۱۰۶٬۳۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '= ' به '='
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| data-type="authorWritings" |[[الدرة الفاخرة فی تحقیق مذاهب الصوفیة و المتكلمین و الحكماء المتقدمین]] | | data-type="authorWritings" |[[الدرة الفاخرة فی تحقیق مذاهب الصوفیة و المتكلمین و الحكماء المتقدمین]] | ||
[[ترجمه الحیاة]] | [[ترجمه الحیاة]] | ||
[[تحقیق ما للهند]] | [[تحقیق ما للهند]] | ||
[[اندیشه‌های کلامی شیخ مفید]] | [[اندیشه‌های کلامی شیخ مفید]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۳: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''احمد آرام''' (1281 - ۱۳۷۷ش)، مترجم پر اثر، نویسنده، دانشنامه‌نگار و از شخصيت‌هاى فرهنگى ایران معاصر، مشارکت در تدوین ''دائرةالمعارف فارسی'' | '''احمد آرام''' (1281 - ۱۳۷۷ش)، مترجم پر اثر، نویسنده، دانشنامه‌نگار و از شخصيت‌هاى فرهنگى ایران معاصر، مشارکت در تدوین ''دائرةالمعارف فارسی'' | ||
==ولادت == | |||
== ولادت == | سال تولد او با اختلاف ذكر شده، اما به تصريح خود وى، حدود نوروز 1281ش، برابر با روز عید غدیر سال 1321 است<ref>ر.ک: خرمشاهی، بهاءالدین، ج1، ص29</ref>. او در محله‌اى در جنوب تهران به نام آب منگول به دنيا آمد. | ||
سال تولد او با اختلاف ذكر شده، اما به تصريح خود وى، حدود نوروز 1281ش، برابر با روز عید غدیر سال 1321 است. او در محله‌اى در جنوب تهران به نام آب منگول به دنيا آمد. | |||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
پدرش حاج غلامحسین شالفروش، تاجر بازار و مشروطه‌خواه بود و آرام مدتى نزد وى تحصيل كرد. سپس در مدرسه‌هاى ترقى، علمیه و دارالفنون به تحصيلات خود ادامه داد و با زبان‌هاى عربى، فرانسوى و انگليسى آشنا شد. | پدرش حاج غلامحسین شالفروش، تاجر بازار و مشروطه‌خواه بود و آرام مدتى نزد وى تحصيل كرد. سپس در مدرسه‌هاى ترقى، علمیه و دارالفنون به تحصيلات خود ادامه داد و با زبان‌هاى عربى، فرانسوى و انگليسى آشنا شد. | ||
در دانشگاه، هم‌زمان در دو رشته حقوق و طب به تحصيل پرداخت، اما هيچ‌كدام را به پایان نرساند و معلمى را بر حقوق‌دان، يا طبيب شدن ترجيح داد. در دبيرستان‌هاى تهران، اصفهان، شيراز، مدرسه فلاحت در كرج و مدرسه عالى بازرگانى در تهران، به‌ویژه به تدريس در مباحث علوم پرداخت و سال‌ها مدرس فيزیک بود. چندين سال در اصفهان، شيراز و عراق اقامت داشت و از نخستين كسانى بود كه برای سروسامان بخشيدن به وضع نامطلوب منابع درسى، با همكارى چند تن ديگر، نخستين کتاب‌هاى علوم را برای تدريس در دبيرستان‌ها تدوین و به انتشار آن‌ها كمك كرد. وى تا 1335ش در خدمت وزارت فرهنگ (آموزش و پرورش) بود و به تدريس و تصدى مشاغل مختلف اشتغال داشت. بازرسى آموزشى، مديريت كل و نيز مدت كوتاهى معاونت وزير، از جمله سمت‌هاى او بود. | در دانشگاه، هم‌زمان در دو رشته حقوق و طب به تحصيل پرداخت، اما هيچ‌كدام را به پایان نرساند و معلمى را بر حقوق‌دان، يا طبيب شدن ترجيح داد. در دبيرستان‌هاى تهران، اصفهان، شيراز، مدرسه فلاحت در كرج و مدرسه عالى بازرگانى در تهران، به‌ویژه به تدريس در مباحث علوم پرداخت و سال‌ها مدرس فيزیک بود. چندين سال در اصفهان، شيراز و عراق اقامت داشت و از نخستين كسانى بود كه برای سروسامان بخشيدن به وضع نامطلوب منابع درسى، با همكارى چند تن ديگر، نخستين کتاب‌هاى علوم را برای تدريس در دبيرستان‌ها تدوین و به انتشار آن‌ها كمك كرد. وى تا 1335ش در خدمت وزارت فرهنگ (آموزش و پرورش) بود و به تدريس و تصدى مشاغل مختلف اشتغال داشت. بازرسى آموزشى، مديريت كل و نيز مدت كوتاهى معاونت وزير، از جمله سمت‌هاى او بود. | ||
