مفتاح البصيرة في فقه الشريعة (مدارك العروة الوثقی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آية الله' به 'آيةالله')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:




'''مفتاح البصيرة في فقه الشريعة (مدارك العروة الوثقی)'''، شرح استدلالی آیت‌الله اسماعیل صالحی مازندرانی بر بخشی از کتاب «العروة الوثقى» سید محمدکاظم طباطبایى است. این شرح در شش جلد به زبان عربی منتشر شده است.  
'''مفتاح البصيرة في فقه الشريعة (مدارك العروة الوثقی)'''، شرح استدلالی [[صالحی مازندرانی، اسماعیل|آیت‌الله اسماعیل صالحی مازندرانی]] بر بخشی از کتاب «[[العروة الوثقی|العروة الوثقى]]» [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید محمدکاظم طباطبایى]] است. این شرح در شش جلد به زبان عربی منتشر شده است.  


جلد اول کتاب مشتمل بر احکام آب‌ها، اقسام آب مطلق، معنی طهور و موضوعاتی ازاین‌دست است. در جلد دوم به موضوع نجاسات و انواع و احکام آن و طرق اثبات نجاست پرداخته شده است. در جلدهای دیگر کتاب نیز موضوعات مرتبط، مانند: احکام مسجد، احکام مصحف، مسائل مرتبط با وضو و غسل مطرح شده است.  
جلد اول کتاب مشتمل بر احکام آب‌ها، اقسام آب مطلق، معنی طهور و موضوعاتی ازاین‌دست است. در جلد دوم به موضوع نجاسات و انواع و احکام آن و طرق اثبات نجاست پرداخته شده است. در جلدهای دیگر کتاب نیز موضوعات مرتبط، مانند: احکام مسجد، احکام مصحف، مسائل مرتبط با وضو و غسل مطرح شده است.  
خط ۴۱: خط ۴۱:
ویژگى برجسته کتاب این است که نویسنده گذرا از فروع فقهى نگذشته، بلکه به‌تفصیل به شرح آن‌ها مى‏پردازد. گاه حـتّى بـررسى یک فرع فقهى، چهل صفحه از کتـاب را بـه خود اختصاص داده است<ref>ر.ک: بی‌نام، ص178</ref>‏.  
ویژگى برجسته کتاب این است که نویسنده گذرا از فروع فقهى نگذشته، بلکه به‌تفصیل به شرح آن‌ها مى‏پردازد. گاه حـتّى بـررسى یک فرع فقهى، چهل صفحه از کتـاب را بـه خود اختصاص داده است<ref>ر.ک: بی‌نام، ص178</ref>‏.  


روش شرح کتاب بدین ترتیب است که صفحات کتاب به سه بخش تقسیم شده است: در بالای صفحه متن عروه ذکر شده است. در ذیل آن، شرح و در بخش سوم نیز آدرس آیات، مستند روایات و ارجاعات مفیدی ذکر شده است؛ به‌عنوان‌مثال صاحب عروه در اولین مسئله از احکام مسجد، ازاله نجاست از مسجد را مطرح کرده و آن را واجب دانسته است. شارح در ذیل آن چهار فرع برای آن مطرح کرده است. بر وجوب ازاله، اجماع را به‌عنوان دلیل لبی و کتاب و سنت را به‌عنوان ادله لفظی دانسته است. سپس شیخ طوسی، علامه حلی، فاضلین و شهید اول را ناقلین اجماع شمرده است. در بخش سوم نیز از کتب «الخلاف»، «السرائر»، «الحدائق الناظرة» و «ذكری الشيعة» به‌عنوان مستندات کلام این فقها یاد کرده و در سه مورد عین عبارت آن‌ها را نیز متذکر شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج3، ص37</ref>‏.
روش شرح کتاب بدین ترتیب است که صفحات کتاب به سه بخش تقسیم شده است: در بالای صفحه متن عروه ذکر شده است. در ذیل آن، شرح و در بخش سوم نیز آدرس آیات، مستند روایات و ارجاعات مفیدی ذکر شده است؛ به‌عنوان‌مثال [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|صاحب عروه]] در اولین مسئله از احکام مسجد، ازاله نجاست از مسجد را مطرح کرده و آن را واجب دانسته است. شارح در ذیل آن چهار فرع برای آن مطرح کرده است. بر وجوب ازاله، اجماع را به‌عنوان دلیل لبی و کتاب و سنت را به‌عنوان ادله لفظی دانسته است. سپس [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]]، فاضلین و [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] را ناقلین اجماع شمرده است. در بخش سوم نیز از کتب «[[الخلاف]]»، «[[السرائر]]»، «[[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة|الحدائق الناظرة]]» و «[[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|ذكری الشيعة]]» به‌عنوان مستندات کلام این فقها یاد کرده و در سه مورد عین عبارت آن‌ها را نیز متذکر شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج3، ص37</ref>‏.
 
[[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|صاحب عروه]] در مسئله 36 از بحث افعال وضو، این مسئله را مطرح کرده که اگر در مقام وجوب تقیه، شخصی، تقیه را ترک کند و مسح انجام دهد، در صحت وضو اشکال است. 
 
شارح در تبیین این مسئله ابتدا تصریح کرده که در حرمت تکلیفی ترک تقیه در مقام وجوبش سخنی نیست و مورد اتفاق است. سخن در حرمت وضعی ترک تقیه است و اینکه عمل در این هنگام فاسد و باطل است یا اگر مطابق با مأمور به واقعی باشد، صحیح است؟ دراین‌باره دو احتمال وجود دارد.  


صاحب عروه در مسئله 36 از بحث افعال وضو، این مسئله را مطرح کرده که اگر در مقام وجوب تقیه، شخصی، تقیه را ترک کند و مسح انجام دهد، در صحت وضو اشکال است.
شارح در تبیین این مسئله ابتدا تصریح کرده که در حرمت تکلیفی ترک تقیه در مقام وجوبش سخنی نیست و مورد اتفاق است. سخن در حرمت وضعی ترک تقیه است و اینکه عمل در این هنگام فاسد و باطل است یا اگر مطابق با مأمور به واقعی باشد، صحیح است؟ دراین‌باره دو احتمال وجود دارد.
وی سپس برای تحقیق این مطلب، در دو مورد، مفصلاً سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ج5، ص281</ref>‏.  
وی سپس برای تحقیق این مطلب، در دو مورد، مفصلاً سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ج5، ص281</ref>‏.  


خط ۵۰: خط ۵۲:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۵۷: خط ۵۹:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش