۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ تسع رسائل في الحکمة و الطبیعیات را به تسع رسائل في الحكمة و الطبيعيات منتقل کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'ابن سينا' به 'ابن سينا') |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
«تسع رسائل في الحكمة و الطبيعيات»، مجموعه نه رساله در موضوعات گوناگون فلسفى و طبيعى، از جناب ابن سينا و به زبان عربى است. | «تسع رسائل في الحكمة و الطبيعيات»، مجموعه نه رساله در موضوعات گوناگون فلسفى و طبيعى، از جناب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] و به زبان عربى است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
رساله ششم: اين رساله، در اثبات نبوات و تأويل رموز و ... مىباشد. شيخ الرئيس، در اين رساله، ابتدا مريي و نامريي را در مورد موجودات توضيح مىدهد و براي آن دو مثالهايي ذكر مىكند، بعد در رابطه با نفس ناطقه كه وجه تمايز انسان با ساير موجودات است، مطالبي را ذكر مىنمايد و مىگويد: اين نفس در انسانهاى مختلف، از نظر مراتب متفاوت است كه اين تفاوت در قوه قبول آنها ظهور و بروز دارد؛ يعنى آنهايى كه قوىترند مقبولاتشان نيز از درجه بالاتري برخوردار است، اما نفوس ضعيفه و پايينتر مقبولات ضعيفتري نيز دارند و در اين ترتيب، نبي جايگاه ويژهاي داشته و قوه قبولش از بقيه موجودات قوىتر و بالاتر است؛ به گونهاى كه مىتواند وحي را بپذيرد. | رساله ششم: اين رساله، در اثبات نبوات و تأويل رموز و ... مىباشد. شيخ الرئيس، در اين رساله، ابتدا مريي و نامريي را در مورد موجودات توضيح مىدهد و براي آن دو مثالهايي ذكر مىكند، بعد در رابطه با نفس ناطقه كه وجه تمايز انسان با ساير موجودات است، مطالبي را ذكر مىنمايد و مىگويد: اين نفس در انسانهاى مختلف، از نظر مراتب متفاوت است كه اين تفاوت در قوه قبول آنها ظهور و بروز دارد؛ يعنى آنهايى كه قوىترند مقبولاتشان نيز از درجه بالاتري برخوردار است، اما نفوس ضعيفه و پايينتر مقبولات ضعيفتري نيز دارند و در اين ترتيب، نبي جايگاه ويژهاي داشته و قوه قبولش از بقيه موجودات قوىتر و بالاتر است؛ به گونهاى كه مىتواند وحي را بپذيرد. | ||
ابن | [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، اشارهاي نيز به ماهيت وحي و ملك دارد و در ادامه در مورد نبوت حضرت خاتم الانبيا، محمد مصطفي(ص)، مىگويد: بر هر عاقلي، هنگام مقايسه نبوت آن حضرت با ساير انبيا، ثابت مىگردد كه ويژگي خاصى در نبوت آن حضرت بوده است. در باره احاطه نبي مكرم بر علوم و حكمتهاي گوناگون، مطالبي را بيان مىكند و براي توضيح بيشتر، اقدام به تفسير آيه نور مىنمايد و هر يك از نور و مشكات و زجاجه و شجره مباركه و مغرب و مشرق را تأويل به مسائل علمي، مانند عقل هيولاني و نفس ناطقه و... مىكند. | ||
مطالب ديگر اين رساله عبارتند از: توضيح سماوات سبعه و عرش و فلك، ثواب و عقاب، تقسيم عوالم به عالم حسي و عالم خيالي و عالم عقلي و معني هر يك از آنها، تفسير ملائكه به قواي لطيفه غير محسوسه، ابواب هشتگانه بهشت و ابواب هفتگانه جهنم. | مطالب ديگر اين رساله عبارتند از: توضيح سماوات سبعه و عرش و فلك، ثواب و عقاب، تقسيم عوالم به عالم حسي و عالم خيالي و عالم عقلي و معني هر يك از آنها، تفسير ملائكه به قواي لطيفه غير محسوسه، ابواب هشتگانه بهشت و ابواب هفتگانه جهنم. | ||
رساله هفتم: ابن | رساله هفتم: [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، در اين رساله كه النيروزيه نام دارد، مىگويد: حروف هجائيهاي كه در سرآغاز بعضي از سورههاى قرآني آمدهاند، داراي فوايد بسياري هستند. اين رساله در سه بخش تنظيم گرديده است كه عبارتند از: 1- ترتيب موجودات و بيان خاصيت هر يك از مراتب آنها. 2- بيان چگونگى دلالت هر يك از حروف بر آن مراتب. 3- غرض. در بخش اول به مبدعيت واجب الوجود پرداخته و ذات واجبي را تبيين مىكند و آن را وجود محض، حق محض، خيرمحض، علم محض، قدرت محض، و حيات محض معرفي مىنمايد و اولين پديده واجب را عالم عقل مىداند، سپس عالم عقل را معرفي كرده و به عالم نفس مىرسد و بعد از تبيين آن، عالم طبيعيات را تشريح مىكند. | ||
در فصل دوم، كيفيت دلالت حروف را بر آن مراتب به صورتهاى گوناگون مورد بررسي قرار مىدهد و در فصل سوم، نتيجه مباحث را تا اينجا بيان مىكند كه در واقع غرض اين رساله نيز مىباشد. ابن سينا در مورد حروف مقطعهاي مانند الم، مىگويد: آنچه به واسطه اين حروف بر آن دلالت شده است، عبارت است از: قسم به اول ذي الامر و الخلق. در مورد مدلول عليه ساير حروف مقطعه نيز به همين ترتيب سخن مىگويد. | در فصل دوم، كيفيت دلالت حروف را بر آن مراتب به صورتهاى گوناگون مورد بررسي قرار مىدهد و در فصل سوم، نتيجه مباحث را تا اينجا بيان مىكند كه در واقع غرض اين رساله نيز مىباشد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در مورد حروف مقطعهاي مانند الم، مىگويد: آنچه به واسطه اين حروف بر آن دلالت شده است، عبارت است از: قسم به اول ذي الامر و الخلق. در مورد مدلول عليه ساير حروف مقطعه نيز به همين ترتيب سخن مىگويد. | ||
هشتمين رساله، در باره عهد است. مؤلف، در اين رساله حالات نفس را كه در اثر رياضت حاصل مىشود، نام مىبرد و حدود و ثغور هر يك را همراه با حالت مقابل آن تبيين مىنمايد؛ حالاتى همچون كتمان سر، علم، بيان، فطانت حس، اصالت رأي، حزم، صدق، وفاء رحمت، حياء عزم، همت، حسن عهد، تواضع، عفت و... | هشتمين رساله، در باره عهد است. مؤلف، در اين رساله حالات نفس را كه در اثر رياضت حاصل مىشود، نام مىبرد و حدود و ثغور هر يك را همراه با حالت مقابل آن تبيين مىنمايد؛ حالاتى همچون كتمان سر، علم، بيان، فطانت حس، اصالت رأي، حزم، صدق، وفاء رحمت، حياء عزم، همت، حسن عهد، تواضع، عفت و... | ||
خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
ویرایش