۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |علی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |ح ۷۴۸ | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |حله | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" | | | data-type="authorDeathDate" |ماه صفر 828ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |ابوالحسن على بن محمد على الصوفى النسّابة | ||
ابونصر سهل بن عبداللّه النجارى | |||
سيد محمد بن القاسم بن معية النسابة الحسنى | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۳: | ||
</div> | </div> | ||
'''اِبْن‌ِ عِنَبه، | '''اِبْن‌ِ عِنَبه، سید جمال‌الدین احمد بن علی بن حسین بن مهنا حسنی حسینی''' (ح ۷۴۸- ۸۲۸ق/ ۱۳۴۷-۱۴۲۴م)، مورخ و نسب‌شناس شیعی ، از سادات حسنی خاندان عنبه داوودی (در حله و کربلا) که در حله عراق زاده شد، در کرمان ایران درگذشت. | ||
== نسب == | |||
نسب وی چنانکه خود نوشته است، با ۲۰ واسطه به امام علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) می‌رسد، ابن عنبه از اعقاب عبدالله محض به شمار می‌رود، از این رو تبار «حسنی - حسینی» دارد، زیرا از طریق پدر به امام حسن (علیه‌السلام) و از طریق مادر به امام حسین (علیه‌السلام) نسب می‌برد و به همین دلیل است که ابن عنبه را گاه حسنی و گاه حسینی خوانده‌اند. همچنین ابن عنبه را داوودی نیز نامیده‌اند، زیرا محمد بن داوود بن موسی ثانی یکی از نیاکان وی بود. | |||
شهرت وی به ابن عنبه از آن روست که نیایش «عنبة اصغر» نام داشت که به نوبه خود از اعقاب عنبه بن محمد وارد (عنبه اکبر) بود | |||
با اینهمه به نقل مدرس برخی او را به نادرست ابن عنبه، ابن عتبه و ابن عقبه نامیده‌اند. عنبه اکبر، جد قبیله‌ای از اشراف بنی الحسن بود که در عراق و پیرامون حله می‌زیستند. | |||
== ولادت == | == ولادت == | ||
ابن عنبه احتمالاً در حِلّه زاده شد. | |||
== تحصیلات == | |||
از آغاز جوانی در زُمره شاگردان ابوعبدالله محمد بن قاسم بن معیه دیباجی (د ۷۷۶ق/ ۱۳۷۴م)، نسب‌شناسی آموخت و از ملازمان و خاصان استاد شد. ابن عنبه در دوران آموزش از کتاب‌ها و استادان متعددی بهره برد، اما بی‌گمان بیشترین توشه علمی را از آثار ابن معیه بگرفت. | |||
از دیگر اساتید ایشان ابوالحسن على بن محمد على الصوفى النسّابة، ابونصر سهل بن عبداللّه النجارى و سيد محمد بن القاسم بن معية النسابة الحسنى بهره برد و خود از نسب شناسان بنام مى‌باشد. | |||
چنانکه از احوال او برمی‌آید، پس از مرگ ابن معیه، وی به سیر و سیاحت پرداخت و به اصفهان و هرات و سمرقند و مکه و مذار (در دشت می‌شان) سفر کرد و از بسیاری نسب‌شناسان سود برد. | |||
ابن عنبه در طبقه شهید اول قرار دارد و هر دو از طریق ابن معیه از علامه حلی روایت کرده‌اند. | |||
== مذهب == | |||
مذهب ابن عنبه محل تأمل است. برخی در شیعی بودنش تردید کرده‌اند. چنین تردیدی روا نمی‌نماید، اما امامی بودن وی قطعی به نظر نمی‌آید. برخی او را زیدی دانسته‌اند، | |||
آنچه این احتمال را تقویت می‌کند، برخی اشارات و تعبیرات اوست. مثلاً در باره امام دوازدهم (علیه‌السلام) می‌گوید: «ثانی عشر الائمة عند الامامیة و هو القائم المنتظر عندهم» و مهم‌تر از آن در دیباچه ''عمدة الطالب تیموری''، آنجا که از اوصاف امیر تیمور سخن می‌گوید، او را بدین عبارت می‌ستاید: «... صاحب الملکات العلیة و الانباء النبویة، و الفصاحة الصدیقیة، و الحصانة الفاروقیة و السماحة النوریة، و الحماسة المرتضویة...». با اینهمه شیعی امام بودن او محتمل‌تر و پذیرفتنی‌تر می‌نماید. به ویژه که او شاگرد و داماد ابن معیه شیعی بود و بخش نخستین زندگیش را در خدمت او به سر برد و از چشمه فکری و اعتقادی و معنوی او سیراب گشت و همواره به استاد وفادار ماند. | |||
== وفات == | |||
ابن عنبة در ماه صفر 828ق در شهر کرمان ديده از جهان فرو بست. | |||
== آثار == | |||
آثار بازمانده و یا منسوب به ابن عنبه جملگی در زمینه نسب‌شناسی است و از ارزش و اعتبار والایی برخوردار است. | |||
مهم‌ترین اثر او ''عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب'' است. | |||
''' | ''بحرالانساب فی نسب بنی هاشم (عربی)'' | ||
''التحفة الجمالیة فی انساب الطالبیة (فارسی)'' | |||
آثار منسوب | |||
آقا بزرگ کتاب دیگری تحت عنوان ''انساب آل ابی طالب'' به ابن عنبه نسبت داده و احتمال داده که این کتاب ترجمه ''عمدة الطالب'' با تغییراتی اندک است. | |||