۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر = NUR16544J1.jpg | عنوان = النخلة | عنوان‌های دیگر = کتاب...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''النخلة'''، تألیف ابوحاتم سهل بن محمد سجستانی (متوفی 255ق)، بررسی آیات، روایات، اشعار و مستندات عربی در موضوع درخت نخل است. تحقیق کتاب به قلم حاتم صالح الضامن انجام شده است. | '''النخلة'''، تألیف [[ابوحاتم سجستانی، سهل بن محمد|ابوحاتم سهل بن محمد سجستانی]] (متوفی 255ق)، بررسی آیات، روایات، اشعار و مستندات عربی در موضوع درخت نخل است. تحقیق کتاب به قلم حاتم صالح الضامن انجام شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه محقق، شرح‌حال سجستانی و نص اثر در دو بخش. هر یک از این بخش‌ها با بسمله و صلوات بر پیامبر و خاندانش آغاز شده کانه کتابی مستقل است. | کتاب مشتمل بر مقدمه محقق، شرح‌حال [[ابوحاتم سجستانی، سهل بن محمد|سجستانی]] و نص اثر در دو بخش. هر یک از این بخش‌ها با بسمله و صلوات بر پیامبر و خاندانش آغاز شده کانه کتابی مستقل است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
# ابوزید انصاری (متوفی 215ق): کتاب التمر. | # ابوزید انصاری (متوفی 215ق): کتاب التمر. | ||
# اصعمی (متوفی 216ق): کتاب النخلة. | # اصعمی (متوفی 216ق): کتاب النخلة. | ||
# جاحظ (متوفی 255ق): کتاب الزرع و النخل. | # [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] (متوفی 255ق): کتاب الزرع و النخل. | ||
به این نوشته‌های مستقل در موضوع نخل، می‌توان ابواب و فصولی را افزود که علما در کتبشان درباره نخل نوشته‌اند: | به این نوشته‌های مستقل در موضوع نخل، می‌توان ابواب و فصولی را افزود که علما در کتبشان درباره نخل نوشته‌اند: | ||
# ابوعبید قاسم بن سلّام (متوفی 224ق) در کتابش: الغريب المصنف. | # [[ابوعبید، قاسم بن سلام|ابوعبید قاسم بن سلّام]] (متوفی 224ق) در کتابش: الغريب المصنف. | ||
# ابوهلال عسکری (متوفی بعد 395ق) در کتابش: التلخيص في معرفة أسماء الأشیاء. | # [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال عسکری]] (متوفی بعد 395ق) در کتابش: التلخيص في معرفة أسماء الأشیاء. | ||
# اسکافی (متوفی 420ق) در کتابش: مبادیء اللغة. | # [[اسکافی، محمد بن عبدالله|اسکافی]] (متوفی 420ق) در کتابش: مبادیء اللغة. | ||
# نویری (متوفی 733ق) در کتابش: نهاية الأرب<ref>ر.ک: همان، ص11-10</ref>. | # [[نویری، احمد بن عبدالوهاب|نویری]] (متوفی 733ق) در کتابش: [[نهاية الأرب في فنون الأدب|نهاية الأرب]]<ref>ر.ک: همان، ص11-10</ref>. | ||
پس از مقدمه کتاب، شرح‌حال مؤلف، اساتید، شاگردان و آثار او در دو بخش مخطوط و مطبوع مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص18-13</ref>. | پس از مقدمه کتاب، شرح‌حال مؤلف، اساتید، شاگردان و آثار او در دو بخش مخطوط و مطبوع مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص18-13</ref>. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
اما نویسنده قسم دوم کتابش را با ذکر «هسته خرما» و اوصاف و اجزاء و منافع و شیوه و زمان درختکاری آن آغاز کرده است. سپس به حیات نخل و مراحل مختلف رشد و نضج بسر (خرمای نارس) و بیماری‌هایش و انواع تمر و برداشت و خشک‌کردن آن و دسته‌های نخل منتقل شده است. سپس در انتهای کتابش بخشی از اخبار از زمین‌هایی که نخل در آن می‌روید را مطرح کرده است<ref>ر.ک: همان، ص21-20</ref>. | اما نویسنده قسم دوم کتابش را با ذکر «هسته خرما» و اوصاف و اجزاء و منافع و شیوه و زمان درختکاری آن آغاز کرده است. سپس به حیات نخل و مراحل مختلف رشد و نضج بسر (خرمای نارس) و بیماری‌هایش و انواع تمر و برداشت و خشک‌کردن آن و دسته‌های نخل منتقل شده است. سپس در انتهای کتابش بخشی از اخبار از زمین‌هایی که نخل در آن می‌روید را مطرح کرده است<ref>ر.ک: همان، ص21-20</ref>. | ||
سجستانی در کتابش، شواهد فراوانی از قرآن کریم و حدیث و امثال و اشعار را مطرح کرده است و حتی تعدادی از خرافات را نیز آورده است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>. | [[ابوحاتم سجستانی، سهل بن محمد|سجستانی]] در کتابش، شواهد فراوانی از قرآن کریم و حدیث و امثال و اشعار را مطرح کرده است و حتی تعدادی از خرافات را نیز آورده است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>. | ||
در اولین روایت کتاب از علی بن ابی‌طالب(ع) از پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) نقل شده است: «اکرموا عمتکم النخله؛ فإنّها خلقت من بقیه طین آدم» یعنی: نخل عمه شما است و آن را مورد کرامت قرار دهید چراکه از باقیمانده گِلی خلق شده که انسان از آن خلق شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص30</ref>. | در اولین روایت کتاب از [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]] از پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) نقل شده است: «اکرموا عمتکم النخله؛ فإنّها خلقت من بقیه طین آدم» یعنی: نخل عمه شما است و آن را مورد کرامت قرار دهید چراکه از باقیمانده گِلی خلق شده که انسان از آن خلق شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص30</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||