۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'صريفيني، ابراهیم بن محمد' به 'صریفینی، ابراهیم بن محمد') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تاريخ نيسابور''' با نام کامل «الحلقة الأولی من تاريخ نيسابور المنتخب من السیاق»، خلاصهای از «السیاق لتاريخ نيسابور» عبدالغفار بن اسماعیل فارسی است که توسط ابراهیم بن محمد صریفینی انجام و به همت محمدکاظم محمودی تهیه و منتشر شده است. | '''تاريخ نيسابور''' با نام کامل «الحلقة الأولی من تاريخ نيسابور المنتخب من السیاق»، خلاصهای از «السیاق لتاريخ نيسابور» [[عبدالغفار بن اسماعیل فارسی]] است که توسط [[صریفینی، ابراهیم بن محمد|ابراهیم بن محمد صریفینی]] انجام و به همت [[محمودی، محمدکاظم|محمدکاظم محمودی]] تهیه و منتشر شده است. | ||
«السیاق لتاريخ نيسابور» ذیلی بر کتاب | «السیاق لتاريخ نيسابور» ذیلی بر کتاب «[[تاریخ نیشابور]]» [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]] است.<ref>ر.ک: جلالی، نادره، ص105؛ معینی، محسن، ج6، ص257</ref>از آن ذیل دو تلخیص در دسترس است: تلخیص اول شامل دو بخش بوده که بخش اول آن از بین رفته و بخش دوم به صورت نسخه خطی و عکسی موجود است و با شرح حال کسانی که «حسن» نام دارند، آغاز و به کسانی که نامشان «یعقوب» است ختم میگردد. | ||
تلخیص کننده این اثر ناشناخته است، ولی احتمال داده شده که نام او ابوعبدالله محمد بن ابینصر قاسانی باشد و تلخیص دوم (کتاب حاضر) را ابراهیم بن محمد بن ازهر صریفینی (متوفی 641) در 622 به پایان رسانده است.<ref>ر.ک: معینی، محسن، ج6، ص258</ref> | تلخیص کننده این اثر ناشناخته است، ولی احتمال داده شده که نام او ابوعبدالله محمد بن ابینصر قاسانی باشد و تلخیص دوم (کتاب حاضر) را [[صریفینی، ابراهیم بن محمد|ابراهیم بن محمد بن ازهر صریفینی]] (متوفی 641) در 622 به پایان رسانده است.<ref>ر.ک: معینی، محسن، ج6، ص258</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
صریفینی در بخش رجالی اثر خود به شرح حال مشایخ، علمای نیشابور، راویان حدیث، چه آنان که در نیشابور متولد و بزرگ شدهاند، یا از آنجا عبور کرده و یا در آن شهر ساکن شدهاند، پرداخته است و این شرح حالها عمدتاً کوتاه است و از یک سطر شروع و حداکثر به یک صفحه یا اندکی بیش خاتمه مییابد.<ref>ر.ک: جلالی، نادره، ص105</ref> | [[صریفینی، ابراهیم بن محمد|صریفینی]] در بخش رجالی اثر خود به شرح حال مشایخ، علمای نیشابور، راویان حدیث، چه آنان که در نیشابور متولد و بزرگ شدهاند، یا از آنجا عبور کرده و یا در آن شهر ساکن شدهاند، پرداخته است و این شرح حالها عمدتاً کوتاه است و از یک سطر شروع و حداکثر به یک صفحه یا اندکی بیش خاتمه مییابد.<ref>ر.ک: جلالی، نادره، ص105</ref> | ||
در المنتخب من السیاق، شرح حال افراد مختلف خاندانهای دانشمندان و مفسران و عارفان و ادیبان، مثلاًافرادی از خاندان عبدالکریم قشیری و عبدالغافر فارسی و شاهفور اسفراینی، ذکر شده است. همچنین درباره محلهها، میدانها، مدارس، مساجد، خانقاهها، مقبرهها، کاروان سراها، دروازهها و دیگر اماکن مهم نیشابور اطلاعاتی دارد که برخی از آنها منحصربه فرد است. نامهای اصلی و قدیم بسیاری از روستاهای اطراف نیشابور و دیگر نقاط ایران، به ویژه خراسان را نیز میتوان در آن پیدا کرد. ویژگی دیگر آن ذکر تعدادی نامهای کهن ایرانی است که در این دوره، هنوز رایج بوده است.<ref>ر.ک: صادقی، علی اشرف، ص39 و 40؛ معینی، محسن، ج6، ص258؛ جلالی، نادره، ص105</ref> | در المنتخب من السیاق، شرح حال افراد مختلف خاندانهای دانشمندان و مفسران و عارفان و ادیبان، مثلاًافرادی از خاندان عبدالکریم قشیری و عبدالغافر فارسی و شاهفور اسفراینی، ذکر شده است. همچنین درباره محلهها، میدانها، مدارس، مساجد، خانقاهها، مقبرهها، کاروان سراها، دروازهها و دیگر اماکن مهم نیشابور اطلاعاتی دارد که برخی از آنها منحصربه فرد است. نامهای اصلی و قدیم بسیاری از روستاهای اطراف نیشابور و دیگر نقاط ایران، به ویژه خراسان را نیز میتوان در آن پیدا کرد. ویژگی دیگر آن ذکر تعدادی نامهای کهن ایرانی است که در این دوره، هنوز رایج بوده است.<ref>ر.ک: صادقی، علی اشرف، ص39 و 40؛ معینی، محسن، ج6، ص258؛ جلالی، نادره، ص105</ref> | ||
