الإقتضاب في شرح أدب الكتاب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ن شناسی' به 'ن‌شناسی'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - 'ن شناسی' به 'ن‌شناسی')
 
(۳۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR10149J1.jpg|بندانگشتی|الإقتضاب في شرح أدب الکتاب]]
| تصویر =NUR10149J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =الإقتضاب في شرح أدب الكتاب
|+ |
| عنوان‌های دیگر =ادب الکاتب. شرح
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الإقتضاب في شرح أدب الکتاب
[[عیون سود، محمد باسل]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|ادب الکاتب . شرح
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[عیون سود، محمد باسل]] (محقق)


[[بطلیوسی، عبد الله بن محمد]] (نويسنده)
[[بطلیوسی، عبدالله بن محمد]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏PJ‎‏ ‎‏61‎‏84‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏الف‎‏4022
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، 213 - 276ق. ادب الکاتب - نقد و تفسیر
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏PJ‎‏ ‎‏61‎‏84‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏الف‎‏4022
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|ابن قتیبه، عبد الله بن مسلم، 213 - 276ق. ادب الکاتب - نقد و تفسیر


زبان شناسی
زبان‌شناسی


زبان عربی - معنی شناسی
زبان عربی - معنی شناسی
|-
| ناشر =
|ناشر  
دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
|data-type='publisher'|دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
| مکان نشر =بیروت - لبنان
|-
| سال نشر = 1420 ‌‎ق یا 1999 م
|مکان نشر  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10149AUTOMATIONCODE
|data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
| چاپ =1
|-
| تعداد جلد =3
|سال نشر  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10149
|data-type='publishYear'| 1420 هـ.ق یا 1999 م
| کتابخوان همراه نور =10149
|-class='articleCode'
| کد پدیدآور =
|کد اتوماسیون
| پس از =
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10149AUTOMATIONCODE
| پیش از =
|}
}}
</div>
'''الاقتضاب في شرح ادب الكُتّاب''' يا'''آداب الكتّاب''' اثر [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] (متوفى 521ق) است كه [[بطلیوسی، عبدالله بن محمد|عبدالله بن محمد سيد‌ ‎بطليوسى]] 521ق، آن را به زبان عربى شرح نموده است. كتاب حاضر از مهمترين كتاب‌هاى ادب و فرهنگ كتابت قرن سوم هجرى قمرى است.
 
 
== معرفى اجمالى==
 
 
«الاقتضاب فى شرح ادب الكُتّاب» يا «آداب الكتّاب» اثر ابن قتيبه (متوفى 521ق) است كه عبدالله بن محمد سيد بطليوسى 521ق، آن را به زبان عربى شرح نموده است. كتاب حاضر از مهمترين كتاب‌هاى ادب و فرهنگ كتابت قرن سوم هجرى قمرى است.
 
== ساختار==
== ساختار==
نسخه اصلى الاقتضاب در ضمن سه «كتاب» نگارش شده است كه مصحح ضمن افزودن بخش‌هاى تحقيقى كتاب را در سه جزء تدوين نموده است. جزء اول مشتمل بر مقدمه مصحح و كتاب اول و دوم، جزء سوم مشتمل بر كتاب دوم و جزء سوم حاوى فهارس كتاب است.  
نسخه اصلى الاقتضاب در ضمن سه «كتاب» نگارش شده است كه مصحح ضمن افزودن بخش‌هاى تحقيقى كتاب را در سه جزء تدوين نموده است. جزء اول مشتمل بر مقدمه مصحح و كتاب اول و دوم، جزء سوم مشتمل بر كتاب دوم و جزء سوم حاوى فهارس كتاب است.  


بطليوسى با ذكر بخشى از عبارات متن كتاب ادب الكتّاب، به شرح واژگان و معانى به كار رفته در مطالب كتاب پرداخته است.
[[بطلیوسی، عبدالله بن محمد|بطليوسى]] با ذكر بخشى از عبارات متن كتاب ادب الكتّاب، به شرح واژگان و معانى به كار رفته در مطالب كتاب پرداخته است.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
[[بطلیوسی، عبدالله بن محمد|بطليوسى]] در مقدمه كتاب غرض و روش خود را بر اين شرح ذكرنموده است. وى مى‌نويسد كه غرض من از اين كتاب، تفسير خطبه كتاب ادب الكتّاب بوده است. وى اصناف كتب و مراتب آنها و آنچه را در اين صناعت به آن نياز دارند ذكر نموده است. سپس نكته‌هایى را كه در اين ديوان، اشاره به آن ضرورى بوده و نيز مشكل اعراب ابيات و معانى كتاب و اسماء قائلين آنها را بيان كرده است.


نویسنده در جزء اول كتاب اصناف كاتبان و وسايل مورد نياز آنها را متذكر شده است. در جزء دوم اشتباهات واضع يا ناقلان كتاب را در چهار قسم مورد بررسى قرار داده است. در جزء سوم نيز ابيات كتاب را شرح كرده است.


بطليوسى در مقدمه كتاب غرض و روش خود را بر اين شرح ذكرنموده است. وى مى‌نويسد كه غرض من از اين كتاب، تفسير خطبه كتاب ادب الكتّاب بوده است. وى اصناف كتب و مراتب آنها و آنچه را در اين صناعت به آن نياز دارند ذكر نموده است. سپس نكته‌هايى را كه در اين ديوان، اشاره به آن ضرورى بوده و نيز مشكل اعراب ابيات و معانى كتاب و اسماء قائلين آنها را بيان كرده است.
[[بطلیوسی، عبدالله بن محمد|بطليوسى]] در اين شرح از طريق علم نحو، لغت و شعر به شرح كتاب پرداخته است. در ضمن شرح خود از اخبار شعراء و استشهادات فراوان شعرى بهره جسته است.تمثيلات كتاب نيز محدود به عصر ادبى خاصى نيست بلكه عصور ادبى مختلفى را دربر گرفته است.  
 
نويسنده در جزء اول كتاب اصناف كاتبان و وسايل مورد نياز آنها را متذكر شده است. در جزء دوم اشتباهات واضع يا ناقلان كتاب را در چهار قسم مورد بررسى قرار داده است. در جزء سوم نيز ابيات كتاب را شرح كرده است.
 
بطليوسى در اين شرح از طريق علم نحو، لغت و شعر به شرح كتاب پرداخته است. در ضمن شرح خود از اخبار شعراء و استشهادات فراوان شعرى بهره جسته است.تمثيلات كتاب نيز محدود به عصر ادبى خاصى نيست بلكه عصور ادبى مختلفى را دربر گرفته است.  


== وضعيت كتاب==
== وضعيت كتاب==
«[[عیون سود، محمد باسل|محمد باسل عيون السّود]]» كار تحقيق كتاب را به انجام رسانده است. در جلد سوم كتاب كه محتوى فهارس كتاب است عناوين فراوانى آمده است كه شواهد قرآن كريم، قراءات قرآنى، احاديث شريف، اقوال و آثار، امثال، اشعارمشروحه، اسماء شعراء، اعلام، قبائل و طوائف، كتب و مصادر و مراجع از آن جمله است. در پایان هر سه جلد كتاب، فهرست محتويات آن نوشته شده است. در انتهاى جلد سوم نيز فهرست مطالب جلد اول و دوم مجدداً آمده است.


در پاورقى كتاب اختلاف نسخ و بخش‌هایى كه در برخى نسخ ذكر نشده و منابع مطالب و اشعار ذكر شده است.


«محمد باسل عيون السّود» كار تحقيق كتاب را به انجام رسانده است. در جلد سوم كتاب كه محتوى فهارس كتاب است عناوين فراوانى آمده است كه شواهد قرآن كريم، قراءات قرآنى، احاديث شريف، اقوال و آثار، امثال، اشعارمشروحه، اسماء شعراء، اعلام،قبائل و طوائف، كتب و مصادر و مراجع از آن جمله است. در پايان هر سه جلد كتاب، فهرست محتويات آن نوشته شده است. در انتهاى جلد سوم نيز فهرست مطالب جلد اول و دوم مجدداً آمده است.
==منابع مقاله==


در پاورقى كتاب اختلاف نسخ و بخش‌هايى كه در برخى نسخ ذكر نشده و منابع مطالب و اشعار ذكر شده است.
مقدمه و متن كتاب


== منبع مقاله==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[شرح أدب الكاتب]]


مقدمه و متن كتاب


[[رده:کتاب‌شناسی]]


== پیوندها ==
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6235 مطالعه کتاب الإقتضاب في شرح أدب الکتاب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]