۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'القمقام الزخار و صمصام البتار' به 'القمقام الزخار و صمصام البتار (تعریب)') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''قمقام زخار و صمصام بتار'''، تألیف فرهاد | '''قمقام زخار و صمصام بتار'''، تألیف [[فرهاد میرزا]]، فرزند عباس میرزا و نوه فتحعلی شاه قاجار، از مقاتل ارزشمند فارسی است که اخبار مقتل سیدالشهداء را از منابع معتبر اتخاذ کرده، ولذا دارای ارزش و اعتباری است که بسیاری از علماى بزرگ بر آن اعتماد کردهاند. | ||
وی هدف از نگارش کتاب را این دانسته که کتابى خالى از حشو و زواید به رشته تألیف درآورد و عدد اصحاب کبار امام حسین(ع) و تعداد سپاه کفار و مقتولین طرفین و حالات بعد از شهادت آن سید ابرار را به‌درستى بنگارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/14 ر.ک: مقدمه نویسنده، ص14]</ref> | وی هدف از نگارش کتاب را این دانسته که کتابى خالى از حشو و زواید به رشته تألیف درآورد و عدد اصحاب کبار امام حسین(ع) و تعداد سپاه کفار و مقتولین طرفین و حالات بعد از شهادت آن سید ابرار را به‌درستى بنگارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/14 ر.ک: مقدمه نویسنده، ص14]</ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
کتاب، مشتمل بر مقدمه‌ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم حسین عمادزاده، مقدمه نویسنده و متن اثر در ضمن عناوین متعدد است. | کتاب، مشتمل بر مقدمه‌ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم حسین عمادزاده، مقدمه نویسنده و متن اثر در ضمن عناوین متعدد است. | ||
نویسنده در حد توان به‌گونه‌ای دقیق مسائل متنوع را پیرامون یک موضوع خاص طرح کرده و نتیجه گرفته و از حشو و زوائد (به قول خودش) به‌‌شدت پرهیز کرده است. او از کتاب‌های متعدد فقهی، تاریخی، حدیثی و... شیعه به‌وفور بهره برده، منابع مهمی چون نهج‌البلاغة و شروح آن، كامل | نویسنده در حد توان به‌گونه‌ای دقیق مسائل متنوع را پیرامون یک موضوع خاص طرح کرده و نتیجه گرفته و از حشو و زوائد (به قول خودش) به‌‌شدت پرهیز کرده است. او از کتاب‌های متعدد فقهی، تاریخی، حدیثی و... شیعه به‌وفور بهره برده، منابع مهمی چون نهج‌البلاغة و شروح آن، [[كامل الزيارات|كامل الزیارات]]، [[امالی شيخ صدوق|امالی]] [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، [[امالی شیخ طوسی (ترجمه حسن زاده)|امالی شیخ طوسی]]، [[إحقاق الحق و إزهاق الباطل|إحقاق الحق]]، [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|ارشاد]]، [[الكافي (ط. الاسلاميه)|اصول کافی]]، [[تهذيب الأحكام|تهذیب]]، [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعة]] و همچنین از کتاب‌های صحاح اهل سنت و دیگر کتاب‌های معتبر تاریخی و لغوی آنان استفاده کرده است. او با تبحر خاصی که در ادبیات داشته، در جای‌جای کتاب از امثله، اشعار و ضرب‌المثل‌های عربی و فارسی بهره برده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
فرهاد میرزا در ابتدای اثر چگونگی خبر دادن جبرئیل از تولد امام حسین(ع) و بشارت او به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا(س) و قرار دادن وصایت و امامت در ذریه طاهرین آن حضرت به پاداش مظلومیت را به نقل از کتاب شریف کافی گزارش کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/46 ر.ک: همان، ص46]</ref> | فرهاد میرزا در ابتدای اثر چگونگی خبر دادن جبرئیل از تولد امام حسین(ع) و بشارت او به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا(س) و قرار دادن وصایت و امامت در ذریه طاهرین آن حضرت به پاداش مظلومیت را به نقل از کتاب شریف کافی گزارش کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/46 ر.ک: همان، ص46]</ref> | ||
وی سپس یک‌صد حدیث و روایت را از منابع مختلفی چون فصول المهمة محمد بن طلحه شافعی، صواعق [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و امالی شیخ طوسی در رابطه با فضیلت حسنین ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/65 ر.ک: همان، ص100-65]</ref> | وی سپس یک‌صد حدیث و روایت را از منابع مختلفی چون فصول المهمة محمد بن طلحه شافعی، صواعق [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و [[امالی شیخ طوسی (ترجمه حسن زاده)|امالی شیخ طوسی]] در رابطه با فضیلت حسنین ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/65 ر.ک: همان، ص100-65]</ref> | ||
نویسنده تلاش داشته در هر فرازی از بحث چنانچه ایرادی بر متن تاریخی یکی از راویان وارد می‌شده، بی‌درنگ موضع علمی خود را در این زمینه روشن کند؛ به‌عنوان نمونه آنجا که بحث قتل رشید و میثم را به نقل از شیخ کشی دنبال می‌کند، در ادامه مباحث روایت بلافاصله اشکال تاریخی خود را مطرح کرده و می‌گوید: «این روایت محل اشکال است». سپس دلیل تاریخی خود را نیز نقل می‌کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/31 ر.ک: رحیمی، عبدالرفیع، ص31]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/363 متن کتاب، ص363]</ref> | نویسنده تلاش داشته در هر فرازی از بحث چنانچه ایرادی بر متن تاریخی یکی از راویان وارد می‌شده، بی‌درنگ موضع علمی خود را در این زمینه روشن کند؛ به‌عنوان نمونه آنجا که بحث قتل رشید و میثم را به نقل از شیخ کشی دنبال می‌کند، در ادامه مباحث روایت بلافاصله اشکال تاریخی خود را مطرح کرده و می‌گوید: «این روایت محل اشکال است». سپس دلیل تاریخی خود را نیز نقل می‌کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/31 ر.ک: رحیمی، عبدالرفیع، ص31]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/363 متن کتاب، ص363]</ref> | ||
همچنین فرهاد میرزا به‌خوبی از عهده بیان دعوت توابین و بالاخص قیام مختار برآمده و به‌طور گسترده به توضیح آن پرداخته و حدود هفتاد صفحه نیز به این امر اختصاص داده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/31 ر.ک: همان، ص31]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/802 همان، ص874-802]</ref> | همچنین [[فرهاد میرزا]] به‌خوبی از عهده بیان دعوت توابین و بالاخص قیام مختار برآمده و به‌طور گسترده به توضیح آن پرداخته و حدود هفتاد صفحه نیز به این امر اختصاص داده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/31 ر.ک: همان، ص31]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/802 همان، ص874-802]</ref> | ||
وی همچنین در باب کتاب‌شناسی، مجموعه [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]] را حسن ختام معرفی کتاب‌ها تلقی کرده و بدین وسیله آرزو کرده است که: «من این کتاب به لفظ وسایل ختم کردم؛ مأمول آنکه خداوند بدین دستاویز که به حضرت وی قربت همی جویم، وسیلت من از ائمه اطهار نگسلد و این بضاعت مزجات که به حضرت آوردم درپذیرد و هم از نخست به فضل خداوند و پذیره این خدمت امیدوار بودم که از آن روز باز که بدین کار درشدم، تباشیر قبول همی رسید»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/31 ر.ک: همان]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/999 همان، ص999]</ref> | وی همچنین در باب کتاب‌شناسی، مجموعه [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]] را حسن ختام معرفی کتاب‌ها تلقی کرده و بدین وسیله آرزو کرده است که: «من این کتاب به لفظ وسایل ختم کردم؛ مأمول آنکه خداوند بدین دستاویز که به حضرت وی قربت همی جویم، وسیلت من از ائمه اطهار نگسلد و این بضاعت مزجات که به حضرت آوردم درپذیرد و هم از نخست به فضل خداوند و پذیره این خدمت امیدوار بودم که از آن روز باز که بدین کار درشدم، تباشیر قبول همی رسید»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/31 ر.ک: همان]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/999 همان، ص999]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||