شرح المقدمة الکافیة في علم الإعراب: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح المقدمة الكافية في علم الإعراب'''، شرحی است که جمال‌الدین ابوعمرو عثمان بن حاجب (متوفی 346ق) بر مقدمه کتاب «الكافية» خود نوشته و با تحقیق جمال عبدالعاطی مخیمر منتشر شده است.

«الكافية» که نام کامل آن، «كافية ذوي الأرب في معرفة كلام العرب» است<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>، یکی از مهم‌ترین آثار ابن حاجب است که بیشترین شهرت وی، مدیون این اثر اوست. این کتاب، مقدمه مختصری است در نحو که بسیاری از دانشمندان، به فارسی و عربی بر آن شرح نوشته و عده‌ای آن را مختصر کرده‌اند که خود ابن حاجب نیز از جمله آنهاست و در اثر حاضر، این کتاب را شرح کرده است<ref>ر.ک: احمدی، آصفه و دیگران، ص119</ref>.

آنچه باعث اهمیت و امتیاز شرح حاضر بر سایر شروح این کتاب می‌شود، این است که این اثر، نخستین و موثق‌ترین شرحی است که بر این کتاب، نوشته شده است؛ زیرا ابن حاجب آن را بر اساس احکام و قواعد کتاب خود نوشته و ابهامات و غموضی که خود بدان اشراف داشته را توضیح داده و تشریح کرده است و جای تعجب نیست که این شرح، یکی از اولین و اصلی‌ترین منابعی است که مفسران «الكافية»، پس از او، بدان تکیه و اعتماد کرده‌اند؛ به‌گونه‌ای که در شروح خود، به نقل از تعلیلات و ترجیحات این شرح پرداخته و اقوال متقدمینی که در آن اختیار شده و توجیهات آن را، پذیرفته و نقل کرده‌اند و در بسیاری موارد، از سخنان و نظرات منحصربه‌فرد او که اکثر نحویون با آن مخالف بودند، پیروی کرده‌اند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص59</ref>.