۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Hbaghizadeh@noornet.net صفحهٔ كتاب القضاء (محسن اراکی) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به كتاب القضاء (عراقی) منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''كتاب القضاء'''، تألیف آیت‌الله محسن اراکی (معاصر)، بحثی استدلالی با محوریت کتاب قضاء | '''كتاب القضاء'''، تألیف [[عراقی، محسن|آیت‌الله محسن اراکی]] (معاصر)، بحثی استدلالی با محوریت کتاب قضاء «[[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرائع الإسلام في المسائل الحلال و الحرام]]» [[حلی، جعفر بن حسن|جعفر بن حسن هذلی]] معروف به [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلی]] (متوفی 676ق) است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر تمهید و دو باب است که باب اول در دو مبحث و باب دوم در یازده مبحث مطرح شده است. | کتاب مشتمل بر تمهید و دو باب است که باب اول در دو مبحث و باب دوم در یازده مبحث مطرح شده است. | ||
متن | متن «[[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرائع الاسلام]]» در بالای صفحه و توضیحات نویسنده در پایین صفحه ذکر شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در ابتدای اثر به طرح این بحث در حدود بیست سال پیش (بیست سال قبل از سال 1392ش) اشاره کرده است: در حوالی بیست سال پیش بحث استدلالی پیرامون «قضاء» به شیوه تقلیدی برای مجموعه‌ای از فضلا مطرح کردم. ایشان پیشنهاد دادند که کتاب قضاء از | نویسنده در ابتدای اثر به طرح این بحث در حدود بیست سال پیش (بیست سال قبل از سال 1392ش) اشاره کرده است: در حوالی بیست سال پیش بحث استدلالی پیرامون «قضاء» به شیوه تقلیدی برای مجموعه‌ای از فضلا مطرح کردم. ایشان پیشنهاد دادند که کتاب قضاء از «[[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرائع الاسلام]]» [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلی]] را محور بحث قرار دهم و من به آن پاسخ مثبت دادم. من در حین تدریس مهم‌ترین مباحث مطرح شده در جلسات درس را تدوین نمودم که نتیجه آن کتاب حاضر گردید<ref>ر.ک: کلمة المؤلف، ص5</ref>. | ||
ایشان، پیش از ورود به مباحث کتاب، مقدماتی را در ضمن سه نقطه مطرح کرده است. قضاء معانی فراوانی دارد اما آنچه در اینجا مهم است یکی از معانی لغوی آن است که عبارت از «حکم» است. از جهت اصطلاحی نیز دو تعریف برای قضاء ذکر شده که تعریف اول به مشهور نسبت داده و از المسالک و [[التنقيح في شرح العروة الوثقی|التنقیح]] و [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|کشف اللثام]] و مانند آن نقل شده است. تعریف دوم نیز -که دیدگاه [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] در شرح تکملة المنهاج است- «قضاء» عبارت است از: فصل خصومت بین متخاصمین و حکم به ثبوت دعوی مدعی یا به عدم حقی برای اوست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9</ref>. | |||
ایشان، پیش از ورود به مباحث کتاب، مقدماتی را در ضمن سه نقطه مطرح کرده است. قضاء معانی فراوانی دارد اما آنچه در اینجا مهم است یکی از معانی لغوی آن است که عبارت از «حکم» است. از جهت اصطلاحی نیز دو تعریف برای قضاء ذکر شده که تعریف اول به مشهور نسبت داده و از المسالک و التنقیح و کشف اللثام و مانند آن نقل شده است. تعریف دوم نیز -که دیدگاه آیت‌الله خویی در شرح تکملة المنهاج است- «قضاء» عبارت است از: فصل خصومت بین متخاصمین و حکم به ثبوت دعوی مدعی یا به عدم حقی برای اوست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9</ref>. | |||
در نقطه دوم مقدمه، تفاوت بین قضاء و هر یک از الفاظ فتوی، اجتهاد و ولایت بررسی شده است؛ مثلاً در ذکر تفاوت بین قضاء و اجتهاد چنین تعبیر شده است: اجتهاد ملکه‌ای است که مجتهد به‌وسیله آن قادر بر استنباط احکام کلی شرعی از ادله آن است. این ملکه مقدمه برای وجود نظر و فتوی است؛ لکن این ملکه نسبت به قضاء، شرط برای وجوب یا جواز است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | در نقطه دوم مقدمه، تفاوت بین قضاء و هر یک از الفاظ فتوی، اجتهاد و ولایت بررسی شده است؛ مثلاً در ذکر تفاوت بین قضاء و اجتهاد چنین تعبیر شده است: اجتهاد ملکه‌ای است که مجتهد به‌وسیله آن قادر بر استنباط احکام کلی شرعی از ادله آن است. این ملکه مقدمه برای وجود نظر و فتوی است؛ لکن این ملکه نسبت به قضاء، شرط برای وجوب یا جواز است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۲: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۷۰: | خط ۶۹: | ||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||
[[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرائع الإسلام في المسائل الحلال و الحرام]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||