نگرشی دیگر به حج و عمره: تفاوت میان نسخه‌ها

«نگرشى ديگر به حج و عمره»، اثر عبدالحميد واسطى، نگاهى است نو به مناسك و اعمال حج و عمره و اهداف و معانى آن كه به زبان فارسى و در دوران معاصر نوشته شده است.

1. تعيين هدف: در اين مرحله، حج، معنى‌دهنده به زندگى شناخته شده و اين سؤال مطرح گرديده است كه جملات «زيارت خانه خدا، معنى زندگى من را عوض كرد»، «حج، به زندگى من معنى بخشيد»، مكرر از زبان زائرانى كه از حج يا عمره برگشته‌اند شنيده مى‌شود؛ البته زائرانى كه به قصد زيارت، نَه سياحت، و به قصد گذراندن يك آموزش الهى و نَه فقط انجام يك سِرى اعمالِ تكليف‌شده، مشرّف شده‌اند. حال به نظر شما حج يا عمره چه تحولى در او به وجود آورده است كه اين‌گونه جملات را به زبان مى‌آورد؟ <ref>متن كتاب، ص23</ref>.

 

در پاسخ به اين سؤال، «زندگى»؛ يعنى حركت فكرى، روحى و رفتارى براى رسيدن به يك هدف معنا شده است؛ زنده بودن و مرده بودن هر موجود به حَسَب خودش است و ملاك زنده بودن اين است كه آثار خاصى را از خود بروز دهد؛ مثلاً وقتى مى‌گوييم «زمينِ زنده»؛ يعنى زمين گياه خود را بروياند و سرسبز گردد، برخلاف زمينِ مرده كه اين اثر از آن ظاهر نمى‌شود. همچنين زنده بودن يك سخن به اين است كه سخن اثر مطلوب را در شنونده بگذارد و «سخنِ مرده» آن سخنى است كه چنين نباشد <ref>همان، ص25</ref>.

 

نويسنده، معتقد است كه زنده بودن انسان عبارت است از اينكه در مسيرى قرار داشته باشد كه به‌سوى كمال حركت كند؛ مثل اينكه داراى عقل، منطق و روحيه‌اى سالم و رفتارى متعادل باشد. از آنجايى كه دين باعث مى‌شود فكر، روح و رفتار انسان در جهت كمال قرار گيرند و فعال شوند، قرآن، دين را حيات بشريت خوانده است <ref>همان</ref>.

 

2. نقطه شروع: نويسنده دومين فعاليت را، نقطه شروع و تنظيم زندگى دانسته و هدف اين كارگاه را دستيابى به زمينه‌ها و شرايط لازم براى سفر عنوان كرده است <ref>همان، ص31</ref>.

 

3. نقطه مركزى: نويسنده هدف از كارگاه سوم را دستيابى به روح حج عنوان نموده و از خواننده درخواست نموده است تا كل حج يا عمره را در يك عبارت يا عنوان، خلاصه نمايد <ref>همان، ص41</ref>.

 

4. برنامه حركت: نويسنده شناختن برنامه حركت و تشخيص نقش روحانى كاروان در سفر زيارت خانه خدا را چهارمين فعاليت دانسته است <ref>همان، ص49</ref>.

 

5. نقاط بحران و خطر: پنجمين مرحله، تشخيص موقعيت‌هاى خطر و بحران بوده و نويسنده اين سؤال را مطرح كرده است كه چه چيزهايى مى‌توانند روح حج را از انسان بگيرند و حج را ناكام بگذارند <ref>همان، ص57</ref>.

 

6. نقطه مقصد: در آخرين مرحله كه نقطه پايانى نام گرفته است، دستيابى به انتظارات و نتايج از سفر حج كه همانا يافتن برنامه زندگى جديد است، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است <ref>همان، ص65</ref>.