تذکره (ابهام‌زدایی): تفاوت میان نسخه‌ها

۷٬۳۵۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ نوامبر ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''تذکره''' ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: * تذكرة الأعيان اثر آیت‌...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''تذکره''' ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:
'''تذکره''' ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:


* [[ تذكرة الأعيان]] اثر آیت‌الله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]]، شرح احوال، انديشه‌ها، آثار و خدمات تعدادى از عالمان، متكلمان و فقيهان بزرگ شيعه در طول تاريخ است.
* [[تذكرة الأعيان]] اثر [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانى]]، شرح احوال، انديشه‌ها، آثار و خدمات تعدادى از عالمان، متكلمان و فقيهان بزرگ شيعه در طول تاريخ است.




* [[ تذكرة الملوك]] اثر [[میرزا سمیعا]]، مشتمل بر ساختار و تشکیلات ادارى دوره صفویه به همراه طبقات و مشاغل و مناصب آن زمان و حاوى اطلاعاتى درباره حکام و ولاه و سرحد داران و نیروى لشکرى است.
* [[تذكرة الملوك]] اثر [[میرزا سمیعا]]، مشتمل بر ساختار و تشکیلات ادارى دوره صفویه به همراه طبقات و مشاغل و مناصب آن زمان و حاوى اطلاعاتى درباره حکام و ولاه و سرحد داران و نیروى لشکرى است.




خط ۱۰: خط ۱۰:




* [[ تذكرة الخواص]] نوشته [[ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی|يوسف بن قزاوغلى]] مشهور به سبط ابن جوزى، از مشهورترين عالمان اهل سنت قرن هفتم هجرى قمرى است.
* [[تذكرة الخواص]] نوشته [[ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی|يوسف بن قزاوغلى]] مشهور به سبط ابن جوزى، از مشهورترين عالمان اهل سنت قرن هفتم هجرى قمرى است.


* [[تذکره خواجه محمد بن صدیق کججانی]] کتابی یک جلدی است، در شرح حال و سخنان معرفت‌آمیز عارف بزرگ خواجه محمد بن صدیق کججانی، که توسط [[پلاسي شیرازی، حسن بن حمزه|حسن بن حمزه پلاسی شیرازی]]، به رشته تألیف درآمده است.


* [[تذکره خواجه محمد بن صدیق کججانی]] کتابی یک جلدی است، در شرح حال و سخنان معرفت‌آمیز عارف بزرگ خواجه محمد بن صدیق کججانی، که توسط [[پلاسي شیرازی، حسن بن حمزه|حسن بن حمزه پلاسی شیرازی]]، به رشته تألیف درآمده است.




* [[تذكرة الكحالين]] تألیف [[کحال، علی بن عیسی|على بن عيسى كحال]] (متوفى 400ق) كهن‌ترين و مهم‌ترين منبع در زمينه بيمارى‌هاى چشم است كه به زبان عربى نگارش شده است. مؤلف در اين اثر با استناد به نظريات [[جالینوس]] و حنين بن اسحاق به بررسى بيمارى‌هاى چشم و ذكر داروهایى مختلف براى اين بيمارى پرداخته است.
* [[تذكرة الكحالين]] تألیف [[کحال، علی بن عیسی|على بن عيسى كحال]] (متوفى 400ق) كهن‌ترين و مهم‌ترين منبع در زمينه بيمارى‌هاى چشم است كه به زبان عربى نگارش شده است. مؤلف در اين اثر با استناد به نظريات [[جالینوس]] و حنين بن اسحاق به بررسى بيمارى‌هاى چشم و ذكر داروهایى مختلف براى اين بيمارى پرداخته است.




خط ۲۲: خط ۲۳:




* [[ تذکره ریاض العارفین (هدایت)]] به زبان فارسی، اثر [[هدایت، رضاقلی|رضاقلى‌خان طبرستانى]]، متخلص به هدايت، مشتمل بر احوال و آثار تعدادى از عرفاى شاعر است.
 
* [[تذکره ریاض العارفین (هدایت)]] به زبان فارسی، اثر [[هدایت، رضاقلی|رضاقلى‌خان طبرستانى]]، متخلص به هدايت، مشتمل بر احوال و آثار تعدادى از عرفاى شاعر است.




خط ۴۰: خط ۴۲:




* [[تذكرة الأريب في تفسير الغريب (غريب القرآن الكريم)]] اثر [[ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی|جمال‌الدين عبدالرحمن بن على بن محمد بن جوزى]] (متوفى 597ق)، با تحقيق طارق فتحى السيد، كتابى است پيرامون الفاظ و معانى مشكل و ديرياب قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن ششم هجرى نوشته شده است.
* [[تذكرة الأريب في تفسير الغريب (غريب القرآن الكريم)]] اثر [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|جمال‌الدين عبدالرحمن بن على بن محمد بن جوزى]] (متوفى 597ق)، با تحقيق طارق فتحى السيد، كتابى است پيرامون الفاظ و معانى مشكل و ديرياب قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن ششم هجرى نوشته شده است.




