تاریخ اَلفی (تاریخ هزار ساله اسلام): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن اثير' به 'ابن اثير'
جز (جایگزینی متن - 'ابن كثير' به 'ابن كثير')
جز (جایگزینی متن - 'ابن اثير' به 'ابن اثير')
خط ۹۰: خط ۹۰:
پس از تتوى، نوشتن اثر به آصف خانِ قزوينى واگذار شد. وى پس از تتوى، بيشترين بخش آن؛ يعنى حوادث تاريخى را تا 997 نوشت و در هزار هجرى، كار مقابله و تصحيح اثر بر عهده عبد القادر بداؤنى نهاده شد. او در يك سال دو جلد نخستين را تصحيح كرد و تصحيح جلد سوم را به آصف خان واگذارد. پس از كامل شدن كتاب، ابو الفضل علامى بر آن مقدمه‌اى نوشت، اما در نسخه‌هاى خطى فراوان تاريخ الفى، اين مقدمه نيامده و گويى تنها در نسخه خطى موجود در دانشگاه پنجاب وجود داشته است. هم‌چنين حوادث تاريخى در آن نسخه‌هاى خطى، تا 984 وجود دارد و از رويدادهاى سيزده سال بعدى اثرى در دست نيست.  
پس از تتوى، نوشتن اثر به آصف خانِ قزوينى واگذار شد. وى پس از تتوى، بيشترين بخش آن؛ يعنى حوادث تاريخى را تا 997 نوشت و در هزار هجرى، كار مقابله و تصحيح اثر بر عهده عبد القادر بداؤنى نهاده شد. او در يك سال دو جلد نخستين را تصحيح كرد و تصحيح جلد سوم را به آصف خان واگذارد. پس از كامل شدن كتاب، ابو الفضل علامى بر آن مقدمه‌اى نوشت، اما در نسخه‌هاى خطى فراوان تاريخ الفى، اين مقدمه نيامده و گويى تنها در نسخه خطى موجود در دانشگاه پنجاب وجود داشته است. هم‌چنين حوادث تاريخى در آن نسخه‌هاى خطى، تا 984 وجود دارد و از رويدادهاى سيزده سال بعدى اثرى در دست نيست.  


تاريخ الفى از ديد در بر گيرى رويدادهاى تاريخى سرزمين‌هاى شرق اسلامى؛ يعنى شبه قاره هند و كاشغر و ما وراء النهر، اثرى بسيار مفيد و ارزنده و گاهى در بر دارنده اطلاعات يگانه و دست اول و ويژگى ديگر آن، بهره‌گيرى نويسندگانش از سندها و مدارك ديوانى دربار اكبر شاه است. آنان از منابع فراوان ديگرى نيز بهره برده‌اند؛ مانند تاريخ ابن اعثم كوفى، روضه الاحباب، تاريخ [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]]، حبيب السير، صحيفه الحقايق، و ملل و نحل شهرستانى. شايد منابع اصلى كتاب در تاريخ‌نگارى صد سال نخست هجرى، آثار كسانى مانند طبرى و ابن اثير بوده باشدتتوى از تاريخ الفى چكيده‌اى به نام احسن القصص و دافع الغُصص فراهم كرد و در سده سيزدهم كسى به نام احمد بن ابى الفتح اصفهانى در آن تغييراتى پديد آورد و آن را به نام خود منتشر كرد.
تاريخ الفى از ديد در بر گيرى رويدادهاى تاريخى سرزمين‌هاى شرق اسلامى؛ يعنى شبه قاره هند و كاشغر و ما وراء النهر، اثرى بسيار مفيد و ارزنده و گاهى در بر دارنده اطلاعات يگانه و دست اول و ويژگى ديگر آن، بهره‌گيرى نويسندگانش از سندها و مدارك ديوانى دربار اكبر شاه است. آنان از منابع فراوان ديگرى نيز بهره برده‌اند؛ مانند تاريخ ابن اعثم كوفى، روضه الاحباب، تاريخ [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]]، حبيب السير، صحيفه الحقايق، و ملل و نحل شهرستانى. شايد منابع اصلى كتاب در تاريخ‌نگارى صد سال نخست هجرى، آثار كسانى مانند طبرى و [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] بوده باشدتتوى از تاريخ الفى چكيده‌اى به نام احسن القصص و دافع الغُصص فراهم كرد و در سده سيزدهم كسى به نام احمد بن ابى الفتح اصفهانى در آن تغييراتى پديد آورد و آن را به نام خود منتشر كرد.


گفتنى است نسخه‌هاى خطى كامل و ناقص فراوانى از تاريخ الفى در كتاب‌خانه‌هاى ايران مانند كتاب‌خانه مركزى دانشگاه تهران، مجلس، ملك، گلستان و كتاب‌خانه مدرسه شهيد مطهرى (سپه‌سالار سابق) وجود دارد. آخرين جلدهاى تاريخ الفى (نهم و دهم) كه به رويدادهاى تاريخى سال‌هاى 850 تا 984 و 984 تا هزار هجرى مى‌پردازند، در 1378ش به كوشش سيد على آل داود در انتشارات «فكر روز» به چاپ رسيده‌اند.
گفتنى است نسخه‌هاى خطى كامل و ناقص فراوانى از تاريخ الفى در كتاب‌خانه‌هاى ايران مانند كتاب‌خانه مركزى دانشگاه تهران، مجلس، ملك، گلستان و كتاب‌خانه مدرسه شهيد مطهرى (سپه‌سالار سابق) وجود دارد. آخرين جلدهاى تاريخ الفى (نهم و دهم) كه به رويدادهاى تاريخى سال‌هاى 850 تا 984 و 984 تا هزار هجرى مى‌پردازند، در 1378ش به كوشش سيد على آل داود در انتشارات «فكر روز» به چاپ رسيده‌اند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش