۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR04584.jpg|بندانگشتی|سرخسی نیشابوری، | [[پرونده:NUR04584.jpg|بندانگشتی|سرخسی نیشابوری، ]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
متأسفانه درباره زندگى وى اطلاع چندانى جز آنچه ذیلا مى‌آید، در دست نیست. | متأسفانه درباره زندگى وى اطلاع چندانى جز آنچه ذیلا مى‌آید، در دست نیست. | ||
#على بن ناصر سرخسى، از دانشمندان اواخر سده ششم و معاصر [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] بوده و افزون بر ادب و فقه و حدیث در فلسفه و حکمت هم دست داشته و جالب این که در سند فلسفى [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیر طوسى]] به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، نام وى به عنوان شاگرد [[افضل‌الدين غيلانى|افضل‌الدین غیلانى]]، متکلم و فلسفه‌دان نامدار و نویسنده کتاب حدوث العالم یاد شده است. | #على بن ناصر سرخسى، از دانشمندان اواخر سده ششم و معاصر [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] بوده و افزون بر ادب و فقه و حدیث در فلسفه و حکمت هم دست داشته و جالب این که در سند فلسفى [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیر طوسى]] به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، نام وى به عنوان شاگرد [[افضل‌الدين غيلانى|افضل‌الدین غیلانى]]، متکلم و فلسفه‌دان نامدار و نویسنده کتاب حدوث العالم یاد شده است.<ref>علماى خراسان و نهج البلاغه، ص: 18</ref> | ||
#على بن ناصر، مکاتبه‌اى هم با [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] داشته که متن آن بر اساس دو نسخه در مجله معارف به قلم آقاى حسن انصارى منتشر شده است. | #على بن ناصر، مکاتبه‌اى هم با [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] داشته که متن آن بر اساس دو نسخه در مجله معارف به قلم آقاى حسن انصارى منتشر شده است. | ||
#سرخسى افزون بر این دانش‌ها، در دانش تاریخ‌نگارى هم دست داشته و کتابى درباره تاریخ سلاجقه نوشته، با عنوان اخبار الدولة السلجوقیة که بارها به چاپ رسیده است. | #سرخسى افزون بر این دانش‌ها، در دانش تاریخ‌نگارى هم دست داشته و کتابى درباره تاریخ سلاجقه نوشته، با عنوان اخبار الدولة السلجوقیة که بارها به چاپ رسیده است. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
ظاهرا [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] کتاب «اعلام نهج‌البلاغه» را ندیده، چرا که اگر خود آن را مشاهده کرده بود، به روشنى مى‌دید که مؤلف از وبرى نقل قول مى‌کند و وبرى خود از اعلام قرن ششم هجرى است که معاصر با [[بیهقی، علی بن زید|على بن زید بیهقى]] شارح نهج‌البلاغه بوده است. | ظاهرا [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] کتاب «اعلام نهج‌البلاغه» را ندیده، چرا که اگر خود آن را مشاهده کرده بود، به روشنى مى‌دید که مؤلف از وبرى نقل قول مى‌کند و وبرى خود از اعلام قرن ششم هجرى است که معاصر با [[بیهقی، علی بن زید|على بن زید بیهقى]] شارح نهج‌البلاغه بوده است. | ||
به نظر مى‌رسد که مدیر کتاب‌خانه رامپور هند سبب بروز این اشتباه براى [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] شده، چرا که وى اسامى کتاب‌هاى مخطوطه را براى [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] مى‌فرستاده و [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] با اعتمادى که به وى داشته، به ثبت آن اسامى در کتاب خود اقدام مى‌نموده است. اشتباه از آن جا ناشى شده که مدیر مذکور در کتاب به این عبارت برخورده که مى‌گوید: السید المصنف زید عزه و علوه، بنابراین گمان برده که مراد از این سید، مرحوم [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سید رضى]]، مؤلف نهج‌البلاغه است؛ در حالى که مراد از آن شارح؛ یعنى على بن ناصر سرخسى است. | به نظر مى‌رسد که مدیر کتاب‌خانه رامپور هند سبب بروز این اشتباه براى [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] شده، چرا که وى اسامى کتاب‌هاى مخطوطه را براى [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] مى‌فرستاده و [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] با اعتمادى که به وى داشته، به ثبت آن اسامى در کتاب خود اقدام مى‌نموده است. اشتباه از آن جا ناشى شده که مدیر مذکور در کتاب به این عبارت برخورده که مى‌گوید: السید المصنف زید عزه و علوه، بنابراین گمان برده که مراد از این سید، مرحوم [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سید رضى]]، مؤلف نهج‌البلاغه است؛ در حالى که مراد از آن شارح؛ یعنى على بن ناصر سرخسى است.<ref>علماى خراسان و نهج البلاغه، ص: 19</ref> | ||
اما محقق دیگرى بر این باور است، این على بن ناصر که [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] او را شاگرد سیّد رضى به حساب آورده، با صدرالدین ابوالحسن على بن ناصر مؤلّف [[زبدة التواريخ؛ اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی (ترجمه روح‌الهی)|زبدة التواریخ(اخبار الدولة السلجوقیه)]] یکى است. وى براى اثبات این که شارح نهج‌البلاغه که [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] متذکّر او شده، از نظر زمانى نمى‌تواند شاگرد [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سید رضى]] باشد و باید همان کسى باشد که [[زبدة التواريخ؛ اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی (ترجمه روح‌الهی)|زبدة التواریخ]] را نوشته، به چند نکته اشاره مى‌کند. | اما محقق دیگرى بر این باور است، این على بن ناصر که [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] او را شاگرد سیّد رضى به حساب آورده، با صدرالدین ابوالحسن على بن ناصر مؤلّف [[زبدة التواريخ؛ اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی (ترجمه روح‌الهی)|زبدة التواریخ(اخبار الدولة السلجوقیه)]] یکى است. وى براى اثبات این که شارح نهج‌البلاغه که [[کنتوری، اعجازحسین بن محمدقلی|کنتورى]] متذکّر او شده، از نظر زمانى نمى‌تواند شاگرد [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سید رضى]] باشد و باید همان کسى باشد که [[زبدة التواريخ؛ اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی (ترجمه روح‌الهی)|زبدة التواریخ]] را نوشته، به چند نکته اشاره مى‌کند. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
به گفته محقق مذکور، مؤلّف [[زبدة التواريخ؛ اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی (ترجمه روح‌الهی)|زبدة التواریخ]] همان کسى است که شرح اعلام نهج‌البلاغه و تاریخ اسکندر(سلطان محمد خوارزمشاه) را نوشته است. وى مدّت‌ها شغل استیفاى نیشابور را داشته و پس از مدّتى کناره‌گیرى کرده و احتمالا پس از شکست سلطان محمد از مغولان آثار خود را تألیف کرده است. از قراین برمى‌آید که او در یکى از سال‌هاى بین 622 تا 625 دار فانى را وداع گفته است. | به گفته محقق مذکور، مؤلّف [[زبدة التواريخ؛ اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی (ترجمه روح‌الهی)|زبدة التواریخ]] همان کسى است که شرح اعلام نهج‌البلاغه و تاریخ اسکندر(سلطان محمد خوارزمشاه) را نوشته است. وى مدّت‌ها شغل استیفاى نیشابور را داشته و پس از مدّتى کناره‌گیرى کرده و احتمالا پس از شکست سلطان محمد از مغولان آثار خود را تألیف کرده است. از قراین برمى‌آید که او در یکى از سال‌هاى بین 622 تا 625 دار فانى را وداع گفته است. | ||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
عطاردى قوچانى، عزيز الله، علماى خراسان و نهج البلاغه، تهران، 1373 ه. ش، چاپ 1 | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||