أصول علم الرجال بين النظرية و التطبيق: تفاوت میان نسخه‌ها

كتاب به زبان عربى و مقدمه آن در سال 1416ق، نوشته شده است.

كتاب با تمهيدى از مؤلف آغاز و مطالب در يك مقدمه، چهار فصل و خاتمه، تنظيم شده است.

در سلسله درس‌هاى مطرح‌شده در اين كتاب، راويان و كتاب‌هاى روايى معتبر و شناخته‌شده شيعه، به بحث و بررسى رجالى گذاشته شده و نويسنده با دقت بسيار، به تضعيف و توثيق راويان احاديث آنان و آن كتاب‌ها پرداخته است. وى در مباحث خود، به نظريات عالمان گذشته در اين باره اشاره كرده و نظريات آنان را در برخى موارد، تأييد و در برخى ديگر، رد كرده است <ref>ر.ك: حديث، ص231-232</ref>.

الف)- طرق تحمل روايت: نويسنده، اقسام متصور تحمل روايت را در هشت قسمت توضيح داده است. اين اقسام عبارتند از: سماع؛ قرائت؛ اجازه؛ مناوله؛ اعلام؛ كتابت؛ وصيت و وجاده <ref>همان، ص243-259</ref>.

ب)- كيفيت نقل روايت: نويسنده در شش قسم، به تشريح كيفيت نقل روايت پرداخته است كه عبارتند از: كتاب يا اصل، نسخه، رسائل، مسائل، نوادر و روايات <ref>همان، ص260-265</ref>.

در مبحث اول، به دنبال بررسى مصادر كتاب «وسائل الشيعة» اثر [[حر عاملى]]، ابتدا به اين نكته اشاره شده است كه ايشان، مصادر كتاب خود را به سه قسمت (كتبى كه مباشرتا از آن نقل كرده است، كتبى كه با واسطه از آن نقل كرده و كتبى كه به آنها استناد كرده، ولى به اسم آن، تصريح نشده است) تقسيم كرده و سپس هفتاد كتاب از مصادر ايشان، معرفى گرديده است. در انتها، ضمن اعتباربخشى به تمام اين مصادر، هفت كتاب از ميان آن‌ها، برگزيده شده و به‌صورت مفصل، تحقيق و بررسى شده است. اين هفت كتاب عبارتند از: «[[تحف العقول]]»؛ «[[كتاب سليم بن قيس]]»؛ «[[طب الأئمة(ع)]]»؛ «[[صحيفة الرضا(ع)]]»؛ «[[تفسير الإمام الحسن العسكري(ع)]]»؛ «[[كتاب الغارات]]» و «[[تفسیر فرات کوفی|تفسير]]» [[فرات كوفى]] <ref>همان، ص269-309</ref>.

در مبحث دوم، در دو قسمت، به بررسى مصادر كتاب «مستدرك الوسائل» اثر [[محدث نورى]] پرداخته شده است:

در قسمت اول، كتبى كه در اعتبار و وثاقت آن‌ها، اشكالى وجود ندارد كه مجموعا بيست و سه كتاب مى‌باشند، معرفى شده است. از جمله اين كتب عبارتند از: «[[لب اللباب]]»، «[[كتاب الدعوات]]» و «[[فقه القرآن]]» [[راوندى]]؛ «[[الهداية]]» و «[[المقنع]]» [[شیخ صدوق]]؛ «[[سعد السعود]]»، «[[كشف اليقين]]» و «[[فلاح السائل]]» [[سيد بن طاووس]] <ref>همان، ص315-319</ref>.

در قسمت دوم، به معرفى كتبى پرداخته شده كه اعتبار آن‌ها، داراى بحث و مناقشه است. برخى از اين كتب كه شمار آن‌ها به چهل عدد مى‌رسد، عبارتند از: «[[الجعفريات]]» (كه به «الأشعثيات» نيز معروف است) محمد بن محمد بن اشعث؛ «[[كتاب درست بن أبى‌منصور]]»؛ «[[كتاب أبى‌سعيد عباد عصفرى]]» و... <ref>همان، ص320</ref>.

برخى از ويژگى‌هاى كتاب، عبارتند از:  

1. در اين اثر سعى شده است بسيارى از روايات، به‌ويژه روايات كتاب‌هاى چهارگانه، تصحيح و از ضعف و ارسال، خارج گردند؛

2. تصحيح بسيارى از كتاب‌ها و ارائه راه‌هايى كه به اعتماد آن‌ها مى‌انجامد، مانند: «مستطرفات السرائر»؛

4. استقصاء اسناد و اخراج اسماء راويان ثقه از كتاب‌هايى كه اعتبار روايات آن‌ها ثابت شده است، مانند تفسير قمى؛

آنچه نشانگر اهميت و ارزش كتاب مى‌باشد، آن است كه اين اثر، عنوان رتبه سوم برگزيدگان هفتمين دوره كتاب سال حوزه را از آن خود كرده است <ref>برگزيدگان هفتمين دوره كتاب سال حوزه، ص87</ref>.

== وضعيت كتاب ==

فهرست مطالب، به‌همراه فهرست اعلام، اعلام النساء، كنيه‌ها، القاب و كتب مذكور در متن و نيز فهرست منابع مورد استفاده مؤلف، در انتهاى كتاب آمده است.

1. مقدمه و متن كتاب.

2. «حديث»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب‌هاى اسلامى، شماره 19، زمستان 1383، به آدرس:

4. «برگزيدگان هفتمين دوره كتاب سال حوزه»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب ماه دين، شماره 102 و 103، فروردين و ارديبهشت 1385، به آدرس: