۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
نزهة القلوب في تفسير غريب القرآن العزيز (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۵ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۹:۰۰
، ۲۵ اکتبر ۲۰۱۶بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
'''نزهة القلوب في تفسير غريب القرآن العزيز'''، اثر [[سجستانی، محمد بن عزیز |ابوبكر محمد بن عزيز سجستانى]] (معرب سيستانى)، به روايت عبدالله بن حسين بن حسنون، با تحقيق يوسف عبدالرحمن المرعشلى، كتابى است در تفسير واژه‌هاى ديرياب قرآن كريم كه به زبان عربى و در سال‌هاى پايانى قرن سوم و آغازين قرن چهارم هجرى نوشته شده است. | |||
اين اثر، به نام‌هاى «غريب القرآن» و «[[نزهة القلوب]] في تفسير غريب القرآن على حروف المعجم» نيز ثبت گرديده است <ref>مقدمه محقق، ص 23</ref>. | اين اثر، به نام‌هاى «غريب القرآن» و «[[نزهة القلوب]] في تفسير غريب القرآن على حروف المعجم» نيز ثبت گرديده است <ref>مقدمه محقق، ص 23</ref>. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
منابع و مصادرى كه نويسنده از آن‌ها بهره برده و در تأليف خود در كار كرده است، از اين قرارند: | منابع و مصادرى كه نويسنده از آن‌ها بهره برده و در تأليف خود در كار كرده است، از اين قرارند: | ||
#غريب القرآن: على بن حمزه كسائى، امام نحو كوفه و يكى از مشاهير قراء هفت‌گانه. | |||
#معاني القرآن: فراء ابوبكر زكريا يحيى بن زياد. | |||
#[[مجاز القرآن]]: أبوعبيده معمر بن مثنى تيمى. | |||
#تفسير غريب القرآن: ابومحمد عبدالله بن مسلم بن قتيبه. | |||
#[[تأويل مشكل القرآن]]: نويسنده پيشين. | |||
#غريب القرآن: ابوالعباس احمد بن يحيى ثعلب. | |||
#ياقوتة الصراط في غريب القرآن: ابوعمر محمد بن عبدالواحد، معروف به غلام ثعلب <ref>عبدالله‌پور، عباس، ص 238</ref>. | |||
سجستانى گاه از اين مصادر، كلامى را به نص نقل مى‌كند و زمانى هم معانى عباراتى را خود با الفاظ و تعابيرى كوتاه‌تر، بيان مى‌نمايد و جز در پاره‌اى از موارد، از آراء مؤلفان آن آثار، پا بيرون نمى‌نهد <ref>همان</ref>. | سجستانى گاه از اين مصادر، كلامى را به نص نقل مى‌كند و زمانى هم معانى عباراتى را خود با الفاظ و تعابيرى كوتاه‌تر، بيان مى‌نمايد و جز در پاره‌اى از موارد، از آراء مؤلفان آن آثار، پا بيرون نمى‌نهد <ref>همان</ref>. | ||
| خط ۸۰: | خط ۷۴: | ||
اين كتاب را سه نفر از سجستانى روايت كرده‌اند كه عبارتند از: | اين كتاب را سه نفر از سجستانى روايت كرده‌اند كه عبارتند از: | ||
#ابوعمر، عثمان بن احمد بن سمعان الرزاز. | |||
#ابواحمد، عبدالله بن حسين بن حسنون مقرى <ref>راوى نسخه مورد بحث</ref>. | |||
#ابوعبدالله، عبدالله بن محمد بن حمدان بن بطه <ref>مقدمه محقق، ص 35</ref>. | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۹۳: | خط ۸۵: | ||
از جمله اقداماتى كه محقق، در تصحيح و تحقيق كتاب انجام داده، عبارتند از: | از جمله اقداماتى كه محقق، در تصحيح و تحقيق كتاب انجام داده، عبارتند از: | ||
#ضبط كلمات قرآنى و تخريج آن‌ها از قرآن براى تسهيل در مراجعه و قرار دادن آن‌ها ميان پرانتز. | |||
#ضبط قرائات قرآنى و تخريج آن‌ها از مصادر. | |||
#ضبط احاديث و تخرج آن‌ها از منابع مربوط. | |||
#تعريف و توضيح اعلام و تخريج اقوال آن‌ها. | |||
#ضبط كلمات لغوى و اشتقاقات صرفى و اقوال، امثال و اشعار مذكور در متن. | |||
#مقابله اقوال نويسنده با مصادرى كه از آن‌ها نقل كرده و ذكر آن‌ها در حواشى كتاب و... <ref>همان، ص 43</ref>. | |||
در مقدمه مختصر نويسنده كه از چند خط تجاوز نمى‌كند، به شيوه كار وى و چينش كلمات بر اساس حروف الفبا، اشاره شده است <ref>مقدمه نويسنده، ص 57</ref>. | در مقدمه مختصر نويسنده كه از چند خط تجاوز نمى‌كند، به شيوه كار وى و چينش كلمات بر اساس حروف الفبا، اشاره شده است <ref>مقدمه نويسنده، ص 57</ref>. | ||