۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR14873J1.jpg | عنوان =تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک | عن...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک'''یا «التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارات و الصلوات و الایام الاصلیة»، نوشته محیی‌الدین ابن عربی (متوفی 638ق) رساله‌ای در بیان اسرار نماز به زبان عربی است. این کتاب با مقدمه یوحنا جیب صادر و تحقیق نواف جراح منتشر شده است. | '''تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک''' یا «التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارات و الصلوات و الایام الاصلیة»، نوشته [[ابن عربی، محمد بن علی|محیی‌الدین ابن عربی]] (متوفی 638ق) رساله‌ای در بیان اسرار نماز به زبان عربی است. این کتاب با مقدمه [[صادر، یوحنا|یوحنا جیب صادر]] و تحقیق [[جراح، نواف|نواف جراح]] منتشر شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
سوانح‌نگاران زندگی و آثار ابن عربی در نام این رساله اتفاق‌نظر ندارند. عده‌ای آن را با همین نام به صواب می‌دانند و عده‌ای نام «لطایف الأسرار» را برای آن برگزیده‌اند. عده‌ای نیز نام این رساله را «التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارت و الصلوات و الایام الأصلیة»، می‌دانند. | سوانح‌نگاران زندگی و آثار [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در نام این رساله اتفاق‌نظر ندارند. عده‌ای آن را با همین نام به صواب می‌دانند و عده‌ای نام «لطایف الأسرار» را برای آن برگزیده‌اند. عده‌ای نیز نام این رساله را «التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارت و الصلوات و الایام الأصلیة»، می‌دانند. | ||
بعضی آن را با نام «تنزل الأملاک فی حرکات الأفلاک»، معرفی کرده‌اند. آقای محسن جهانگیری آن را «التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارت و الصلوة الخمس و الایام المقدرة الاصلیة»، ثبت کرده است. | بعضی آن را با نام «تنزل الأملاک فی حرکات الأفلاک»، معرفی کرده‌اند. آقای [[جهانگیری، محسن|محسن جهانگیری]] آن را «التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارت و الصلوة الخمس و الایام المقدرة الاصلیة»، ثبت کرده است. | ||
ابن عربی قاعده تأویل را در همه باب‌های آن جاری کرده است به همین جهت در بین اهل معرفت به تأویلات ابن عربی نیز مشهور است <ref>ر.ک: ملکی، محمد، ص54</ref>. | [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] قاعده تأویل را در همه باب‌های آن جاری کرده است به همین جهت در بین اهل معرفت به تأویلات [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] نیز مشهور است <ref>ر.ک: ملکی، محمد، ص54</ref>. | ||
قلم ابن عربی در این اثر ادیبانه، شگفت‌انگیز، و چنان پر راز و رمز است که گویی نثر کتاب به نظم قوی و استواری تبدیل شده که شاعری استاد آن را سروده است.<ref>ر.ک: همان، ص55</ref>. | قلم [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در این اثر ادیبانه، شگفت‌انگیز، و چنان پر راز و رمز است که گویی نثر کتاب به نظم قوی و استواری تبدیل شده که شاعری استاد آن را سروده است.<ref>ر.ک: همان، ص55</ref>. | ||
از جمله منابع | از جمله منابع معرفتی در نظر [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌عربی]] را باید ارواح فلکی تلقی نمود. وی معتقد است که انبیا از ارواح فلکی استمداد می‌گرفته‌اند. [[ابوالعلاء عفیفی]] در مورد این مبنا می‌نویسد: [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین]] معتقد به نظریه ارواح کواکب بوده و اینکه برای هر کوکبی روح خاصی و علم خاصی بوده است. بر این اساس به‌عنوان‌مثال، فلک خورشید منبع اسراری بوده است که هرکس به آن متصل شود به آن مدد خواهند رسانید. محی‌الدین این مسئله را در این کتاب مورد بررسی دقیق قرار داده است و در آن کتاب به اسراری که نوح نبی از فلک خورشید به‌دست آورده است اشاره می‌کند.<ref>ر.ک: عابدی، احمد؛ مسائلی، احمد؛ ص10</ref> | ||
در باب اول درباره این کتاب چنین می‌خوانیم: «این کتابی است که در آن لطایف اسرار و روشنی علوم انوار بر مبنای راز و رمز به امانت نهاده شده است».<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21</ref>. | در باب اول درباره این کتاب چنین می‌خوانیم: «این کتابی است که در آن لطایف اسرار و روشنی علوم انوار بر مبنای راز و رمز به امانت نهاده شده است».<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21</ref>. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
ابن عربی این کتاب را به مباحثی چون: معرفت، احکام مکلف و مکلف، تکلیف، سبب وضع شریعت در عالم، در معرفت رسول و شرایط امام، اختصاص داده و این مسائل را مورد بحث و بررسی دقیق قرار داده و تأویل و اسرار این‌گونه مسائل را نیز، بیان داشته است.<ref>ر.ک: ملکی، محمد، ص54</ref>. | ابن عربی این کتاب را به مباحثی چون: معرفت، احکام مکلف و مکلف، تکلیف، سبب وضع شریعت در عالم، در معرفت رسول و شرایط امام، اختصاص داده و این مسائل را مورد بحث و بررسی دقیق قرار داده و تأویل و اسرار این‌گونه مسائل را نیز، بیان داشته است.<ref>ر.ک: ملکی، محمد، ص54</ref>. | ||
نخست، معرفت و اسرار اقامه نماز را به تفصیل، البته با توجه به حجم رساله بیان کرده، و سپس شروع به شرح و بیان اسرار تکبیرات، رفع یدین، اسرار قرائت، اسرار فرق بین فاتحه و سوره، اسرار رکوع و سربرداشتن از آن، اسرار سجود، اسرار جلوس در نماز، معرفت اسرار تشهد در نماز و معرفت اسرار تسلیم می‌کند. ابن عربی در این بخش، ضمن شرح و توضیح فرازهای نماز و ذکر اسرار آن به تأویل آیات و روایات پرداخته است که تأویلات در این باب‌ها برجسته‌تر از باب‌های دیگر است<ref>ر.ک همان؛ متن کتاب، ص 88-47</ref>. | نخست، معرفت و اسرار اقامه نماز را به تفصیل، البته با توجه به حجم رساله بیان کرده، و سپس شروع به شرح و بیان اسرار تکبیرات، رفع یدین، اسرار قرائت، اسرار فرق بین فاتحه و سوره، اسرار رکوع و سربرداشتن از آن، اسرار سجود، اسرار جلوس در نماز، معرفت اسرار تشهد در نماز و معرفت اسرار تسلیم می‌کند. [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در این بخش، ضمن شرح و توضیح فرازهای نماز و ذکر اسرار آن به تأویل آیات و روایات پرداخته است که تأویلات در این باب‌ها برجسته‌تر از باب‌های دیگر است<ref>ر.ک همان؛ متن کتاب، ص 88-47</ref>. | ||
شریعت موضوعی است که در باب سوم مطرح شده است: سبب وضع شریعت در عالم دو امر است: اول صلاح عالم که شیوه انبیاء است و مؤید آن کلام پروردگار '''و لکم فی القصاص حیاة''' است. و سر آن این است که یاری‌رساندن به مؤمنین حقی بر عهده اوست. امر دوم: اثبات ذلت عبودیت و ظهور عزت ربوبیت است. و سرش حکم غیرواقعی سلطان است<ref>ر.ک همان؛ ص 32-31</ref>. | شریعت موضوعی است که در باب سوم مطرح شده است: سبب وضع شریعت در عالم دو امر است: اول صلاح عالم که شیوه انبیاء است و مؤید آن کلام پروردگار '''و لکم فی القصاص حیاة''' است. و سر آن این است که یاری‌رساندن به مؤمنین حقی بر عهده اوست. امر دوم: اثبات ذلت عبودیت و ظهور عزت ربوبیت است. و سرش حکم غیرواقعی سلطان است<ref>ر.ک همان؛ ص 32-31</ref>. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
سپس می‌نویسد: بدان که سعداء در هر مرتبه درجاتی و اشقیاء درکاتی دارند. پس اهل منابر 3221 هزار و اهل اسره 3909 و اهل کراسی 2708 و اهل مراتب 4247 درجه دارند.<ref>ر.ک همان، ص104</ref> | سپس می‌نویسد: بدان که سعداء در هر مرتبه درجاتی و اشقیاء درکاتی دارند. پس اهل منابر 3221 هزار و اهل اسره 3909 و اهل کراسی 2708 و اهل مراتب 4247 درجه دارند.<ref>ر.ک همان، ص104</ref> | ||
نویسنده در این باب که آخرین باب کتاب است در ده شماره اسراری را مطرح کرده است؛ از جمله در شماره دهم با تبیین معنای آیه'''و الذین هم علی صلاتهم دائمون''' می‌نویسد: و کسی که سر وضع نمازها را بداند، در همه حالات با تنوع اتفاقات، همواره در حال نماز و سر آن را پیگیر است. و بسنده به محافظت بر اوقات نماز نمی‌کند که اهل شغل و غفلت به این دچارند و عارفین تنها به یاد رب‌شان مشغولند و مراقبت ایشان تنها در قلبشان است و او کسی است که آن را توسعه می‌دهد و به او ندا می‌هد و می‌شنود<ref>ر.ک همان، ص150</ref> | نویسنده در این باب که آخرین باب کتاب است در ده شماره اسراری را مطرح کرده است؛ از جمله در شماره دهم با تبیین معنای آیه '''و الذین هم علی صلاتهم دائمون''' می‌نویسد: و کسی که سر وضع نمازها را بداند، در همه حالات با تنوع اتفاقات، همواره در حال نماز و سر آن را پیگیر است. و بسنده به محافظت بر اوقات نماز نمی‌کند که اهل شغل و غفلت به این دچارند و عارفین تنها به یاد رب‌شان مشغولند و مراقبت ایشان تنها در قلبشان است و او کسی است که آن را توسعه می‌دهد و به او ندا می‌هد و می‌شنود<ref>ر.ک همان، ص150</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||