منتخب الخاقاني في كشف حقایق عرفاني: تفاوت میان نسخه‌ها

'''منتخب الخاقاني في كشف حقایق عرفانی'''، اثر ملا عبدالله زنوزی تبریزی (متوفی 1257ق)، با تصحیح [[مایل هروی، نجیب|نجیب مایل هروی]]، کتابی است در زمینه اثبات واجب الوجود و صفات جمالیه و جلالیه باری تعالی و مذیل است به خاتمه‌ای درباره مراتب و مراحل شناخت<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص16</ref>.

ولی آن‌چنان‌که بعضی گفته‌اند، منتخب الخاقاني، تلخیص محض «لمعات» نیست. هرچند مطالب و مضامین این کتاب، نظیر و شبیه مطالب لمعات است، اما ملا عبدالله زنوزی، منتخب الخاقاني را به‌استقلال تألیف کرده و بسیاری از حجج و براهین را که در اثبات مفاهیم و مسائل فلسفی ارائه می‌دهد، خاص این کتاب است و در لمعات دیده نمی‌شود؛ چندان‌که در لمعه سوم از فصل دوم می‌خوانیم: «... پس در نزد تحقق کل باید اجزا متحقق باشد، والا لازم می‌آید که کل متحقق نباشد و یا تحصیل حاصل، حاصل آید. اخذ کن این برهان لطیف را که مثل برهان سابق از خواص این وجیزه است» و در لمعه چهارم از فصل دوم می‌نویسد: «و بدان‌ که این برهان محکم البنیان، به این نحو از بیان و تبیان، از خواص این وجیزه است» و در لمعه سوم از فصل چهاردهم، که درباره اثبات اراده باری تعالی است، می‌خوانیم: «اخذ کن و غنیمت شمار که به این نحو از تقریر و بیان و به این وجه از تتمیم و تبیان، به این وجیزه مخصوص است»<ref>ر.ک: همان</ref>.

باری اثر حاضر، به جهت اشتمالی که بر مسائل الهیه از فلسفه اسلامی دارد و به جهت احتوایی که بر آرای انتقادی ملا عبدالله و دیگر فلاسفه شیعه دارد و به‌خاطر آنکه پاره‌ای از عقاید کلامی اشاعره و معتزله و صوفیه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و به‌لحاظ آنکه این همه مسائل ارزشمند فلسفه اسلامی به زبان شیوا و رسا و گویای فارسی، آن‌هم در عهد قاجار که نثر فارسی به ابتذال کشیده شده بود، نوشته شده است، حایز اهمیت است و طبع و توزیع آن لازم می‌نمود<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص16</ref>.