خانلری، پرویز: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۵۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ اوت ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |میرزا ابوالحسن خان خانلری
|-
|-
|متولد  
|متولد  
خط ۲۱: خط ۲۱:
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |
| data-type="authorBirthPlace" |تهران
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
خط ۲۷: خط ۲۷:
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[فروزانفر، بدیع‌الزمان|بديع‌الزمان فروزانفر]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۳۷: خط ۳۷:
</div>
</div>


'''پرويز ناتل خانلرى'''  
'''پرويز ناتل خانلرى''' (1292-1369ش)، ادیب، سیاست‌مدار، زبان‌شناس، نویسنده و شاعر معاصر ایرانی، بنیان‌گذار فرهنگستان ادب و هنر ایران و مدیر مجلهٔ ادبی سخن


== ولادت ==
== ولادت ==
در اسفند ماه 1292ش در تهران متولد شد. خانواده پدر و مادر او هر دو مازندرانى بودند و در حكومت قاجار شغل ديوانى داشتند. خانواده پدرى خيلى زودتر از شهر بارفروش (بابل) كوچ كرده بودند. جد او ميرزا احمد مازندرانى ابتدا عنوان خانلرخان و بعد لقب اعتصام‌الملك گرفت.  
دردر ۲۹ اسفندماه ۱۲۹۲ش در تهران متولد شد. خانواده پدر و مادر او هر دو مازندرانى بودند و در حكومت قاجار شغل ديوانى داشتند. خانوادهٔ پدری خانلری خیلی زودتر از شهرستان نور، روستای «ناتل» از توابع شهرستان نور کنونی کوچ کرداند. پدر خانلری، میرزا ابوالحسن خان خانلری (۱۲۸۸–۱۳۴۹ ه‍.ق)، ابتدا در وزارت عدلیه و سپس در وزارت امور خارجه خدمت می ‌کرد و از سال ۱۳۱۶ ه‍.ق به مدت ده سال در تفلیس و پترزبورگ مأموریت سیاسی داشت.او در سال مشروطیت به تهران آمد و ازدواج کرد،و لقب اعتصام‌المالک گرفت، و در سال ۱۳۰۹ ه‍.ش در تهران درگذشت.  


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
خط ۴۹: خط ۴۹:
خانلرى كرسى تاريخ زبان فارسى را در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران ايجاد كرد و تا سال 1357 خود متصدى تدريس آن بود. در همان اوايل دوران خدمت در دانشگاه تهران، در سال 1325 انتشارات دانشگاه تهران را بنيان گذاشت و خود به مدت پنج سال مديريت آن را به عهده داشت.
خانلرى كرسى تاريخ زبان فارسى را در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران ايجاد كرد و تا سال 1357 خود متصدى تدريس آن بود. در همان اوايل دوران خدمت در دانشگاه تهران، در سال 1325 انتشارات دانشگاه تهران را بنيان گذاشت و خود به مدت پنج سال مديريت آن را به عهده داشت.


خانلرى از دوران دانشجويى، همكارى خود را با مطبوعات آغاز كرد و اشعار و نوشته‌هايش در مجله مهر انتشار مى‌يافت. در خاطرات خود به از جمعى از اديبان نامدار آن زمان همچون محمدتقى بهار، رشيد ياسمى و [[نفیسی، سعید|سعيد نفيسى]] ياد مى‌كند كه در دفتر مجله مهر گرد مى‌آمدند و مشهور به ادباى سبعه (هفت‌گانه) بودند. در مقابل آنها به چهار نفر جوان نوگرا و تحصيل‌كرده اروپا يعنى صادق هدايت، [[مینوی، مجتبی|مجتبى مينوى]]، بزرگ علوى و مسعود فرزاد اشاره مى‌كند كه در كافه رزنوار در خيابان لاله‌زار نو جمع مى‌شدند و به گروه ربعه مشهور شده بودند و خانلرى در حدود سال 1315 با آنان نيز آشنايى يافت.
خانلرى از دوران دانشجويى، همكارى خود را با مطبوعات آغاز كرد و اشعار و نوشته‌هايش در مجله مهر انتشار مى‌يافت. در خاطرات خود به از جمعى از اديبان نامدار آن زمان همچون [[بهار، محمدتقی|محمدتقى بهار]]، [[رشيد ياسمى]] و [[نفیسی، سعید|سعيد نفيسى]] ياد مى‌كند كه در دفتر مجله مهر گرد مى‌آمدند و مشهور به ادباى سبعه (هفت‌گانه) بودند. در مقابل آنها به چهار نفر جوان نوگرا و تحصيل‌كرده اروپا يعنى [[صادق هدايت]]، [[مینوی، مجتبی|مجتبى مينوى]]، [[بزرگ علوى]] و [[مسعود فرزاد]] اشاره مى‌كند كه در كافه رزنوار در خيابان لاله‌زار نو جمع مى‌شدند و به گروه ربعه مشهور شده بودند و خانلرى در حدود سال 1315 با آنان نيز آشنايى يافت.


در خرداد 1322 نخستين شماره از مجله ادبى سخن را انتشار داد و با وجود وقفه ناخواسته‌اى كه پيش آمد تا سال 1357 انتشار آن را تداوم بخشيد.
در خرداد 1322 نخستين شماره از مجله ادبى سخن را انتشار داد و با وجود وقفه ناخواسته‌اى كه پيش آمد تا سال 1357 انتشار آن را تداوم بخشيد.
خط ۶۰: خط ۶۰:


== وفات ==
== وفات ==
پس از انقلاب اسلامى به مدت صد روز زندانى شد و از همه فعالیت‌های رسمى و دانشگاهى كناره گرفت. وى در یکم شهریور ۱۳۶۹ پس از يك دوره بيمارى طولانى در 77 سالگى در تهران درگذشت.  
وى در ۱ شهریور ۱۳۶۹ش  پس از يك دوره بيمارى طولانى در 77 سالگى در تهران درگذشت و در بهشت زهرای تهران قطعهٔ ۷۳، ردیف ۳۰، شمارهٔ ۶۶ به خاک سپرده شد.  


== آثار==
== آثار==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش