تاریخ دولت اسلامی در اندلس: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'عبدالمحمد آيتى' به 'عبدالمحمد آیتی')
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
خط ۵۰: خط ۵۰:
در جلد چهارم، عصر موحدین در مغرب و اندلس از آغاز فرمانروایی دومین خلیفه آن ابویعقوب یوسف بن عبدالمؤمن یعنی از سال 558ق/1163م تا انحلال و سقوط آن در عهد آخرین خلفای آن ادریس ملقب به ابودبوس یعنی تا سال 668ق/1269م مورد بررسی قرار گرفته است. از این جلد ترجمه «نهاية الأندلس و تاريخ العرب المتنصرين» آغاز می‌شود<ref>ر.ک: جلد چهارم، مقدمه، صفحه نه و ده</ref>‏.
در جلد چهارم، عصر موحدین در مغرب و اندلس از آغاز فرمانروایی دومین خلیفه آن ابویعقوب یوسف بن عبدالمؤمن یعنی از سال 558ق/1163م تا انحلال و سقوط آن در عهد آخرین خلفای آن ادریس ملقب به ابودبوس یعنی تا سال 668ق/1269م مورد بررسی قرار گرفته است. از این جلد ترجمه «نهاية الأندلس و تاريخ العرب المتنصرين» آغاز می‌شود<ref>ر.ک: جلد چهارم، مقدمه، صفحه نه و ده</ref>‏.


در جلد پنجم کتاب، ابتدا به مملکت غرناطه پرداخته شده است. پس‌ازآن غمنامه پایان دولت اسلام در اندلس با غلبه قشتالیان بر غرناطه آخرین شهر اسلامی در اندلس به نوشتار آمده است. فاجعه اخراج عرب‌های مسیحی شده از موضوعات دردناک این جلد است. آنان متهم شدند که «می‌خواهند چون پدرانشان مسلمان باقی بمانند... خلاصه آنکه آنان به مسیحیت ایمان ندارند زیرا نمی‌خواهند ایمان بیاورند و نمی‌خواهند کارهایی کنند که آنان را مسیحی جلوه دهد» <ref>ر.ک: جلد پنجم، متن کتاب، ص383</ref>‏.
در جلد پنجم کتاب، ابتدا به مملکت غرناطه پرداخته شده است. پس‌ازآن غمنامه پایان دولت اسلام در اندلس با غلبه قشتالیان بر غرناطه آخرین شهر اسلامی در اندلس به نوشتار آمده است. فاجعه اخراج عرب‌های مسیحی شده از موضوعات دردناک این جلد است. آنان متهم شدند که «می‌خواهند چون پدرانشان مسلمان باقی بمانند... خلاصه آنکه آنان به مسیحیت ایمان ندارند زیرا نمی‌خواهند ایمان بیاورند و نمی‌خواهند کارهایی کنند که آنان را مسیحی جلوه دهد»<ref>ر.ک: جلد پنجم، متن کتاب، ص383</ref>‏.


نویسنده در تألیف این کتاب که ممزوجی از تاریخ مشرق و مغرب و اسلام و مسیحیت است کوشیده است تا روایات و نصوص عربی و فرنگی را به دقت بررسی کند و قول ارجح را بیرون بکشد و تا آنجا که میسر بوده است یک رأی مستقل به‌وجود آورد. آنچه باید در نظر گرفته شود این است که در تاریخ اندلس همچون تاریخ جنگ‌های صلیبی میان روایات مسلمانان و مسیحیان تباین و تناقض آشکار دیده می‌شود. این یا آن روایت تحت تأثیر انگیزه‌های ملی یا دینی قرار گرفته است. ولی روایات اسلامی در آنچه مربوط به تاریخ اندلس است به‌طورکلی کمتر تحت چنین تأثیراتی است و از دقت و اعتدال خاصی برخوردار است؛ اما روایات مسیحیان گاه اغراق‌آمیز و متکلفانه است و از انصاف و دقت به‌دور. سبب این است که روایات اولیه مسیحی درباره اسپانیای مسلمان، غالباً تصنیف بعضی از کشیش‌های متعصب است و مورخان متأخر اسپانیا تا اواخر قرن دوازدهم، تاریخ اسپانیا را فقط از یک نوع منابع مسیحی می‌نوشتند و در دیگر منابع نمی‌نگریستند و حتی از تحقیق در منابع عربی تن می‌زدند، درحالی‌که تاریخ اسپانیای مسلمان قسمت اعظم تاریخ اسپانیا را در قرون وسطی دربر دارد و حتی یکی از پرشکوه‌ترین صفحات آن است<ref>ر.ک: جلد اول، مقدمه مؤلف، ص5-4</ref>‏.
نویسنده در تألیف این کتاب که ممزوجی از تاریخ مشرق و مغرب و اسلام و مسیحیت است کوشیده است تا روایات و نصوص عربی و فرنگی را به دقت بررسی کند و قول ارجح را بیرون بکشد و تا آنجا که میسر بوده است یک رأی مستقل به‌وجود آورد. آنچه باید در نظر گرفته شود این است که در تاریخ اندلس همچون تاریخ جنگ‌های صلیبی میان روایات مسلمانان و مسیحیان تباین و تناقض آشکار دیده می‌شود. این یا آن روایت تحت تأثیر انگیزه‌های ملی یا دینی قرار گرفته است. ولی روایات اسلامی در آنچه مربوط به تاریخ اندلس است به‌طورکلی کمتر تحت چنین تأثیراتی است و از دقت و اعتدال خاصی برخوردار است؛ اما روایات مسیحیان گاه اغراق‌آمیز و متکلفانه است و از انصاف و دقت به‌دور. سبب این است که روایات اولیه مسیحی درباره اسپانیای مسلمان، غالباً تصنیف بعضی از کشیش‌های متعصب است و مورخان متأخر اسپانیا تا اواخر قرن دوازدهم، تاریخ اسپانیا را فقط از یک نوع منابع مسیحی می‌نوشتند و در دیگر منابع نمی‌نگریستند و حتی از تحقیق در منابع عربی تن می‌زدند، درحالی‌که تاریخ اسپانیای مسلمان قسمت اعظم تاریخ اسپانیا را در قرون وسطی دربر دارد و حتی یکی از پرشکوه‌ترین صفحات آن است<ref>ر.ک: جلد اول، مقدمه مؤلف، ص5-4</ref>‏.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش