۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'گلپایگانی، محمدرضا' به 'گلپایگانی، سید محمدرضا') |
||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
'''عبدالكریم حائرى یزدى''' (1238-1315ش)، فقیه امامی، مرجع تقلید و مؤسس حوزه علمیه قم از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۱۵ش، از مهمترین شاگردان او میتوان به [[آملی، هاشم|میرزاهاشم آملى]]، [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]]، [[خمینی، سید روحالله|امام خمینى]]، [[موسوی خوانساری، احمد|سیداحمد خوانسارى]]، [[گلپایگانی، محمدرضا|سیدمحمدرضا گلپایگانى]]، [[مرعشی، سید شهابالدین|سید شهابالدین نجفى مرعشى]] اشاره کرد. | '''عبدالكریم حائرى یزدى''' (1238-1315ش)، فقیه امامی، مرجع تقلید و مؤسس حوزه علمیه قم از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۱۵ش، از مهمترین شاگردان او میتوان به [[آملی، هاشم|میرزاهاشم آملى]]، [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]]، [[خمینی، سید روحالله|امام خمینى]]، [[موسوی خوانساری، احمد|سیداحمد خوانسارى]]، [[گلپایگانی، سید محمدرضا|سیدمحمدرضا گلپایگانى]]، [[مرعشی، سید شهابالدین|سید شهابالدین نجفى مرعشى]] اشاره کرد. | ||
[[حائری یزدی، مهدی|مهدى حائرى يزدى]] (1302-1378ش) فرزند ایشان است. | [[حائری یزدی، مهدی|مهدى حائرى يزدى]] (1302-1378ش) فرزند ایشان است. | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
حائرى در 1337ق به قصد زیارت مرقد [[امام رضا(ع)|امام رضا علیهالسلام]] عازم مشهد شد و در مسیر خود چند روز در قم ماند و با اوضاع این شهر و حوزه علمى آن آشنا شد و از مهجورى و غربت مدارس علمى آنجا افسوس خورد. در ماه رجب 1340ق بار دیگر، در پى دعوت تنى چند از عالمان قم از او (از جمله دعوت كتبى میرزا محمد فیض) و نیز براى زیارت مرقد حضرت معصومه(س)، با همراهى چند تن، از جمله فرزند خردسالش مرتضى، به قم رفت و با استقبال بسیارى از علما و مردم قم و درخواست آنان براى اقامت او در این شهر مواجه شد. نخست تردید داشت، ولى پس از پافشارى شمارى از عالمان، بهویژه محمدتقى بافقى، حائرى استخاره كرد و سپس تصمیم گرفت در قم بماند؛ تصمیمى كه در پى آن حوزهاى بزرگ در آن شهر تأسیس شد و حائرى، «آیتاللّه مؤسس» لقب گرفت. | حائرى در 1337ق به قصد زیارت مرقد [[امام رضا(ع)|امام رضا علیهالسلام]] عازم مشهد شد و در مسیر خود چند روز در قم ماند و با اوضاع این شهر و حوزه علمى آن آشنا شد و از مهجورى و غربت مدارس علمى آنجا افسوس خورد. در ماه رجب 1340ق بار دیگر، در پى دعوت تنى چند از عالمان قم از او (از جمله دعوت كتبى میرزا محمد فیض) و نیز براى زیارت مرقد حضرت معصومه(س)، با همراهى چند تن، از جمله فرزند خردسالش مرتضى، به قم رفت و با استقبال بسیارى از علما و مردم قم و درخواست آنان براى اقامت او در این شهر مواجه شد. نخست تردید داشت، ولى پس از پافشارى شمارى از عالمان، بهویژه محمدتقى بافقى، حائرى استخاره كرد و سپس تصمیم گرفت در قم بماند؛ تصمیمى كه در پى آن حوزهاى بزرگ در آن شهر تأسیس شد و حائرى، «آیتاللّه مؤسس» لقب گرفت. | ||
