انوری، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'انوری (ابهام زدایی)' به 'انوری (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'چـ' به 'چ')
جز (جایگزینی متن - 'انوری (ابهام زدایی)' به 'انوری (ابهام‌زدایی)')
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۹: خط ۲۹:
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |احتمالا 547ق یا 575
| data-type="authorDeathDate" |احتمالا 547ق یا 575  
|-
|-
|اساتید
|اساتید
خط ۴۲: خط ۴۲:
|}
|}
</div>
</div>
 
{{کاربردهای دیگر|انوری (ابهام‌زدایی)}}
 
{{کاربردهای دیگر|انوری (ابهام زدایی)}}
 
 


'''فریدالدین محمد‎ بن‎ علی‎ انوری ابیوردی''' (متوفای 547-بلخ)، از شاعران سده ششم‎ هجری و از دانشمندان نامدار روزگار خود بشمار می‌رفت. دیوان اشعارش‎ حاوی دانش‌های زمانه اوست. او در سال 547ق، وفات یافت.
'''فریدالدین محمد‎ بن‎ علی‎ انوری ابیوردی''' (متوفای 547-بلخ)، از شاعران سده ششم‎ هجری و از دانشمندان نامدار روزگار خود بشمار می‌رفت. دیوان اشعارش‎ حاوی دانش‌های زمانه اوست. او در سال 547ق، وفات یافت.


==زادروز، زادگاه، جایگاه علمی و تبار==
==زادروز، زادگاه، جایگاه علمی و تبار==
در باب زندگی انوری میان فضلای ادب فارسی در نام شاعر، نام‎ پدر، زمان تولد، آثار، استاد، محل تولد و زیست اختلاف است؛ اما‎ مطابق‎ آخرین‎ پژوهش‌ها نام او محمد و نام پدر وی علی بوده است. لقب «انوری» را در دوران کمال شاعری خویش برگزیده است یا به او داده‌اند‎ و قبلاً‎ خاوری تخلص می‌کرده است. وی در یکی از دهات نسبتاً کوچک‎ ناحیه ابیورد تولد یافته است که بخشی از ناحیه وسیع‎تری است‎ که آن ناحیه را‎ دشت خاوران می‌نامیده‌اند و مجموعه دشت خاوران از اعمال سرخس بشمار می‌آمده است که در دو فرسنگی میهنه - ‎زادگاه ابوسعید ابوالخیر - ‎قرار داشته است و اکنون مجموعه این سرزمین در‎ خاک ترکمنستان است. انوری از مجموعه معارفی چون ریاضیات و نجوم و هیئت و منطق برخوردار و دارای تحصیلات بسیار عالی بوده است. از جمله تألیفات وی احتمالاً کتابی در حکمت و نجوم با فصول متعدد است‎.
در باب زندگی انوری میان فضلای ادب فارسی در نام شاعر، نام‎ پدر، زمان تولد، آثار، استاد، محل تولد و زیست اختلاف است؛ اما‎ مطابق‎ آخرین‎ پژوهش‌ها نام او محمد و نام پدر وی علی بوده است. لقب «انوری» را در دوران کمال شاعری خویش برگزیده است یا به او داده‌اند‎ و قبلاً‎ خاوری تخلص می‌کرده است. وی در یکی از دهات نسبتاً کوچک‎ ناحیه ابیورد تولد یافته است که بخشی از ناحیه وسیع‎تری است‎ که آن ناحیه را‎ دشت خاوران می‌نامیده‌اند و مجموعه دشت خاوران از اعمال سرخس بشمار می‌آمده است که در دو فرسنگی میهنه - ‎زادگاه ابوسعید ابوالخیر - ‎قرار داشته است و اکنون مجموعه‌این سرزمین در‎ خاک ترکمنستان است. انوری از مجموعه معارفی چون ریاضیات و نجوم و هیئت و منطق برخوردار و دارای تحصیلات بسیار عالی بوده است. از جمله تألیفات وی احتمالاً کتابی در حکمت و نجوم با فصول متعدد است‎.  


