اخلاق در قرآن (مکارم و...): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
#:ايشان در جواب مى‌گویند: این نكته قابل قبول است كه روحيامت مردم ذاتا متفاوت است؛ بعضى همچون معدن طلا هستند و بعضى نقره، ولى اينها دليل بر این نمى‌شود كه روحيات قابل تغيير نباشند. اين‌گونه صفات روحى در حد مقتضى است نه علت تامه؛ لذا با تجربه ديده‌ايم كه این افراد بر اثر تعليم و تربيت به‌كلى عوض مى‌شوند...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=37&viewType=html ر.ک: همان]</ref>
#:ايشان در جواب مى‌گویند: این نكته قابل قبول است كه روحيامت مردم ذاتا متفاوت است؛ بعضى همچون معدن طلا هستند و بعضى نقره، ولى اينها دليل بر این نمى‌شود كه روحيات قابل تغيير نباشند. اين‌گونه صفات روحى در حد مقتضى است نه علت تامه؛ لذا با تجربه ديده‌ايم كه این افراد بر اثر تعليم و تربيت به‌كلى عوض مى‌شوند...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=37&viewType=html ر.ک: همان]</ref>
#:در بخشى از جلد اول، مكتب‌هاى اخلاقى را با دسته‌بندى‌اى كه خود تشخيص داده‌اند، ذكر مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref> و نتيجه مى‌گيرد كه امتيازات مكتب اخلاقى اسلام كاملا روشن است؛ چه، اساس این مكتب اخلاقى، ايمان به خداوندى است كه كمال مطلق و مطلق كمال است و فرمان او بر تمام جهان هستى جارى و سارى است و كمال انسان‌ها دراين است كه پرتوى از صفات جمال و جلال او را در خود منعكس كنند و به ذات پاکش نزدیک و نزدیک ‌تر شوند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=65&viewType=html ر.ک: همان، ص65]</ref>
#:در بخشى از جلد اول، مكتب‌هاى اخلاقى را با دسته‌بندى‌اى كه خود تشخيص داده‌اند، ذكر مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref> و نتيجه مى‌گيرد كه امتيازات مكتب اخلاقى اسلام كاملا روشن است؛ چه، اساس این مكتب اخلاقى، ايمان به خداوندى است كه كمال مطلق و مطلق كمال است و فرمان او بر تمام جهان هستى جارى و سارى است و كمال انسان‌ها دراين است كه پرتوى از صفات جمال و جلال او را در خود منعكس كنند و به ذات پاکش نزدیک و نزدیک ‌تر شوند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=65&viewType=html ر.ک: همان، ص65]</ref>
#:در ادامه این جلد، مباحثى پيرامون اخلاق و آزادى، اصول مسائل اخلاق در قرآن، روش‌هاى مختلف ارباب سير و سلوك، نياز به راهنما در سير و سلوك، اسوه‌ها و الگوها، چهره ديگر ولايت و تأثير آن در تهذيب نفس را مطرح كرده است.
#:در ادامه این جلد، مباحثى پيرامون اخلاق و آزادى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=91&viewType=html ر.ک: همان، ص91]</ref>، اصول مسائل اخلاق در قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=99&viewType=html ر.ک: همان، ص99]</ref>، روش‌هاى مختلف ارباب سير و سلوك<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=133&viewType=html ر.ک: همان، ص133]</ref>، نياز به راهنما در سير و سلوك<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=145&viewType=html ر.ک: همان، ص145]</ref>، اسوه‌ها و الگوها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=365&viewType=html ر.ک: همان، ص365]</ref>، چهره ديگر ولايت و تأثير آن در تهذيب نفس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=387&viewType=html ر.ک: همان، ص387]</ref> را مطرح كرده است.
#در جلد دوم و سوم با استفاده از آن اصول كلّى، به سراغ تك‌تك «فضايل» و «رذايل» اخلاقى رفته و هریک را در پرتو رهنمودهاى وحى و آيات، مورد بررسى قرار داده است.
#در جلد دوم و سوم با استفاده از آن اصول كلّى، به سراغ تك‌تك «فضايل» و «رذايل» اخلاقى رفته و هریک را در پرتو رهنمودهاى وحى و آيات، مورد بررسى قرار داده است.
#:عوامل شكل‌گيرى آن فضايل و رذايل، آثار و نشانه‌ها، نتايج و عواقب خوب و بد هریک و بالاخره طرق مبارزه با رذايل اخلاقى و كسب فضايل را مورد بررسى قرار داده است.
#:عوامل شكل‌گيرى آن فضايل و رذايل، آثار و نشانه‌ها، نتايج و عواقب خوب و بد هریک و بالاخره طرق مبارزه با رذايل اخلاقى و كسب فضايل را مورد بررسى قرار داده است.
#:در این راستا، در جلد دوم و سوم، نخست به سراغ داستان آفرينش آدم و حوّا و وسوسه‌هاى شيطان و دور شدن آنها از بهشت رفته و رذايلى كه سبب پيدايش ماجراى عبرت‌انگيز طرد شيطان از بساط قرب خداوند و محروم شدن آدم و حوّا از بهشت شد را در طليعه بحث قرار داده است.
#:در این راستا، در جلد دوم و سوم، نخست به سراغ داستان آفرينش آدم و حوّا و وسوسه‌هاى شيطان و دور شدن آنها از بهشت رفته و رذايلى كه سبب پيدايش ماجراى عبرت‌انگيز طرد شيطان از بساط قرب خداوند و محروم شدن آدم و حوّا از بهشت شد را در طليعه بحث قرار داده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص19]</ref>.
#:سپس ذكر مى‌كند كه شيطان به‌خاطر «استكبار» و «خودخواهى» و «خودبرتربينى» و سپس «لجاجت» و «تعصّب» از سجده بر آدم خوددارى كرد و از درگاه خدا رانده شد و آدم(ع) و حوّا به‌خاطر «حرص» و «آز» تسليم وسوسه‌هاى بى‌منطق دشمن خود (شيطان) شدند و در دام او افتادند.
#:سپس ذكر مى‌كند كه شيطان به‌خاطر «استكبار» و «خودخواهى» و «خودبرتربينى» و سپس «لجاجت» و «تعصّب» از سجده بر آدم خوددارى كرد و از درگاه خدا رانده شد و آدم(ع) و حوّا به‌خاطر «حرص» و «آز» تسليم وسوسه‌هاى بى‌منطق دشمن خود (شيطان) شدند و در دام او افتادند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=16&viewType=html ر.ک: همان، ص16]</ref>
#:بعد نوبت به داستان «هابيل» و «قابيل» و صفات زشتى كه انگيزه قتل هابيل شد مى‌رسد و به همین ترتيب به سراغ داستان نوح و ماجراهاى ديگر تاريخى، مخصوصاًً ماجراى قوم بنى اسرائيل و موسى(ع) رفته و در آينه زندگى انبياى الهى فضايل و آثار آن را بيان مى‌كند.
#:بعد نوبت به داستان «هابيل» و «قابيل» و صفات زشتى كه انگيزه قتل هابيل شد مى‌رسد و به همین ترتيب به سراغ داستان نوح و ماجراهاى ديگر تاريخى، مخصوصاًً ماجراى قوم بنى اسرائيل و موسى(ع) رفته و در آينه زندگى انبياى الهى فضايل و آثار آن را بيان مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=16&viewType=html ر.ک: همان]</ref>.
#:به‌طور كلى مباحثى كه در دو جلد آخر و تحت رذائل و فضائل اخلاقى مطرح شده، پيرامون موضوعاتى چون تكبر، تواضع، حرص، حب دنيا، حسد، غرور، آرزوهاى دراز، تعصب، شجاعت، توكل، شهوت‌پرستى، عفت، غفلت، جود، عجله و صبر، غيبت، كفران نعمت، حسن خلق، راستى، دروغ و آثار و عواقب آن است.
#:به‌طور كلى مباحثى كه در دو جلد آخر و تحت رذائل و فضائل اخلاقى مطرح شده، پيرامون موضوعاتى چون تكبر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>، تواضع<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=69&viewType=html ر.ک: همان، ص69]</ref>، حرص<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=81&viewType=html ر.ک: همان، ص81]</ref>، حب دنيا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=105&viewType=html ر.ک: همان، ص105]</ref>، حسد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=119&viewType=html ر.ک: همان، ص119]</ref>، غرور<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=153&viewType=html ر.ک: همان، ص153]</ref>، آرزوهاى دراز<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=175&viewType=html ر.ک: همان، ص175]</ref>، تعصب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=203&viewType=html ر.ک: همان، ص203]</ref>، شجاعت، توكل، شهوت‌پرستى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=2&pageNumber=283&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص283]</ref>، عفت، غفلت، جود، عجله و صبر، غيبت، كفران نعمت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=3&pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref>، حسن خلق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=3&pageNumber=144&viewType=html ر.ک: همان، ص144]</ref>، راستى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=3&pageNumber=119&viewType=html ر.ک: همان، ص119]</ref>، دروغ و آثار و عواقب آن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/4048/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?volumeNumber=3&pageNumber=219&viewType=html ر.ک: همان، ج3، ص219]</ref> است.


==وضعيت کتاب==
==وضعيت کتاب==
خط ۷۶: خط ۷۶:
[[رده: تفسیر]]
[[رده: تفسیر]]
[[رده:مباحث جدید قرآنی، قرآن و علوم و فنون]]
[[رده:مباحث جدید قرآنی، قرآن و علوم و فنون]]
<references />
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش