دلائل النبوة (ابونعيم): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:




{{ اشتباه نشود| دلائل النبوة}}
{{اشتباه نشود| دلائل النبوة}}






'''دلائل النبوة'''، تألیف ابونعيم اصفهانى که به درخواست جمعى از طالبان علم گردآورى كرده است و مجموعۀ احاديث و روايت مربوط به پيامبر(ص)، دلائل صدق نبوت و معجزات آن حضرت است.
'''دلائل النبوة'''، تألیف ابونعيم اصفهانى که به درخواست جمعى از طالبان علم گردآورى کرده است و مجموعۀ احاديث و روايت مربوط به پيامبر(ص)، دلائل صدق نبوت و معجزات آن حضرت است.
   
   
این کتاب يكى از منابع مهم و قديمى بحث نبوت است. به طورى كه نويسندگانى كه به اين موضوع پرداخته‌اند، اين كتاب را يكى از منابع خود قرار داده‌اند.
این کتاب يکى از منابع مهم و قديمى بحث نبوت است. به طورى که نويسندگانى که به اين موضوع پرداخته‌اند، اين کتاب را يکى از منابع خود قرار داده‌اند.


==ساختار و گزارش محتوا ==
==ساختار و گزارش محتوا ==


دلائل النبوة از سى و يک فصل تشکيل يافته است که به اين شرح آمده‌اند:


دلائل النبوة از سى و يك فصل تشكيل يافته است كه به اين شرح آمده‌اند:
#فضائل پيامبر اکرم(ص) در قرآن.
 
#فضائل پيامبر اكرم(ص) در قرآن.
#فضائل پيامبر از جهت طيب مولد و نسب.
#فضائل پيامبر از جهت طيب مولد و نسب.
#فضائل پيامبر از جهت اسماء.
#فضائل پيامبر از جهت اسماء.
خط ۵۵: خط ۵۴:
#مطالب انبياء و علماء قبل از پيامبر در مورد ايشان.
#مطالب انبياء و علماء قبل از پيامبر در مورد ايشان.
#پيش‌بينى‌هاى منجمين دربارۀ ظهور خاتم الانبياء.
#پيش‌بينى‌هاى منجمين دربارۀ ظهور خاتم الانبياء.
#حكايات اجندوبتها در رابطه با نبوت پيامبر.
#حکايات اجندوبتها در رابطه با نبوت پيامبر.
#بيان ازدواج آمنه بنت وهب مادر پيامبر.
#بيان ازدواج آمنه بنت وهب مادر پيامبر.
#وقايع مربوط به ولادت ايشان و نشانه‌هايى كه گواه نبوت ايشان است.
#وقايع مربوط به ولادت ايشان و نشانه‌هايى که گواه نبوت ايشان است.
......
......


26-اخبارهايى كه پيامبر پيشگويى كرده و در زمان خود ايشان يا بعد از رحلتشان اتفاق افتاده است.
26-اخبارهايى که پيامبر پيشگويى کرده و در زمان خود ايشان يا بعد از رحلتشان اتفاق افتاده است.


27-آيات و نشانه‌هاى دال بر نبوت كه از صحابه نقل شده است.
27-آيات و نشانه‌هاى دال بر نبوت که از صحابه نقل شده است.


28-معجزات حضرت در زمان وفاتش.
28-معجزات حضرت در زمان وفاتش.


29-امور خارق العاده‌اى كه بعد از وفات از اصحاب ديده شده است.
29-امور خارق العاده‌اى که بعد از وفات از اصحاب ديده شده است.


30-مقايسۀ فضائل پيامبر و ديگر انبياء.
30-مقايسۀ فضائل پيامبر و ديگر انبياء.
خط ۷۲: خط ۷۱:
31-اخلاق، صفات و احوال پيامبر.
31-اخلاق، صفات و احوال پيامبر.


اين كتاب كه صرفا به بيان ادلۀ نقلى پرداخته و روايات مربوط به نبوت را گردآورى كرده، در اصل حجيم بوده است، به گونه‌اى كه [[سيوطى]] در خصائص كبرى، ابن حجر در فتح البارى و... رواياتى را از دلائل النبوة نقل مى‌كنند كه در نسخه‌هاى فعلى موجود نيست. بعضى معتقدند، كتاب توسط مؤلف يا شخص ديگرى مختصر شده و عده‌اى گذر زمان را علت مى‌دانند.
اين کتاب که صرفا به بيان ادلۀ نقلى پرداخته و روايات مربوط به نبوت را گردآورى کرده، در اصل حجيم بوده است، به گونه‌اى که [[سيوطى]] در خصائص کبرى، ابن حجر در فتح البارى و... رواياتى را از دلائل النبوة نقل مى‌کنند که در نسخه‌هاى فعلى موجود نيست. بعضى معتقدند، کتاب توسط مؤلف يا شخص ديگرى مختصر شده و عده‌اى گذر زمان را علت مى‌دانند.
 
==ويژگى‌ها و معايب كتاب==
 


#با وجود اين كه كتاب مجموعه‌اى روايى است؛ اما مؤلف در مقدمه از نفس انسان، نبوت و خصائص نبوت سخن گفته است. او فضائل را به فضيلت نوعيه، فضيلت اكراميه، امداد الهى براى هدايت و حفظ وصيت از رذائل تقسيم كرده و قائل است همۀ اين‌ها موهبت الهى است و هيچ يك اكتسابى نيستند.
==ويژگى‌ها و معايب کتاب==
#يكى از اشكالات جدّى اين اثر اين است كه روايات موضوع و جعلى را آورده، بدون اين كه به آنها اشاره كند.
#با وجود اين که کتاب مجموعه‌اى روايى است؛ اما مؤلف در مقدمه از نفس انسان، نبوت و خصائص نبوت سخن گفته است. او فضائل را به فضيلت نوعيه، فضيلت اکراميه، امداد الهى براى هدايت و حفظ وصيت از رذائل تقسيم کرده و قائل است همۀ اين‌ها موهبت الهى است و هيچ يک اکتسابى نيستند.
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]] در ميزان الاعتدال مى‌گويد «لا اعلم دنبا اكبر من روايته الموضوعات ساكتا عنه».
#يکى از اشکالات جدّى اين اثر اين است که روايات موضوع و جعلى را آورده، بدون اين که به آنها اشاره کند.
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]] در ميزان الاعتدال مى‌گويد «لا اعلم دنبا اکبر من روايته الموضوعات ساکتا عنه».


==نسخه شناسى==
==نسخه شناسى==


- توسط مؤسسۀ دائرةالمعارف حيدرآباد دکن هند براى اولين بار سال 1320ق و براى بار دوم با حواشى و تعليقات سال 1369ق به چاپ رسيد.


- توسط مؤسسۀ دائرةالمعارف حيدرآباد دكن هند براى اولين بار سال 1320ق و براى بار دوم با حواشى و تعليقات سال 1369ق به چاپ رسيد.
- نسخۀ موجود در برنامه: اين نسخه که علاوه بر مقدمه شامل فهرست احاديث، داستان‌ها، روات احاديث و اخبار مکان‌ها، موضوعات و فهرست تحليلى دلائل نبوت است، در سال 1412ق در بيروت با تصحيح و تحقيق محمد رواس قلعه‌جى و عبدالبر عباس توسط دار النفائس منتشر شد.
 
- نسخۀ موجود در برنامه: اين نسخه كه علاوه بر مقدمه شامل فهرست احاديث، داستان‌ها، روات احاديث و اخبار مكان‌ها، موضوعات و فهرست تحليلى دلائل نبوت است، در سال 1412ق در بيروت با تصحيح و تحقيق محمد رواس قلعه‌جى و عبدالبر عباس توسط دار النفائس منتشر شد.
 
 


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش