۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00740.jpg|بندانگشتی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]] | [[پرونده:NUR00740.jpg|بندانگشتی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |شهرستانی، محمد بن عبدالکریم | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |عبدالکریم | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |479ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |شهرستان» از توابع خراسان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |548 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[احمد خوافى]] | ||
[[ابونصر قريشى]] | |||
[[ابوالقاسم انصارى]] | |||
[[على بن احمد بن محمد المدائنى]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[الملل و النحل]] | ||
[[تفسیر الشهرستانی المسمی مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار]] | [[تفسیر الشهرستانی المسمی مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار]] | ||
[[نهایه الاقدام فی علم الکلام]] | [[نهایه الاقدام فی علم الکلام]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00740AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''محمد بن عبدالكريم شهرستانى''' از مفسرانبرجسته قرن پنجم و ششم هجرى | '''محمد بن عبدالكريم شهرستانى''' (479-548ق) ، از مفسرانبرجسته قرن پنجم و ششم هجرى | ||
== ولادت == | |||
در سال 479ق در «شهرستان» از توابع خراسان ديده به جهان گشود. | |||
== تحصیلات == | |||
در نظاميه نيشابور با استفاده از اساتيد بنامى چون [[احمد خوافى]]، [[ابونصر قريشى]]، [[ابوالقاسم انصارى]]، [[على بن احمد بن محمد المدائنى]] و...در فقه، كلام، تفسير، حديث، اصول و...تحصيلات خويش را به پايان برد. | |||
پس از فارغ التحصيلى از نظاميه نيشابور، به خوارزم و مكه رفت و در بازگشت از مكه به درخواست نظاميه بغداد كه يكى از مهمترين حوزههاى آموزشى اهل سنت به شمار مىآمد، سه سال از 510 تا 513 ه.ق به تدريس و موعظه دانشجويان پرداخت. | پس از فارغ التحصيلى از نظاميه نيشابور، به خوارزم و مكه رفت و در بازگشت از مكه به درخواست نظاميه بغداد كه يكى از مهمترين حوزههاى آموزشى اهل سنت به شمار مىآمد، سه سال از 510 تا 513 ه.ق به تدريس و موعظه دانشجويان پرداخت. | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۱۶: | ||
==شهرستانى و فرقههاى اهل سنت== | ==شهرستانى و فرقههاى اهل سنت== | ||
پيش از آن كه به ذكر نشانههاى گرايش شهرستانى به شيعه بپردازيم سزاوار است نخست عدم وابستگى شهرستانى به فرقههاى مطرحى چون اشاعره، معتزله، جبريه و...را نشان دهيم. شهرستانى در موضوعات و مسائل زير ديدگاه ساير فرقههاى اسلامى را نمىپذيرد: | پيش از آن كه به ذكر نشانههاى گرايش شهرستانى به شيعه بپردازيم سزاوار است نخست عدم وابستگى شهرستانى به فرقههاى مطرحى چون اشاعره، معتزله، جبريه و...را نشان دهيم. شهرستانى در موضوعات و مسائل زير ديدگاه ساير فرقههاى اسلامى را نمىپذيرد: | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۴۳: | ||
==نشانههايى از گرايش شهرستانى به تشيع== | ==نشانههايى از گرايش شهرستانى به تشيع== | ||
الف.شهرستانى و مسأله امامت | الف.شهرستانى و مسأله امامت | ||
خط ۲۲۳: | خط ۲۳۰: | ||
==گرايش شهرستانى به اسماعيليه== | ==گرايش شهرستانى به اسماعيليه== | ||
از نشانهها، دلايل و شواهد بسيارى كه در آثار شهرستانى به خصوص تفسير گران سنگ او «مفاتيح الاسرار و مصابيح الابرار» وجود دارد و ما تنها به بخشى از آنها اشاره كرديم نتيجه مىگيريم نویسنده «مفاتيح الاسرار و مصابيح الابرار» به مذهب شيعه وابسته بوده است.اكنون اين سؤال مطرح است كه شهرستانى از ميان فرقههاى متعدد شيعه مانند اماميه، كيسانيه، زيديه، اسماعيليه و...به كدام يك وابستگى و دلبستگى داشته است؟آيا او يك مفسر كيسانى يا امامى و يا زيدى است و يا مفسرى است پيرو باطنيان كه با عقايد و باورهاى آنها، آيات قرآن را تفسير مىكند؟ | از نشانهها، دلايل و شواهد بسيارى كه در آثار شهرستانى به خصوص تفسير گران سنگ او «مفاتيح الاسرار و مصابيح الابرار» وجود دارد و ما تنها به بخشى از آنها اشاره كرديم نتيجه مىگيريم نویسنده «مفاتيح الاسرار و مصابيح الابرار» به مذهب شيعه وابسته بوده است.اكنون اين سؤال مطرح است كه شهرستانى از ميان فرقههاى متعدد شيعه مانند اماميه، كيسانيه، زيديه، اسماعيليه و...به كدام يك وابستگى و دلبستگى داشته است؟آيا او يك مفسر كيسانى يا امامى و يا زيدى است و يا مفسرى است پيرو باطنيان كه با عقايد و باورهاى آنها، آيات قرآن را تفسير مىكند؟ | ||
خط ۲۷۸: | خط ۲۸۴: | ||
==نمونههايى از تأويل شهرستانى== | ==نمونههايى از تأويل شهرستانى== | ||
#«و سرّ آخر، الحجّ و العمرة يضاهيان شخصين فى هذا العالم، و اتمام الحج و العمرة الاهتمام بهما و التسليم لهما و التوكل عليهما و يضاهيان موجودين فى ذلك العالم، و اتمامهما قبول الفيض منهما و التوجه اليهما و التصور بصورتهما و لذلك قيل، العمرة هى الحجة الصغرى كما قيل ليوم البراءة يوم الحج الاكبر.و انما سمّى الاكبر، لاتمامه برجل من الرجال كما ورد فى الخبر يبلغه رجل منك، فصار الحجّ به اكبر و صار اليوم به ازهر و صار الاذان به اشهر، بقوله تعالى'''«و أتمّوا الحج و العمرة لله»'''اى أقيموهما بأركانهما و مواقيتهما مخلصين لله، و يضاهيهما اتمامالدين و الشريعة لله و اقامة التأويل و التنزيل لأمر الله و اتباع صاحبهما على تقوى اللّه، فان أحصرتم بالمنع عنهما فما استيسر من الهدى و هو ذبح بدنة او شاة، و الهدى ما يهدى به و كذلك الهدى من هدى اليه، و هو فى التنزيل بدنة او شاة و فى التأويل من عليه هدى الرشد و التقوى من المؤمنين هديا بالغ الكعبة، و قد أحصر رسولاللّه(ص) من العمرة كما أحصر علىّ رضىاللهعنه عن الامامة و قد اهدى رسولالله(ص)هديا بالغ الكعبة و لم يجد علىّ الهدى فصام ثلثة أيّام فى الحج و سبعة بعد الرجعة، تلك عشرة كاملة، هم عشرة من الاشخاص، صاموا صابرين فى ذات الله حتى زال الاحصار و صام النهار، و ظهر السرّ فى العشرة الكاملة و طلعت الشمس من مغربها و أشرقت الارض بنور ربّها، و ثمّ الحج و العمرة و جمع الشمس و القمر من آيات الله، و الاشارات فى القرآن اكبر من ان يحصى بالبيان و اللسان و ألطف من الارواح فى الابدان، عرفها من عرفها و جهلها من جهلها.» | #«و سرّ آخر، الحجّ و العمرة يضاهيان شخصين فى هذا العالم، و اتمام الحج و العمرة الاهتمام بهما و التسليم لهما و التوكل عليهما و يضاهيان موجودين فى ذلك العالم، و اتمامهما قبول الفيض منهما و التوجه اليهما و التصور بصورتهما و لذلك قيل، العمرة هى الحجة الصغرى كما قيل ليوم البراءة يوم الحج الاكبر.و انما سمّى الاكبر، لاتمامه برجل من الرجال كما ورد فى الخبر يبلغه رجل منك، فصار الحجّ به اكبر و صار اليوم به ازهر و صار الاذان به اشهر، بقوله تعالى'''«و أتمّوا الحج و العمرة لله»'''اى أقيموهما بأركانهما و مواقيتهما مخلصين لله، و يضاهيهما اتمامالدين و الشريعة لله و اقامة التأويل و التنزيل لأمر الله و اتباع صاحبهما على تقوى اللّه، فان أحصرتم بالمنع عنهما فما استيسر من الهدى و هو ذبح بدنة او شاة، و الهدى ما يهدى به و كذلك الهدى من هدى اليه، و هو فى التنزيل بدنة او شاة و فى التأويل من عليه هدى الرشد و التقوى من المؤمنين هديا بالغ الكعبة، و قد أحصر رسولاللّه(ص) من العمرة كما أحصر علىّ رضىاللهعنه عن الامامة و قد اهدى رسولالله(ص)هديا بالغ الكعبة و لم يجد علىّ الهدى فصام ثلثة أيّام فى الحج و سبعة بعد الرجعة، تلك عشرة كاملة، هم عشرة من الاشخاص، صاموا صابرين فى ذات الله حتى زال الاحصار و صام النهار، و ظهر السرّ فى العشرة الكاملة و طلعت الشمس من مغربها و أشرقت الارض بنور ربّها، و ثمّ الحج و العمرة و جمع الشمس و القمر من آيات الله، و الاشارات فى القرآن اكبر من ان يحصى بالبيان و اللسان و ألطف من الارواح فى الابدان، عرفها من عرفها و جهلها من جهلها.» | ||
خط ۲۹۶: | خط ۳۰۱: | ||
او در جاى جای «الملل و النحل» نيز از اين دو واژه بسيار بهره مىبرد. | او در جاى جای «الملل و النحل» نيز از اين دو واژه بسيار بهره مىبرد. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} |
ویرایش