علاوه بر سیدمحمدتقى خوانسارى، كه همراه حائرى به قم رفته بود، بسیارى از شاگردان او، از جمله شاگردان برجستهاى چون [[موسوی خوانساری، احمد|سید احمد خوانسارى]]، [[خمینی، سید روحالله|سید روح الله خمینی (امام خمینى)]]، [[گلپایگانی، محمدرضا|سید محمدرضا گلپایگانى]] و [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]] به قم منتقل شدند. با این هجرت و آغاز شدن درس حائرى در قم و همراهى و همكارى عالمان قم حال و هواى مدارس دینى آنجا دگرگون و حوزه علمى قم پرتحرك شد. | علاوه بر سیدمحمدتقى خوانسارى، كه همراه حائرى به قم رفته بود، بسیارى از شاگردان او، از جمله شاگردان برجستهاى چون [[موسوی خوانساری، احمد|سید احمد خوانسارى]]، [[خمینی، سید روحالله|سید روح الله خمینی (امام خمینى)]]، [[گلپایگانی، سید محمدرضا|سید محمدرضا گلپایگانى]] و [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]] به قم منتقل شدند. با این هجرت و آغاز شدن درس حائرى در قم و همراهى و همكارى عالمان قم حال و هواى مدارس دینى آنجا دگرگون و حوزه علمى قم پرتحرك شد. | ||
گر چه قم در گذشته هم در دورههایى، حوزههاى علمى پررونقى داشت، اما هیچگاه بدیندرجه از شكوفایى و اعتبار نرسیده بود و در ردیف حوزههاى درجه اول جهان اسلام بهشمار نمیرفت. سید ابوالحسن اصفهانى و محمدحسین نائینى نیز در تثبیت این حوزه نقش مهمى داشتند. به گزارش بسیارى از منابع، حائرى با استقبال از حضور آن دو در قم و فراهم كردن مقدمات تدریسشان، شاگردان خود را به حضور در درس آنان تشویق كرد. | گر چه قم در گذشته هم در دورههایى، حوزههاى علمى پررونقى داشت، اما هیچگاه بدیندرجه از شكوفایى و اعتبار نرسیده بود و در ردیف حوزههاى درجه اول جهان اسلام بهشمار نمیرفت. سید ابوالحسن اصفهانى و محمدحسین نائینى نیز در تثبیت این حوزه نقش مهمى داشتند. به گزارش بسیارى از منابع، حائرى با استقبال از حضور آن دو در قم و فراهم كردن مقدمات تدریسشان، شاگردان خود را به حضور در درس آنان تشویق كرد. | ||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
حائرى در قم با جدیت به تدریس فقه و اصول پرداخت. از حوزه درس حائرى، عالمان بزرگى سر برآوردند كه تنى چند از آنان در عصر خود به مقام مرجعیت رسیدند. در کتابهای شرح حال نام بیش از 80 تن از شاگردان حائری ذکر شده است.<ref>تولایی، علی، ص55</ref> [[آملی، هاشم|میرزاهاشم آملى]]، [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]]، سیداحمد حسینى زنجانى، [[خمینی، سید روحالله|امام خمینى]]، [[موسوی خوانساری، احمد|سیداحمد خوانسارى]]، سیدمحمدتقى خوانسارى، سیدمحمد داماد، سیدابوالحسن رفیعى قزوینى، [[شریعتمداری، کاظم|سیدكاظم شریعتمدارى]]، [[صدر، سید صدرالدین|سیدصدرالدین صدر]]، سیدكاظم گلپایگانى، [[گلپایگانی، محمدرضا|سیدمحمدرضا گلپایگانى]]، آخوند ملاعلى معصومى همدانى، [[مرعشی، سید شهابالدین|سیدشهابالدین نجفى مرعشى]] و میرسیدعلى یثربى همدانى از جمله شاگردان او بودند.<ref>رئیسزاده، محمد، ص479</ref> | حائرى در قم با جدیت به تدریس فقه و اصول پرداخت. از حوزه درس حائرى، عالمان بزرگى سر برآوردند كه تنى چند از آنان در عصر خود به مقام مرجعیت رسیدند. در کتابهای شرح حال نام بیش از 80 تن از شاگردان حائری ذکر شده است.<ref>تولایی، علی، ص55</ref> [[آملی، هاشم|میرزاهاشم آملى]]، [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]]، سیداحمد حسینى زنجانى، [[خمینی، سید روحالله|امام خمینى]]، [[موسوی خوانساری، احمد|سیداحمد خوانسارى]]، سیدمحمدتقى خوانسارى، سیدمحمد داماد، سیدابوالحسن رفیعى قزوینى، [[شریعتمداری، کاظم|سیدكاظم شریعتمدارى]]، [[صدر، سید صدرالدین|سیدصدرالدین صدر]]، سیدكاظم گلپایگانى، [[گلپایگانی، سید محمدرضا|سیدمحمدرضا گلپایگانى]]، آخوند ملاعلى معصومى همدانى، [[مرعشی، سید شهابالدین|سیدشهابالدین نجفى مرعشى]] و میرسیدعلى یثربى همدانى از جمله شاگردان او بودند.<ref>رئیسزاده، محمد، ص479</ref> | ||
