البداية في علم الدراية: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

==ساختار==

==گزارش محتوا==

نویسنده در ابتدای کتاب می‌گوید: این اثر مختصر در موضوع علم دراية الحديث است که در آن مصطلحات این علم، به وجه ایجاز و اختصار بیان شده است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص18</ref>.

باب اول درباره اقسام حدیث و اصول چهارگانه آن است. صحیح، حسن، موثق (قوی) و ضعیف، از اقسام چهارگانه حدیث (از حیث راوی) است. نویسنده بعد از معرفی هرکدام می‌گوید: کسی که عمل به خبر واحد را اجمالا جایز می‌داند، قطع به عمل کردن به خبر صحیح دارد، در صورتی که شاذ یا معارض نباشد. در مورد عمل به خبر حسن و موثق، اختلاف ‌نظر وجود دارد و درباره حدیث ضعیف، بیشتر علما عمل به آن را مطلقا ممنوع دانسته‌اند، ولی گروهی معتقدند در صورتی ‌که شهرت روایی یا فتوایی به کمک آن بیاید، قابل عمل است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>.

حدیث ضعیف در یک تقسیم به موقوف، مقطوع، مرسل، معلل، مدلس، مضطرب، مقلوب و موضوع تقسیم می‌شود<ref>همان، ص35-39</ref>. بدترین اقسام ضعیف در نظر نویسنده حدیث موضوع (یا مختلق یا مصنوع) است که راه‌های شناخت آن، اقرار واضع آن، داشتن الفاظ سست و وقوف بر اشتباه آن است. وضاعان بر چند صنفند که مضرترین آن‌ها کسانی هستند که به زهد انتساب ورزیده و به آن بسنده کرده و حدیث جعل می‌کنند<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.

در باب دوم، درباره کسانی که روایاتشان مورد قبول یا رد است بحث می‌شود. نویسنده می‌گوید: ائمه حدیث و اصول شرایطی برای راوی جهت پذیرش روایتش در نظر گرفته‌اند که اسلام، بلوغ، سلامت عقل و نیز عدالت و سلامت حافظه از آن جمله است و ذکوریت، حریت، عالم بودن به فقه و زبان عربی و... از مواردی است که در راوی لحاظ نمی‌شود<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>. تعدیل راوی بدون ذکر سبب آن، بنا بر مشهور، مقبول است، ولی جرح تنها در صورت روشن بودن سبب آن پذیرفته می‌شود. جرح راویان بنا به قول مشهور با خبر واحد نیز ثابت می‌شود و اگر درباره یک راوی دو نظریه جرح ‌و تعدیل وجود داشت، جرح بر تعدیل مقدم است<ref>ر.ک: همان، ص44-45</ref>.

الفاظ جرح عبارت است از: ضعیف، کذاب، وضاع، غال، مضطرب الحدیث، منکر الحدیث، لین الحدیث، متروک، مرتفع القول، متهم، ساقط، واهی، لاشیء، ليس بذلك و ...<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>.

اینکه برخی، سن ممیزین را به ده یا پنج یا چهار سال محدود نموده‌اند، اشتباه است؛ زیرا مراتب فهم و تشخیص در افراد متفاوت است<ref>ر.ک: همان، ص48</ref>.

باب پایانی کتاب درباره اسماء رجال و طبقات آن‌هاست. نویسنده بعد از تعریف صحابی و تابعی به اقسام راوی و مروی‌عنه اشاره نموده است.

==وضعیت کتاب==

==پانویس==

==منابع مقاله==

مقدمه و متن کتاب.

==وابسته‌ها==

[[رده:کتاب‌شناسی]]