همچنین بعضی بر آنند که انوری شرحی بر اشارات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] نوشته بوده است به نام کتاب «البشارات في شرح الإشارات». انوری بالغ بر سی سال زندگی‎ مرفهی‎ داشته است و در محیط خانواده‌ای بزرگ شده است که پدر وی رئیس میهنه بوده است و ارث پدر را در جوانی صرف عیش و خوشگذرانی کرده و پس از مدتی تهیدست‎ شده‎ است. وی در ربع اول قرن ششم متولد شده و در ربع آخر آن قرن درگذشته است. حکیم انوری سرآمد منجمان زمان بود. وی در آخر عمر زهد و تقوی پیشه‎ کرد‎ و از‎ ملازمت سلطان و ارباب دولت بازآمد و سلطان‎ او را طلب کرده، حکیم نپذیرفت<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/45 ر.ک: محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، ص45]</ref>‏.  
همچنین بعضی بر آنند که انوری شرحی بر اشارات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] نوشته بوده است به نام کتاب «البشارات في شرح الإشارات». انوری بالغ بر سی سال زندگی‎ مرفهی‎ داشته است و در محیط خانواده‌ای بزرگ شده است که پدر وی رئیس میهنه بوده است و ارث پدر را در جوانی صرف عیش و خوشگذرانی کرده و پس از مدتی تهیدست‎ شده‎ است. وی در ربع اول قرن ششم متولد شده و در ربع آخر آن قرن درگذشته است. حکیم انوری سرآمد منجمان زمان بود. وی در آخر عمر زهد و تقوی پیشه‎ کرد‎ و از‎ ملازمت سلطان و ارباب دولت بازآمد و سلطان‎ او را طلب کرده، حکیم نپذیرفت<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/45 ر.ک: محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، ص45]</ref>‏.  
خط ۵۹: خط ۵۵:


==وفات==
==وفات==
سال وفات او مانند سال تولدش مورد اختلاف اهل تاریخ و تذکره‌ها‎ بوده‎ است‎ و به احتمال قوی در سال 547ق، در بلخ‎ درگذشته‎ و در جنب مزار سلطان‎ احمد خضرویه به خاک سپرده شده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/45 ر.ک: همان، ص45]</ref>‏.  
سال وفات او مانند سال تولدش مورد اختلاف اهل تاریخ و تذکره‌ها‎ بوده‎ است‎ و به احتمال قوی در سال 547ق، در بلخ‎ درگذشته‎ و در جنب مزار سلطان‎ احمد خضرویه به خاک سپرده شده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/45 ر.ک: همان، ص45]</ref>‏.
 
==آثار==
از آثار او رساله‌ایست در عروض و قافیه و البشارات فى شرح الاشارات، و نیز زیج شاهى که آن را به سال 525 با شرکت و همکارى عبد الرحمن خازنى و حسام الدّین وضع کرده است.
 
خازنى صاحب زیج سنجرى است که به نقل کشف الظنون، آن را به سلطان سنجر پسر ملکشاه سلجوقى متوفى به سال 552 هجرى اهدا کرد<ref>نعمه، عبدالله، ص193</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۶۶: خط ۶۷:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
#.[[:noormags:1106580| محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، «تبیین نظریه ادبی انوری ابیوردی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: فنون ادبی، پاییز و زمستان 1394، شماره 13، صفحه 43 تا 70]].
#.[[:noormags:1106580| محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، «تبیین نظریه ادبی انوری ابیوردی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: فنون ادبی، پاییز و زمستان 1394، شماره 13، صفحه 43 تا 70]].
# نعمه، عبدالله، فلاسفه شیعه، ترجمه جعفر غضبان، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى‌‏، جاپ یکم، 1367ش.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==