چنان که گذشت این متن مهم تاریخی به همت محمدکاظم محمودی تصحیح و به چاپ رسیده است. مصحح در تصحیح اثر، از منابعی چون انساب سمعانی، طبقات الشافعیة سبکی، تذکرة الحافظ ذهبی، مرآة الجنان، العبر و... بهره جسته است. در امر تصحیح در مواردی که کلمهای تصحیح گردیده، مصحح محترم صورت اصلی کلمه را در نسخه ذکر نکرده و تنها آن را با علامت [ظ]مشخص نموده است. همچنین غالباً مطالبی را به نقل از کتابهایی که مرجع آنها السیاق بوده در داخل [] به متن افزودهاند که این امر خود تا حدی سبب خارج شدن تلخیص از صورت اصلی خود گردیده است. بهتر بود مصحح بزرگوار آن موارد را در حاشیه و با ذکر مرجع قرار میدادند.<ref>ر.ک: جلالی، نادره، ص105</ref> | چنان که گذشت این متن مهم تاریخی به همت [[محمودی، محمدکاظم|محمدکاظم محمودی]] تصحیح و به چاپ رسیده است. مصحح در تصحیح اثر، از منابعی چون انساب سمعانی، طبقات الشافعیة سبکی، تذکرة الحافظ ذهبی، مرآة الجنان، العبر و... بهره جسته است. در امر تصحیح در مواردی که کلمهای تصحیح گردیده، مصحح محترم صورت اصلی کلمه را در نسخه ذکر نکرده و تنها آن را با علامت [ظ]مشخص نموده است. همچنین غالباً مطالبی را به نقل از کتابهایی که مرجع آنها السیاق بوده در داخل [] به متن افزودهاند که این امر خود تا حدی سبب خارج شدن تلخیص از صورت اصلی خود گردیده است. بهتر بود مصحح بزرگوار آن موارد را در حاشیه و با ذکر مرجع قرار میدادند.<ref>ر.ک: جلالی، نادره، ص105</ref> | ||
مصحح در مقدمه.<ref>ص15 و 16</ref>خود میگوید: روش تصحیح من در اوایل کتاب با نحوه تصحیح آن در قسمتهای بعدی متفاوت بوده است؛ زیرا در ابتدا به تلخیص اول کتاب دسترسی نداشتم. به این سبب در تصحیح آن از مراجعی که از نظر اهمیت و ارزش بعد از تلخیص اول قرار دارند، مانند انساب و تحبیر سمعانی، طبقات الشافعیة سبکی، العبر و تذکرة الحفاظ ذهبی، [[تاریخ بغداد]]، تاریخ جرجان و غیره استفاده کردم و از پارهای از این کتابها که مستقیما به آنها دسترسی نداشتم، از طریق کتابهای دیگر استفاده کردم. در مواردی که مصنف تاریخ ولادت یا وفات شخص مورد ترجمه را ذکر نکرده یا کنیه و لقب او را از قلم انداخته بود آنها را در میان قلاب افزودم. همچنین در موارد دیگر بعضی مطالب را که حجم آنها متفاوت بود و در مراجع دیگر، به ویژه طبقات الشافعیة از السیاق نقل شده بود، برای تتمیم فایده و نشان دادن صورت اصلی السیاق، به متن افزودم و کلماتی را که مشکل یا آشفته یا سست بود به حال خود رها کردم.<ref>صادقی، علی اشرف، ص38</ref> | مصحح در مقدمه.<ref>ص15 و 16</ref>خود میگوید: روش تصحیح من در اوایل کتاب با نحوه تصحیح آن در قسمتهای بعدی متفاوت بوده است؛ زیرا در ابتدا به تلخیص اول کتاب دسترسی نداشتم. به این سبب در تصحیح آن از مراجعی که از نظر اهمیت و ارزش بعد از تلخیص اول قرار دارند، مانند انساب و تحبیر سمعانی، طبقات الشافعیة سبکی، العبر و تذکرة الحفاظ ذهبی، [[تاریخ بغداد]]، تاریخ جرجان و غیره استفاده کردم و از پارهای از این کتابها که مستقیما به آنها دسترسی نداشتم، از طریق کتابهای دیگر استفاده کردم. در مواردی که مصنف تاریخ ولادت یا وفات شخص مورد ترجمه را ذکر نکرده یا کنیه و لقب او را از قلم انداخته بود آنها را در میان قلاب افزودم. همچنین در موارد دیگر بعضی مطالب را که حجم آنها متفاوت بود و در مراجع دیگر، به ویژه طبقات الشافعیة از السیاق نقل شده بود، برای تتمیم فایده و نشان دادن صورت اصلی السیاق، به متن افزودم و کلماتی را که مشکل یا آشفته یا سست بود به حال خود رها کردم.<ref>صادقی، علی اشرف، ص38</ref> | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#مقدمه و متن کتاب. | #مقدمه و متن کتاب. | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
[[المختصر من كتاب السياق لتاريخ نيسابور]] | [[المختصر من كتاب السياق لتاريخ نيسابور]] | ||
[[تاریخ نیشابور]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش