۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن سينا' به 'ابن سينا') |
||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
«حدوث العالم»، نوشته افضل الدين، عمر بن على بن غيلان بلخى، از دانشمندان اوايل قرن ششم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و رد بر رسالهاى از ابن سينا با نام«رسالة الحكومة فى ابطال حجج المثبتين للماضى مبدأ زمانيا» است و براى اثبات آغازدار بودن جهان و حوادث آن مىباشد. | «حدوث العالم»، نوشته افضل الدين، عمر بن على بن غيلان بلخى، از دانشمندان اوايل قرن ششم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و رد بر رسالهاى از [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] با نام«رسالة الحكومة فى ابطال حجج المثبتين للماضى مبدأ زمانيا» است و براى اثبات آغازدار بودن جهان و حوادث آن مىباشد. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
مؤلف، در مقدمه، مسئله حادث بودن جهان را يكى از اساسىترين پايههاى دين و شناخت آن را يكى از با اهميتترين وظايف مسلمين دانسته است. | مؤلف، در مقدمه، مسئله حادث بودن جهان را يكى از اساسىترين پايههاى دين و شناخت آن را يكى از با اهميتترين وظايف مسلمين دانسته است. | ||
وى، در بخش اول، به استدلال براى اثبات حادث بودن جهان و نقض كلام ابن سينا پرداخته است. او، نخست، اعتراضات ابن سينا را بر ادله حدوث جهان ذكر كرده و به يكايك آنها پاسخ داده و سپس خود، دليلى ديگر(غير از ادلهاى كه مورد اعتراض ابن سينا واقع شده است)، بر اثبات حدوث جهان اقامه نموده است. | وى، در بخش اول، به استدلال براى اثبات حادث بودن جهان و نقض كلام [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] پرداخته است. او، نخست، اعتراضات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] را بر ادله حدوث جهان ذكر كرده و به يكايك آنها پاسخ داده و سپس خود، دليلى ديگر(غير از ادلهاى كه مورد اعتراض [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] واقع شده است)، بر اثبات حدوث جهان اقامه نموده است. | ||
وى، در بخش دوم، شبهاتى را كه باعث اعتقاد به قدم جهان شده، ذكر كرده و به تك تك آنها پاسخ داده است. به اعتقاد وى، همه شبهات مزبور مبتنى بر پنج اصل است كه سهتا از آنها على الاطلاق باطلند و عبارتند از: قدم زمان، قدم ماده و لازمه وجود خداى تعالى بودن وجود جهان و يكى از آنها، مطلقا حق است و عبارت است از: منزه بودن خداى تعالى از تغير و حلول حوادث در وى و يكى از آنها، بر اساس يك معنا باطل و بر پايه معنايى ديگر حق است و آن، عبارت است از: واحد بودن خدا از هر جهت كه اگر مراد از«هر جهت»، اين باشد كه او فقط ذات است و داراى علم و قدرت و هيچ صفت ديگرى نيست، اين، باطل است و اگر مقصود، اين باشد كهاو شريك و مثل ندارد، اين، حق است؛ البته معتقدين به قدم جهان، به هر يك از دو اصل مزبور(اصلى كه مطلقا حق است و اصلى كه بنا بر يك معنا حق و بنا بر معنايى ديگر باطل است)، مقدمات باطلى را ضميمه كرده و به نتيجه باطلى رسيدهاند. | وى، در بخش دوم، شبهاتى را كه باعث اعتقاد به قدم جهان شده، ذكر كرده و به تك تك آنها پاسخ داده است. به اعتقاد وى، همه شبهات مزبور مبتنى بر پنج اصل است كه سهتا از آنها على الاطلاق باطلند و عبارتند از: قدم زمان، قدم ماده و لازمه وجود خداى تعالى بودن وجود جهان و يكى از آنها، مطلقا حق است و عبارت است از: منزه بودن خداى تعالى از تغير و حلول حوادث در وى و يكى از آنها، بر اساس يك معنا باطل و بر پايه معنايى ديگر حق است و آن، عبارت است از: واحد بودن خدا از هر جهت كه اگر مراد از«هر جهت»، اين باشد كه او فقط ذات است و داراى علم و قدرت و هيچ صفت ديگرى نيست، اين، باطل است و اگر مقصود، اين باشد كهاو شريك و مثل ندارد، اين، حق است؛ البته معتقدين به قدم جهان، به هر يك از دو اصل مزبور(اصلى كه مطلقا حق است و اصلى كه بنا بر يك معنا حق و بنا بر معنايى ديگر باطل است)، مقدمات باطلى را ضميمه كرده و به نتيجه باطلى رسيدهاند. | ||
خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
در آخر نسخهاى از اين كتاب كه توسط مؤسسه مطالعات اسلامى منتشر شده و در برنامه موجود است، دو رساله افزوده شده است؛ يكى، متن رساله ابن سينا به نام«الحكومة فى ابطال حجج المثبتين للماضى مبدأ زمانيا» و ديگرى، متن مناظره فخر رازى با فريد الدين غيلانى در مسئله حدوث عالم. | در آخر نسخهاى از اين كتاب كه توسط مؤسسه مطالعات اسلامى منتشر شده و در برنامه موجود است، دو رساله افزوده شده است؛ يكى، متن رساله [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به نام«الحكومة فى ابطال حجج المثبتين للماضى مبدأ زمانيا» و ديگرى، متن مناظره فخر رازى با فريد الدين غيلانى در مسئله حدوث عالم. | ||
در پايان كتاب، دو فهرست ذكر شده است؛ يكى، با عنوان«الفهرس العام لكتاب حدوث العالم(الاعلام و الفرق و الطوائف و الامكنة)» و ديگرى، با عنوان«فهرس الكتب لكتاب حدوث العالم». | در پايان كتاب، دو فهرست ذكر شده است؛ يكى، با عنوان«الفهرس العام لكتاب حدوث العالم(الاعلام و الفرق و الطوائف و الامكنة)» و ديگرى، با عنوان«فهرس الكتب لكتاب حدوث العالم». |
ویرایش