون در زمان مولانا لغات و اصطلاحاتى از زبان فارسى و تركى در زبان فارسى آن زمان مصطلح و رايج بوده كه اكنون متداول نيست و به‌علاوه شعر و ضرورت شعرى هم باعث اختصار و تقديم و تأخيرهايى شده كه فهميدن مقصود مولوى براى اهل اين زمان تا اندازه‌اى مشكل است؛ بنابراین، مؤلف اين اثر بر آن شده كه اشعار مثنوى را به نثر ساده رايج در اين عصر برگرداند به‌طورى كه هيچ لغت غير مأنوس و جمله مبهم در آن نباشد تا اهل اين زمان بتوانند استفاده بيشترى از مطالب آن بكنند. | به نظر نویسنده، [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] براى بيان مطالب عاليه عرفانى و اخلاقى در مثنوى خود، منتهاى استادى و فصاحت را به كار برده و مطالبى را كه حتى لغتى براى بيان آنها در ميان مردم وجود نداشته، با مثال و مثل و حكايت به‌طورى بيان كرده است كه براى مردم عادى قابل فهم شده، ولى چون در زمان مولانا لغات و اصطلاحاتى از زبان فارسى و تركى در زبان فارسى آن زمان مصطلح و رايج بوده كه اكنون متداول نيست و به‌علاوه شعر و ضرورت شعرى هم باعث اختصار و تقديم و تأخيرهايى شده كه فهميدن مقصود مولوى براى اهل اين زمان تا اندازه‌اى مشكل است؛ بنابراین، مؤلف اين اثر بر آن شده كه اشعار مثنوى را به نثر ساده رايج در اين عصر برگرداند به‌طورى كه هيچ لغت غير مأنوس و جمله مبهم در آن نباشد تا اهل اين زمان بتوانند استفاده بيشترى از مطالب آن بكنند. | ||
نویسنده، برگردان اشعار مثنوى مولوى به نثر فارسى روان را به ترتيب در تاريخ‌هاى آتى در تهران به پايان برده است: | نویسنده، برگردان اشعار مثنوى مولوى به نثر فارسى روان را به ترتيب در تاريخ‌هاى آتى در تهران به پايان برده است: | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
مؤلف افزوده است كه اين است تشخيص كسى كه لجاج و تعصب را كنار گذاشته و مثنوى مولوى را با نظر انصاف خوانده است و هركس از تعصب پاک شود، مثل تولوزان تشخيص مى‌دهد<ref>همان، ج 6، ص 277 - 280</ref> | مؤلف افزوده است كه اين است تشخيص كسى كه لجاج و تعصب را كنار گذاشته و مثنوى مولوى را با نظر انصاف خوانده است و هركس از تعصب پاک شود، مثل تولوزان تشخيص مى‌دهد<ref>همان، ج 6، ص 277 - 280</ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references/> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
نثر و شرح مثنوى مولانا جلال‌الدين محمد بلخى رومى، موسى نثرى، به اهتمام محمد رمضانى، انتشارات كلاله خاور، چاپ اول، 1327 - 1332ش (شش جلد). | نثر و شرح مثنوى مولانا جلال‌الدين محمد بلخى رومى، موسى نثرى، به اهتمام محمد رمضانى، انتشارات كلاله خاور، چاپ اول، 1327 - 1332ش (شش جلد). | ||