وى در نيمه دهه 1320ش به حزب توده ایران پيوست و به فعاليت سياسى پرداخت، اما پس از وقايع آذربايجان، همراه با انشعابيون به رهبرى خليل ملكى از آن حزب جدا شد و در دى‌ماه 1326 ظاهرا بر اثر اختلاف نظرى در باب اتخاذ روش انشعابيون در برابر سياست‌هاى اتحاد شوروى و حزب توده، از همكارى با گروه‌هاى چپ كلا كناره گرفت و تا پایان عمر در سياست مداخله نكرد. وى طرفدار سياست و روش مستقل از حزب كمونيست شوروى بود. با گذشت زمان، گرايش‌هاى مذهبى‌اش تقویت و تشديد يافت، به گونه‌اى كه بخش درخور توجهى از ترجمه‌هایش در زمینه معتقدات دينى و اسلامى گرديد. | وى در نيمه دهه 1320ش به حزب توده ایران پيوست و به فعاليت سياسى پرداخت، اما پس از وقايع آذربايجان، همراه با انشعابيون به رهبرى خليل ملكى از آن حزب جدا شد و در دى‌ماه 1326 ظاهرا بر اثر اختلاف نظرى در باب اتخاذ روش انشعابيون در برابر سياست‌هاى اتحاد شوروى و حزب توده، از همكارى با گروه‌هاى چپ كلا كناره گرفت و تا پایان عمر در سياست مداخله نكرد. وى طرفدار سياست و روش مستقل از حزب كمونيست شوروى بود. با گذشت زمان، گرايش‌هاى مذهبى‌اش تقویت و تشديد يافت، به گونه‌اى كه بخش درخور توجهى از ترجمه‌هایش در زمینه معتقدات دينى و اسلامى گرديد. | ||
آرام از اعضاى مؤثر در دايرةالمعارف فارسی (به سرپرستى غلامحسين مصاحب) بود. مصاحب را او به ناشر دايرةالمعارف فارسی معرفى كرد. وى سمت معاون سرپرست و عضویت هيئت تحريريه (شوراى ویرايش) را به عهده داشت. جز اين‌ها، مدتى هم با دانشنامه‌هاى ديگر، از جمله در ترجمه برخى مقالات با دانشنامه جهان اسلام همكارى داشت. | آرام از اعضاى مؤثر در دايرةالمعارف فارسی (به سرپرستى غلامحسين مصاحب) بود. مصاحب را او به ناشر دايرةالمعارف فارسی معرفى كرد. وى سمت معاون سرپرست و عضویت هيئت تحريريه (شوراى ویرايش) را به عهده داشت. جز اين‌ها، مدتى هم با دانشنامه‌هاى ديگر، از جمله در ترجمه برخى مقالات با دانشنامه جهان اسلام همكارى داشت. | ||
وى سال‌هاى بسيار و تقريبا تا پایان عمر، در منزل به كار ترجمه مشغول بود و حتى ترجمه را برای خود «واجب شرعى» مى‌دانست، زيرا به نظر او ترجمه منابع مهم از زبان‌هاى ديگر، برای تحول علمى و فرهنگى در ایران لازم بود. وى حدود 70 سال به ترجمه اشتغال داشت و بيشتر از زبان انگليسى و گاه از عربى و فرانسوى ترجمه مى‌كرد. حوزه ترجمه او تخصصى نبود و هر اثرى را كه مفيد و مؤثر تشخيص مى‌داد، به فارسی ترجمه مى‌كرد. از جمله آثار وى عبارتند از: | وى سال‌هاى بسيار و تقريبا تا پایان عمر، در منزل به كار ترجمه مشغول بود و حتى ترجمه را برای خود «واجب شرعى» مى‌دانست، زيرا به نظر او ترجمه منابع مهم از زبان‌هاى ديگر، برای تحول علمى و فرهنگى در ایران لازم بود. وى حدود 70 سال به ترجمه اشتغال داشت و بيشتر از زبان انگليسى و گاه از عربى و فرانسوى ترجمه مى‌كرد. حوزه ترجمه او تخصصى نبود و هر اثرى را كه مفيد و مؤثر تشخيص مى‌داد، به فارسی ترجمه مى‌كرد. از جمله آثار وى عبارتند از: | ||
ترجمه «اثبات وجود خدا»؛ «سه حكيم مسلمان»؛ «علم و تمدن در اسلام»؛ ترجمه «پيدايش و مرگ خورشيد» ژرژ كاموف؛ «تكامل فيزیک»؛ ترجمه جلد اول «تاريخ تمدن» ویل دورانت» يا «مشرق‌زمین، گاهواره تمدن»؛ «تاريخ علم»؛ ترجمه «شش بال علم» جرج سارتون؛ «ایرانیان و بربرها»؛ «هيئت»؛ «لغت‌هاى قرآن». | ترجمه «اثبات وجود خدا»؛ «سه حكيم مسلمان»؛ «علم و تمدن در اسلام»؛ ترجمه «پيدايش و مرگ خورشيد» ژرژ كاموف؛ «تكامل فيزیک»؛ ترجمه جلد اول «تاريخ تمدن» ویل دورانت» يا «مشرق‌زمین، گاهواره تمدن»؛ «تاريخ علم»؛ ترجمه «شش بال علم» جرج سارتون؛ «ایرانیان و بربرها»؛ «هيئت»؛ «لغت‌هاى قرآن». | ||