مشهورترین شاگرد حائری [[خمینی، سید روحالله|امام خمینی]](ره) است که گاه در آثار علمی خود به نقد دیدگاههای استاد با عنوان «شیخنا العلامة» پرداخته است.<ref>تولایی، علی، ص55</ref> | مشهورترین شاگرد حائری [[خمینی، سید روحالله|امام خمینی]](ره) است که گاه در آثار علمی خود به نقد دیدگاههای استاد با عنوان «شیخنا العلامة» پرداخته است.<ref>تولایی، علی، ص55</ref> | ||
خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
#تألیف تقریرات درس استادانش كه از این نمونه، فقط از تقریرات درس اصول فقه فشاركى یاد شده است. | #تألیف تقریرات درس استادانش كه از این نمونه، فقط از تقریرات درس اصول فقه فشاركى یاد شده است. | ||
#تقریرات درسهاى خود او كه شاگردانش آنها را تدوین كردهاند، مانند رساله الاجتهاد و التقلید و كتاب التجارة، هر سه به قلم [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]] و تقریرات درسهاى او به قلم [[گلپایگانی، محمدرضا|سید محمدرضا گلپایگانى]] و میرزا محمود آشتیانى. | #تقریرات درسهاى خود او كه شاگردانش آنها را تدوین كردهاند، مانند رساله الاجتهاد و التقلید و كتاب التجارة، هر سه به قلم [[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]] و تقریرات درسهاى او به قلم [[گلپایگانی، سید محمدرضا|سید محمدرضا گلپایگانى]] و میرزا محمود آشتیانى. | ||
#پنج اثرى است كه خود او تألیف كرده است. یكى در اصول فقه به نام دُرَرُالفوائد و چهار اثر دیگر در فقه: كتاب النكاح، كتاب الرضاع، كتاب المواریث و كتاب الصلوة. در میان کتابهاى فقهى او، كتاب الصلوة كه در كربلا تألیف شده، مهم دانسته شده و برخى عالمان در آثار خود به آن ارجاع دادهاند. | #پنج اثرى است كه خود او تألیف كرده است. یكى در اصول فقه به نام دُرَرُالفوائد و چهار اثر دیگر در فقه: كتاب النكاح، كتاب الرضاع، كتاب المواریث و كتاب الصلوة. در میان کتابهاى فقهى او، كتاب الصلوة كه در كربلا تألیف شده، مهم دانسته شده و برخى عالمان در آثار خود به آن ارجاع دادهاند. | ||
#چهارمین نوع از آثار او، رسالههاى عملیه و فتاواى او با نامهاى گوناگون هستند كه یا مستقلاً منتشر شدهاند (مانند ذخیرةالمعاد، مجمعالاحكام، مجمع المسائل، منتخبالرسائل، وسیلةالنجاة و مناسك حج) یا به صورت حاشیه بر آراى دیگران نوشته شدهاند (مانند حاشیه بر عروةالوثقى اثر سیدمحمدكاظم یزدى و حاشیه بر انیسالتجّار اثر [[نراقی، مهدی بن ابیذر|ملامهدى نراقى]]. همچنین رسالههایى در پاسخ به استفتائات گوناگون از او، با عنوان سؤال و جواب، تدوین شده است. | #چهارمین نوع از آثار او، رسالههاى عملیه و فتاواى او با نامهاى گوناگون هستند كه یا مستقلاً منتشر شدهاند (مانند ذخیرةالمعاد، مجمعالاحكام، مجمع المسائل، منتخبالرسائل، وسیلةالنجاة و مناسك حج) یا به صورت حاشیه بر آراى دیگران نوشته شدهاند (مانند حاشیه بر عروةالوثقى اثر سیدمحمدكاظم یزدى و حاشیه بر انیسالتجّار اثر [[نراقی، مهدی بن ابیذر|ملامهدى نراقى]]. همچنین رسالههایى در پاسخ به استفتائات گوناگون از او، با عنوان سؤال و جواب، تدوین شده است. |
ویرایش