مفرج الكروب في أخبار بني أيوب: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مفرج الكروب في أخبار بني أيوب'''، اثر جمال‌الدین ابوعبدالله محمد بن سالم بن نصرالله بن سالم بن واصل حموى (604- 697ق)، کتابی است در شرح‌حال و اخبار خاندان ایوبیان، از آغاز تا پایان حكمرانى آن سلسله در شام و مصر که با تصحیح جمال‌الدین شیال و حسنین محمد ربیع به چاپ رسیده است.

ابن واصل خود شاهد و ناظر بخشی از تاریخ پرماجرای ایوبیان بوده و نیمه دوم کتابش، در واقع دنباله حوادث مربوط به ایوبیان در کتاب معروف تاریخ عمومی ابن اثیر، به نام «الكامل في التاريخ» است و مطالب کتاب را تا رویدادهای سال 661ق رسانده و علی بن عبدالرحمن، کتاب الملک مظفر، شاه حماه و جد ابوالفداء، وقایع آن را پس از ابن واصل، تا سال 695ق/ 1296م، ادامه داده است<ref>اتابکی، پرویز، ج1، صفحه پنج؛ عظیمایی، عبدالله؛ بیات، علی، ج5، ص63- 64</ref>.

این کتاب، از کتاب‌های تاریخ مقدم در تاریخ ایوبیان، همچون دو تألیف عماد کاتب و محمد بن محمد اصفهانی، به نامه‌های «البرق الشامي» (متضمن وقایع سال‌های 562 تا 589ق) و «الفتح القسي في الفتح القدسي» (شامل حوادث سال‌های 583 تا 589ق) و نیز «الروضتین» تألیف ابوشامه (متوفی 665ق) و «الكامل» ابن اثیر، استفاده فراوان کرده و به‌ویژه، به کتاب «الروضتین» توجهی بسیار داشته است، با این تفاوت که گزارش‌های مندرج در «الروضتین»، مفصل و مطول و شامل اشعاری است که ابن واصل در کتاب، بسیاری از آنها را حذف و پاره‌ای را خلاصه کرده است. منابع بخش اول کتاب، یعنی تا مرگ صلاح‌الدین ایوبی نیز همان منابع ابوشامه است از قبیل گزارش‌هایی که در «مفرج الکروب» راجع به تسخیر مجدد ادسا توسط نورالدین در سال 541ق نگاشته شده و برگرفته از کتاب «الروضتین» ابوشامه است که او نیز به‌نوبه خود، آن گزارش‌ها را از «الکامل» ابن اثیر و «النوادر» ابن شداد نقل کرده است<ref>اتابکی، پرویز، ج1، صفحه شش</ref>.

<references/>