۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
موضوعات بخش‌هاى كتاب عبارت است از: | موضوعات بخش‌هاى كتاب عبارت است از: | ||
# بررسى‌هاى مقدماتى، | |||
# عرب جنوب، | |||
# دولت‌هاى كوچك در حد فاصل شام و عراق، | |||
# حجاز | |||
# اوضاع اجتماعى و دينى | |||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۵: | ||
اكنون به خلاصهاى از مطالب بخش‌هاى مختلف كتاب به ترتيب اشاره مى‌شود: | اكنون به خلاصهاى از مطالب بخش‌هاى مختلف كتاب به ترتيب اشاره مى‌شود: | ||
#در اين بخش ابتدا منابع تاريخ جاهلى مورد بررسى قرار گرفته است. اين منابع به سه دسته تقسيم شده است: اول: منابع باستانى و كتيبه‌ها و آثار و اشياى به جاى مانده، دوم: منابع مكتوب عربى؛ مانند قرآن كريم كه در آن به آياتى اشاره شده است، و كتب تفسير و حديث و سيره و مغازى و...، سوم: منابع غير عربى مثل تورات و تلمود و كتاب‌هاى عبرى و.... | |||
#:در ادامه به طبقات عرب و جغرافياى سرزمين حجاز پرداخته شده است. | |||
در ادامه به طبقات عرب و جغرافياى سرزمين حجاز پرداخته شده است. | #يمن سرزمينى است كه در سبب نامگذاریش در منابع اختلاف شده است. اين كشور در عهد جاهلى داراى منابع اقتصادى و شهرهاى باستانى پر رونقى بوده است. حكومت‌هاى معينيان، سبائيان و حميريان به ترتيب از 1300قم تا 525م حكومت را به دست گرفتند كه در سال 525م با استيلاى حبشيان خاتمه يافت. پس از آن سيف بن ذييزن توانست حكومت را بدست بگيرد و يمن به دست كارگزاران حكومت ایران افتاد و حكمرانانى از سوى پادشاه ایران پياپى بر يمن حكومت كردند. ایرانیان از پيوستن يمن به حوزه حكومت خود سود بسيارى كسب كردند؛ اما در سال 614م هرقل توانست به وسيله يك حمله دريايى قدرت خود را در شام و مصر مجدداً به دست آورد؛ اما يمن وارد قلمرو حكومت پيامبر در مدينه شده بود. | ||
#در دوره‌هاى پيش از اسلام، رونق تجارى سرزمين يمن و حجاز تأثير بسيارى در پيدايش دولت‌هاى كوچك در حد فاصل شام و عراق داشت. كشور نبطيان كه در شمال حجاز ايجاد شده بود، به يكى از اقوام عرب منسوب است كه در نزد يونانيان به نام نبطيا يا نبط شناخته مى‌شود. قوم نبط تقريباً در قرن ششم پيش از ميلاد در بيابان شام و جنوب فلسطين سكونت گزيدند. تدميريان از ديگر حكومت‌هاى بودند كه آثار آنها در فاصله 150كيلومترى شمال شرق دمشق واقع شده است. غسانيان و منذريان از ديگر حكومت‌هایى است كه مورد بررسى قرار گرفته است. در انتهاى اين بخش تمدن «حيره» در عصر لخميان مطالعه شده است. زندگى علمى در اين شهر چنان درخششى داشت كه هيچ پايتخت عربى در دوره جاهلى نظير آن را به خود نديده است. | |||
#سرزمين حجاز به لحاظ اقتصادى و دينى از مناطق با اهميت جزيرةالعرب به شمار مى‌آمد. شهرهاى مهم حجاز عبارت از مكه، طائف و يثرب بوده است كه از جنبه‌هاى جغرافيايى، دينى، اقتصادى و ساكنين مورد بررسى قرار گرفته است. | |||
#اساس نظام سياسى در جامعه جاهلى را قبيله تشكيل مى‌داده است. شرح معناى قبيله و ويژگى‌هاى آن از مهمترين مباحثى است كه در ابتدا مورد مداقّه قرار گرفته است. نظام جنگى جاهلى، طبقات جامعه، صفات و خصوصيات عرب و نقش زن در جامعه جاهلى از ديگر مباحث اين بخش مى‌باشد. در آخرين فصل كتاب نيز تطور انديشه عرب در دوره جاهلى و اديان عرب اعم از ستاره‌پرستان، آتش‌پرستان، مسيحيت و يهوديت تبيين شده است. | |||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||