او در ترجمه به مراعات اصل دقت و واژه‌يابى و واژه‌سازى در برابر اصطلاحات پاى‌بند بود. واژه‌ها و تركيبات بسيارى ساخته كه شمارى از آن‌ها كاربرد يافته، و به غناى زبان فارسی افزوده است. وى همچنين در نوشتن املاى كلمات هم سليقه خاصى داشت و به سرهم‌نویسى معتقد بود. | او در ترجمه به مراعات اصل دقت و واژه‌يابى و واژه‌سازى در برابر اصطلاحات پاى‌بند بود. واژه‌ها و تركيبات بسيارى ساخته كه شمارى از آن‌ها كاربرد يافته، و به غناى زبان فارسی افزوده است. وى همچنين در نوشتن املاى كلمات هم سليقه خاصى داشت و به سرهم‌نویسى معتقد بود. | ||
او جز ترجمه، چند کتاب را هم تصحيح كرده كه مهم‌ترين آن‌ها، كيمیاى سعادت، اثر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] است. وى در مجامع و فعالیت‌های علمى- فرهنگى بسيارى عضویت و شركت داشت، از جمله از اعضاى فرهنگستان زبان و ادبيات فارسی بود. | او جز ترجمه، چند کتاب را هم تصحيح كرده كه مهم‌ترين آن‌ها، كيمیاى سعادت، اثر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] است. وى در مجامع و فعالیت‌های علمى- فرهنگى بسيارى عضویت و شركت داشت، از جمله از اعضاى فرهنگستان زبان و ادبيات فارسی بود. | ||
وی در سال ۱۳۸۲ به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار برگزیده شد. | |||
برای بزرگداشت خدمات او تاكنون مراسمى چند برگزار شده است. آرام‌نامه، مجموعه مقاله‌هایى است به قلم شمارى از دوستان، همكاران قديم و دوستداران او كه به پيشنهاد [[مینوی، مجتبی|مجتبى مینوى]] و به كوشش [[محقق، مهدی|مهدى محقق]] گردآمده و طى مراسمى در خرداد 1362 در دانشگاه تهران به خود او تقديم شده است. گوهر عمر، حاوى پرسش‌هاى پيروز سيّار و پاسخ‌هاى احمد آرام در زمینه‌هاى مختلف زندگى فرهنگى و اجتماعى و اثرى مهم و از برخى جهات منحصر به فرد در شناخت جنبه‌هاى مختلف فعاليت این مترجم پر اثر است. | |||
==وفات == | |||
احمد آرام روز ۱۴ فروردین ۱۳۷۷ برابر با ۱ آوریل ۱۹۹۸ در ایالات متحده آمریکا درگذشت و طی مراسمی در روز ۲۲ فروردین و پس از انتقال به تهران در قطعه فرهیختگان بهشت زهرا دفن شد. | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#دانشنامه ایران، ص120 | |||
#خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، انتشارات، دوستان و ناهید، 1377ش | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[انتقال علوم یونانی به عالم اسلامی]] | |||
[[زندگینامه علمی دانشوران]] | |||
[[الدرة الفاخرة فی تحقیق مذاهب الصوفیة و المتكلمین و الحكماء المتقدمین]] | |||
[[ | [[ترجمه الحیاة]] | ||
[[ | [[بیست مقاله تقی‌زاده]] | ||
[[ | [[تحقیق ما للهند]] | ||
[[ | [[علم در اسلام]] | ||
[[ | [[علم و تمدن در اسلام]] | ||
[[اندیشه‌های کلامی شیخ مفید]] | |||
[[ | [[تفسیر هدایت]] | ||
[[ | [[تحدید نهایات الأماکن لتصحیح مسافات المساکن]] | ||
[[ | [[فلسفه علم کلام]] | ||
[[ | [[سه حکیم مسلمان]] | ||
[[ | [[تذکرة الأولیاء]] | ||
[[ | [[از اوگوستن تا گالیله]] | ||
[[ | [[تاریخ نجوم اسلامی ترجمه کتاب علم الفلک تاریخه عندالعرب فی القرون الوسطی]] | ||
[[ | [[خدا و انسان در قر آن]] | ||
[[ | [[تاريخ اسلام]] | ||
[[ | [[حدسها و ابطالها، رشد شناخت علمی]] | ||
[[ | [[زندگینامه علمی دانشمندان اسلامی]] | ||
[[ | [[انقلاب بزرگ (بضمیمه علي‌عليه‌السلام و دو فرزند بزرگوارش)]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:ادیبان]] | [[رده:ادیبان]] | ||
[[رده:مترجمان]] | [[رده:مترجمان]] | ||
[[رده:درگذشتگان 1377]] | |||
[[رده:برگزیدگان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]] | |||