۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'صبري، عامر حسن' به 'صبری، عامر حسن') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''معرفة الصحابة'''، اثر ابوعبدالله محمد بن اسحاق بن یحیی بن منده اصفهانی (متوفی 395ق)، با تحقیق عامر حسن | '''معرفة الصحابة'''، اثر [[ابن منده، محمد بن اسحاق|ابوعبدالله محمد بن اسحاق بن یحیی بن منده اصفهانی]] (متوفی 395ق)، با تحقیق [[صبری، عامر حسن|عامر حسن صبری]]، کتابی است در معرفی و شناسایی صحابه که به زبان عربی و در قرن چهارم هجری، نوشته شده است. | ||
این کتاب، از معروف ترین آثار ابن منده است که امروزه از آن فقط بخش‌هایی در کتابخانه ظاهریه و نیز کتابخانه شیخ‌الاسلام در مدینه در دست است<ref>ر.ک: مؤذن جامی، محمدمهدی، ج4، ص699</ref> | این کتاب، از معروف ترین آثار [[ابن منده، محمد بن اسحاق|ابن منده]] است که امروزه از آن فقط بخش‌هایی در کتابخانه ظاهریه و نیز کتابخانه شیخ‌الاسلام در مدینه در دست است<ref>ر.ک: مؤذن جامی، محمدمهدی، ج4، ص699</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
مقدمه مصحح، دارای چهار فصل بوده که در آن، به ترتیب به امور زیر پرداخته شده است: تعریف صحابیو بیان فضیلت و عدالت ایشان؛ شرح حال نویسنده؛ شیوخ ابن منده؛ تحقیق و بررسی کتاب حاضر<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، همان، ص3-170</ref> | مقدمه مصحح، دارای چهار فصل بوده که در آن، به ترتیب به امور زیر پرداخته شده است: تعریف صحابیو بیان فضیلت و عدالت ایشان؛ شرح حال نویسنده؛ شیوخ ابن منده؛ تحقیق و بررسی کتاب حاضر<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، همان، ص3-170</ref> | ||
اثر حاضر، در واقع بخشی از کتاب ابن منده می‌باشد و گم شدن صفحات آغازین کتاب، ما را از آگاهی یافتن بر مقدمه مصنف محروم نموده است. گمان می‌رود که وی در مقدمه، به بیان سبب تألیف کتاب و شیوه خویش در جمع آوری اسامی صحابه، همراه با ذکر برخی از فضایل آنان پرداخته باشد. | اثر حاضر، در واقع بخشی از کتاب [[ابن منده، محمد بن اسحاق|ابن منده]] می‌باشد و گم شدن صفحات آغازین کتاب، ما را از آگاهی یافتن بر مقدمه مصنف محروم نموده است. گمان می‌رود که وی در مقدمه، به بیان سبب تألیف کتاب و شیوه خویش در جمع آوری اسامی صحابه، همراه با ذکر برخی از فضایل آنان پرداخته باشد. | ||
شرح حال‌های آغازینی که در اول کتاب بوده نیز از میان رفته است و به نظر می‌رسد شرح حال عشره مبشره، سپس شرح حال کسانی که نامشان «محمد» است و... بوده است<ref>ر.ک: همان، ص123-124</ref> | شرح حال‌های آغازینی که در اول کتاب بوده نیز از میان رفته است و به نظر می‌رسد شرح حال عشره مبشره، سپس شرح حال کسانی که نامشان «محمد» است و... بوده است<ref>ر.ک: همان، ص123-124</ref> | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
# وی در غالب موارد در ذکر شرح حال افراد، جانب اختصار را رعایت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص126</ref> | # وی در غالب موارد در ذکر شرح حال افراد، جانب اختصار را رعایت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص126</ref> | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
علاوه بر نسخ خطی، این کتاب از طریق نقل وسیع آن در | علاوه بر نسخ خطی، این کتاب از طریق نقل وسیع آن در «[[أسد الغابة في معرفة الصحابة|أسد الغابة فی معرفة الصحابة]]» [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] نیز باقی مانده است؛ زیرا یکی از چهار مأخذ اساسی [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] در تألیف این کتاب بوده است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] هم در تألیف «الإصابة» از این کتاب بهره برده است. ابوموسی مدینی نیز بر این کتاب ذیلی نوشته است<ref>ر.ک: مؤذن جامی، محمدمهدی، ج4، ص699</ref> | ||
فهارس کتاب، در انتهای جلد دوم آمده است. این فهارس عبارتند از: فهرست آیات؛ فهرست احادیث نبوی؛ فهرست آثار صحابه؛ فهرست اشعار؛ فهرست اماکن و شهرها؛ فهرست کتب و فهرست اسامی صحابه مرد و زن مذکور در کتاب، به همراه فهرست منابع تحقیق و موضوعات کتاب. | فهارس کتاب، در انتهای جلد دوم آمده است. این فهارس عبارتند از: فهرست آیات؛ فهرست احادیث نبوی؛ فهرست آثار صحابه؛ فهرست اشعار؛ فهرست اماکن و شهرها؛ فهرست کتب و فهرست اسامی صحابه مرد و زن مذکور در کتاب، به همراه فهرست منابع تحقیق و موضوعات کتاب. | ||
در پاورقی‌ها به ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص113</ref>و توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص117</ref> | در پاورقی‌ها به ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص113</ref>و توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص117</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||