۵۳٬۳۲۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'عليهم السلام' به 'عليهم‌السلام') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ضمان انخفاض قیمة النقد'''، تقریر مباحثات محمدجواد فاضل لنکرانی (معاصر) به قلم احسان عابدین‌پور به زبان عربی در موضوع احکام کاهش ارزش پول ملی است. | |||
کتاب، حاصل تدریس استاد بزرگوار محمدجواد فاضل لنکرانی در سال 1431ق/1389ش در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) است<ref>الکلمة الافتتاحیة، ص8</ref>. | |||
==ساختار == | |||
کتاب مشتمل است بر تقدیمیه، افتتاحیه، تمهید و متن کتاب. تمهید مشتمل بر چهار بحث و متن کتاب حاوی سه باب است. | |||
باب اول که در حکم مقدمه می‌باشد که حاوی دو فصل است؛ باب دوم بر سه فصل بنا شده؛ و باب سوم که در موضوع ثمرات بحث است مشتمل بر هفت نتیجه و ثمره است<ref>ر.ک: الکلمة الافتتاحیة، ص9</ref>. | |||
==گزارش محتوا== | |||
بحث از پول‌های فعلی زمان ما که دارای پشتوانه‌هایی چون نقدین (طلا و نقره) و یا مسائل دیگری همچون امکانات جنگی، نفت و مسائلی ازاین‌دست است و در معاملات اقتصادی، آثاری به دنبال دارد، از امور مهمه به شمار می‌رود به‌خصوص و با توجه به جهات فقهی آن از قبیل جریان ربا در تورم و ثبوت خمس در حالت کاهش ارزش واقعی و یا ازدیاد ظاهری ارزش آن. یکی از عناوین موجود در این مسئله، بحث از ضمانت کاهش ارزش پول در دیون و مهریه زنان و امثال آن است که موضوعی جدید در عصر حاضر به شمار می‌رود و تنها گروهی از فقیهان متأخر به آن پرداخته‌اند. در میان مباحث کتاب، بحث از قواعد فقهیِ همچون قاعده عدل، انصاف، اتلاف، المثلی یضمن بالمثل و القیمی بالقیمه نیز مطرح شده است<ref>تقدیم، ص5-6</ref>. | |||
این کتاب، مشارکتی در بیان حکمی از احکام فقهی که بر پایه تورم پولی و آثار مترتب بر آن می‌باشد. در واقع این کتاب به فقیه در یافتن راه‌حل مناسب جهت رفع آسیب‌های تورم پولی بر اساس نصوص شرعی و قواعد فقهی، کمک می‌کند<ref>الکلمة الافتتاحیة، ص8</ref>. | |||
این تألیف مشتمل بر فصل مقدماتی و سه باب است. در فصل مقدماتی چهار مبحث آمده که اولین مبحث آن، به موضوع کتاب و مجال و زمینه آن در مباحث فقهی پرداخته است؛ در مبحث دوم ضرورت این بحث و مقصود از آن به تصویر کشیده شده؛ و در مبحث سوم به تاریخچه بحث پرداخته شده و در مبحث پایانی مفردات بحث تبیین گشته است. | |||
باب اول کتاب، اختصاص به بحث‌های مقدماتی دارد که در آن تحقیق از ضمان‌آور بودن کاهش قدرت و ارزش اسکناس آمده است. این باب از کتاب دارای دو فصل است در فصل اول از متعلق ضمان فحص شده و در فصل دوم از پول و تورم پولی سخن به میان آمده است. | |||
مطالب باب دوم که ایستگاه اصلی این نظریه است با عنوان «الضمان المتعلق بانخفاض قیمة النقد» در سه فصل بیان شده: مطالب فصل اول پیرامون نظرات مطرح شده در این مقام می‌باشد؛ فصل دوم از اصول موردنیاز این بحث سخن به میان آمده؛ و فصل سوم ادله، شواهد، نظرات و اقوال متفاوت در این مقام بازگو شده است. در این مقام دو نظریه مطرح بیان شده: برخی از فقها معتقد به عدم تعلق ضمان گشته‌اند و گروهی دیگر از آنان ادله‌ای تعلق ضمان را پذیرفته و معتقد به آن شده‌اند. در این بخش نظر آیت‌الله فاضل لنکرانی به صوت مفصل مطرح و ذکر شده است. | |||
در باب سوم ثمرات بحث مورد بررسی قرار گرفته که مشتمل بر هفت ثمره است. این بحث از مباحث پرکاربردی است که مصادیق آن را در مباحث و ابواب مختلف فقه می‌توان یافت. کیفیت رد مال قرض گرفته شده و مال غصب شده و ثلث مال میت و کیفیت اخذ به شفعه و تشخیص مقدار عوض در مبارات و مقدار رهن از آن جمله است<ref>همان، ص9</ref>. | |||
مقدمه کتاب توسط مقرر برحسب تألیفات کتب رایج و متعارف نوشته شده، همچنان که باب آخر کتاب که همان باب مربوط به ثمرات بحث است نیز مقرر خود آن را بر اساس مبانی استادش و طبق آنچه در مباحث باب دوم بیان شده، آن را تدوین نموده است؛ هرچند ایشان در برخی از مباحث و ثمرات از استادش نیز کمک گرفته است. | |||
در بخش بررسی مطالب در خصوص تعلق ضمان به خاطر تضعیف به وجود آمده در ارزش پول، طبق نظر مقرر مرتب و با آنچه در جلسه درس بیان شده، قدری متفاوت می‌باشد؛ هرچند از لحاظ محتوا تغییری نیافته است<ref>ر.ک: همان، ص9-10</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | |||
فهرست مصادر و محتویات در انتهای کتاب آمده است. | |||
پاورقی‌های حاوی مستند و توضیح برخی از مطالب کتاب می‌باشد. | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منبع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب. | |||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||