* [[ إرشاد المبتدي و تذكرة المنتهي في القراءات العشر]] تأليف [[قلانسی، محمد بن حسین|محمد بن حسین بن بندار واسطى قلانسى]] (متوفى 521ق)، به زبان عربى است و همراه با تحقيق عثمان محمود غزال منتشر شده است.
* [[إرشاد المبتدي و تذكرة المنتهي في القراءات العشر]] تأليف [[قلانسی، محمد بن حسین|محمد بن حسین بن بندار واسطى قلانسى]] (متوفى 521ق)، به زبان عربى است و همراه با تحقيق عثمان محمود غزال منتشر شده است.




* [[ تذکره ریاض الشعراء]] مهم‌ترين اثر [[واله داغستانی، علیقلی|واله داغستانى]] است كه به زبان فارسی، در زمان حضور وى در هندوستان نگارش يافته است.
* [[تذکره ریاض الشعراء]] مهم‌ترين اثر [[واله داغستانی، علیقلی|واله داغستانى]] است كه به زبان فارسی، در زمان حضور وى در هندوستان نگارش يافته است.




* [[ تاریخ تذکره‌های فارسی]]  تأليف [[گلچین معانی، احمد| احمد گلچين معانى]]، كتابى است در معرفى تذكره‌هاى نوشته‌شده به زبان فارسی، كه به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.
* [[تاریخ تذکره‌های فارسی]]  تأليف [[گلچین معانی، احمد| احمد گلچين معانى]]، كتابى است در معرفى تذكره‌هاى نوشته‌شده به زبان فارسی، كه به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.




* [[ تذکره شعرای آذربایجان]] اثر [[دیهیم، محمد|محمد ديهيم]]، كتابى است به زبان فارسی كه به معرفى و بيان شرح حال و نمونه‌اى از اشعار شاعران آذرى از قرن سوم هجرى قمرى به بعد مى‌پردازد.
* [[تذکره شعرای آذربایجان]] اثر [[دیهیم، محمد|محمد ديهيم]]، كتابى است به زبان فارسی كه به معرفى و بيان شرح حال و نمونه‌اى از اشعار شاعران آذرى از قرن سوم هجرى قمرى به بعد مى‌پردازد.




خط ۶۲: خط ۶۴:


* [[تنبيه الغافلين و تذكرة العارفين]] اثر [[کاشانی، فتح‌الله بن شکرالله|ملا فتح‌الله كاشانى]] است كه به زبان فارسى به شرح و ترجمه كتاب نهج‌البلاغة پرداخته است.
* [[تنبيه الغافلين و تذكرة العارفين]] اثر [[کاشانی، فتح‌الله بن شکرالله|ملا فتح‌الله كاشانى]] است كه به زبان فارسى به شرح و ترجمه كتاب نهج‌البلاغة پرداخته است.
* [[تذکره مرآة الخیال]] از آثار شيرعلى‌خان بن على‌امجدخان لودى، به زبان فارسی است كه نویسنده در آن، تعدادى از شاعران را معرفى كرده و در ضمن به مباحث گوناگونى از علوم ادبى، تفسير، تصوف و موسيقى و... نيز پرداخته است.
* [[تذكرة المعاصرين]] اثر [[حزین لاهیجی، محمد علی بن ابی‌طالب |محمدعلى بن ابى‌طالب]]، مشهور به حزين لاهيجى (اصفهان، 1103-1181ق) است كه نویسنده در آن، شرح حال حدود صد تن از دانشمندان شاعر و نيز شاعران معاصرش را بر اساس خاطرات خودش و با استناد به حافظه و به‌صورت مختصر، به زبان فارسی بيان كرده و نمونه‌هایى از اشعارشان را آورده است.
* [[تذکره بغراخانی (تذکره مشایخ اویسیه)]] از آثار نویسنده‌اى ناشناخته از درويشان سلسله اويسيه در قرن دهم هجرى قمرى، به زبان فارسی است كه نویسنده در آن، جمعى از مردان و زنان صوفى را با القابى شگفت‌انگيز معرفى نموده و شرح حال و ويژگى‌هایشان را بدون استناد به هيچ منبعى ذكر كرده است.
* [[تذكرة الألباب بأصول الأنساب]] از آثار شيخ ابوجعفر احمد بن عبدالولى بتى بلنسى اندلسى (متوفاى 488ق)، به زبان عربى است كه نویسنده در آن، انساب عرب، به‌ويژه اصول نسب‌هاى دو قبيله عدنانى و قحطانى و شخصيت‌هاى مشهور آن‌ها را معرفى كرده است. [[خرسان، سید محمدمهدی|سيد محمدمهدى موسوى خرسان]] (متولد نجف 1347ق)، اين اثر را تصحيح كرده و مقدمه و تعليقاتى بر آن افزوده است.
* [[تذکره نتائج الأفکار]] از آثار شاعر و نویسنده فارسی‌نويس شبه‌قاره هند، [[گوپاموی، محمد قدرت‌‎الله|محمد قدرت‌الله خان گوپاموى]] (1199-1281ق)، به زبان فارسی است كه در آن، شاعران قديم و جديد را با تأكيد بر شاعران هندى شناسايى و معرفى كرده و برخى از اشعار آنان را آورده است.
* [[تذكرة المتقين في آداب السلوك و تزكية النفس]] اثر [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|شيخ محمد بهارى همدانى]]1325ه.ق است كه توسط [[مبارک، عبدالرحیم|عبدالرحيم مبارک]]، به زبان عربى ترجمه شده است. اصل فارسی كتاب به نام «تذكرة المتقين در آداب سير و سلوك» مى‌باشد.
* [[تذكرة المتقین]] اثر [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|ميرزا محمد بهارى همدانى نجفى]] است به زبان فارسی و مشتمل بر مطالبى در باب اخلاق و آداب اسلامى است كه با استناد به آيات قرآن كريم، روايات و حكايات متنوع نگارش يافته است. آداب توبه، آداب مراقبت، آداب رفاقت، آداب سلوك با زن و عيال، آداب تربيت اولاد، آداب زيارت، و آداب حج از جمله مباحث كتاب به شمار مى‌آيد.
* [[تذكرة الفقهاء]] تألیف ابومنصور [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى اسدى، معروف به [[حلی، حسن بن یوسف|علاّمۀ حلّى]] (م 726 ق) می‌باشد.علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنان‌که در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است.
* [[تذکره شعرای یزد]] از آثار عباس فتوحى يزدى است كه نویسنده در آن، شرح حال حدود پانصد نفر از شاعران يزدى در دوره‌هاى ايلخانان، تيمورى، صفويه، افشاريه، زنديه، قاجاريه، مشروطيت و معاصر را به‌صورت مستند و مختصر بيان كرده و نمونه‌هایى از اشعارشان را آورده است.
* [[تذکره مآثر الباقریة]] از آثار محمدعلى وفا زواره‌اى، به زبان فارسی است كه در آن، جمعى از شاعران را معرفى و شرح حال و برخى از اشعار آنان را ذكر كرده است.
* [[تذکره نتائج الأفکار]] از آثار شاعر و نویسنده فارسی‌نويس شبه‌قاره هند، [[گوپاموی، محمد قدرت‌‎الله|محمد قدرت‌الله خان گوپاموى]] (1199-1281ق)، به زبان فارسی است كه در آن، شاعران قديم و جديد را با تأكيد بر شاعران هندى شناسايى و معرفى كرده و برخى از اشعار آنان را آورده است.
* [[تذكرة المعاصرين]] اثر [[حزین لاهیجی، محمد علی بن ابی‌طالب |محمدعلى بن ابى‌طالب]]، مشهور به حزين لاهيجى (اصفهان، 1103-1181ق) است كه نویسنده در آن، شرح حال حدود صد تن از دانشمندان شاعر و نيز شاعران معاصرش را بر اساس خاطرات خودش و با استناد به حافظه و به‌صورت مختصر، به زبان فارسی بيان كرده و نمونه‌هایى از اشعارشان را آورده است.
* [[تذكرة المتقين في آداب السلوك و تزكية النفس]] اثر [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|شيخ محمد بهارى همدانى]]1325ه.ق است كه توسط [[مبارک، عبدالرحیم|عبدالرحيم مبارک]]، به زبان عربى ترجمه شده است. اصل فارسی كتاب به نام «تذكرة المتقين در آداب سير و سلوك» مى‌باشد.
* [[تذکره نشتر عشق]] نوشته [[عاشقی عظیم آبادی، حسینقلی خان بن علی خان|حسین‌قلی‌خان عظیم‌آبادی]] (1194-‌ زنده تا سال 1250ق)، متخلص به عاشقی و از پیروان مذهب شیعه اثناعشری است.
* [[تذکرة الموضوعات]] اثر [[ف‍ت‍ن‍ی‌، محمدطاهر بن علی|محمد بن طاهر بن علی هندی]] (متوفی 986ق)، معروف به فتنی، از علمای حنفی‌مذهب، منسوب به فتن از شهرهای گجرات هند است که در یک جلد نوشته شده و به بررسی احادیث موضوعه، پرداخته است.