مدخل مسائل جدید در علم کلام: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ش‎ه' به 'ش‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ن' به 'ه‌ن')
جز (جایگزینی متن - 'ش‎ه' به 'ش‌ه')
خط ۶۷: خط ۶۷:
فصل ششم کتاب به مسئله «عرفی شدن دین» اختصاص یافته‎ است. مسئله‌ای که در دهه اخیر و به‌واسطه تلاش برخی نواندیشان دینی به ادبیات دینی روز راه پیدا کرده‎ و در‎ جهت‎ سازگاری دین با مسائل و مقتضیات روز به تفکر و چاره‌اندیشی نشسته‎ است‎؛ اما در این میان نظر نویسنده چیست؟ ایشان در این میان به دو کاربرد عرفی شدن‎ دین‎ در‎ عصر حاضر اشاره کرده و در حوزه نخست در دو بند عقلانی شدن‎ مفاهیم‎ عقیدتی‎ و قدسی و عقلائی شدن احکام رفتاری، به‌روشنی اظهار می‌دارد «عقاید اسلامی بستر چنین نظریاتی‎ نیست‎ و عقلانی‎ بودن مایه بی‌نیازی از معارف غیبی نمی‌باشد. عرفی شدن دین نفی دین است‎. عرفی‎ شدن فقه با سپری شدن عمر دین به انجام می‌رسد، سرانجام اینکه عرفی‎ شدن‎ فقه‎، بیت العدل جدید است»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396/97 ر.ک: همان، ص98-97]</ref>‏. بحث فصل‎ ششم‎ نیز‎ با توضیحاتی در باب «منطقة الفراغ» شرع و چگونگی گواه بودن خاتمیت بر‎ عرفی‎ بودن دین و ارزشیابی نظریه عرفی شدن دین، به پایان می‌رسد. فصل واپسین با تشریح «جایگاه عقل‎ در‎ معرفت دینی» آغاز می‌شود. فصلی در دو بند که نخست به لزوم‎ به‌کارگیری عقل در معرفت دینی از دو‎ راه‎: دعوت‎ قرآن به لزوم کارگیری عقل و ضرورت زمان‎ اشاره‎ کرده و در بند دوم، منزلت عقل در معرفت دینی را ذیل مباحثی چون‎ خردورزی‎ یا خردگرایی مطلق، ایمان‎گرایی‎ مطلق‎ و موضع قرآن‎ در‎ طرح‎ براهین فلسفی توضیح می‌دهد. این بند‎ با‎ دو موضوع دیگر ادامه و خاتمه می‎یابد. کتاب «مدخل مسائل جدید در علم کلام» با گفتارهایی چون تنقیح‎ مناط‎ آری! تخریج مناط نه! و شرح کوتاه‎ مقاصد‎ شریعت خاتمه‎ می‎یابد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396/98 ر.ک: همان، ص98]</ref>‏. ‎
فصل ششم کتاب به مسئله «عرفی شدن دین» اختصاص یافته‎ است. مسئله‌ای که در دهه اخیر و به‌واسطه تلاش برخی نواندیشان دینی به ادبیات دینی روز راه پیدا کرده‎ و در‎ جهت‎ سازگاری دین با مسائل و مقتضیات روز به تفکر و چاره‌اندیشی نشسته‎ است‎؛ اما در این میان نظر نویسنده چیست؟ ایشان در این میان به دو کاربرد عرفی شدن‎ دین‎ در‎ عصر حاضر اشاره کرده و در حوزه نخست در دو بند عقلانی شدن‎ مفاهیم‎ عقیدتی‎ و قدسی و عقلائی شدن احکام رفتاری، به‌روشنی اظهار می‌دارد «عقاید اسلامی بستر چنین نظریاتی‎ نیست‎ و عقلانی‎ بودن مایه بی‌نیازی از معارف غیبی نمی‌باشد. عرفی شدن دین نفی دین است‎. عرفی‎ شدن فقه با سپری شدن عمر دین به انجام می‌رسد، سرانجام اینکه عرفی‎ شدن‎ فقه‎، بیت العدل جدید است»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396/97 ر.ک: همان، ص98-97]</ref>‏. بحث فصل‎ ششم‎ نیز‎ با توضیحاتی در باب «منطقة الفراغ» شرع و چگونگی گواه بودن خاتمیت بر‎ عرفی‎ بودن دین و ارزشیابی نظریه عرفی شدن دین، به پایان می‌رسد. فصل واپسین با تشریح «جایگاه عقل‎ در‎ معرفت دینی» آغاز می‌شود. فصلی در دو بند که نخست به لزوم‎ به‌کارگیری عقل در معرفت دینی از دو‎ راه‎: دعوت‎ قرآن به لزوم کارگیری عقل و ضرورت زمان‎ اشاره‎ کرده و در بند دوم، منزلت عقل در معرفت دینی را ذیل مباحثی چون‎ خردورزی‎ یا خردگرایی مطلق، ایمان‎گرایی‎ مطلق‎ و موضع قرآن‎ در‎ طرح‎ براهین فلسفی توضیح می‌دهد. این بند‎ با‎ دو موضوع دیگر ادامه و خاتمه می‎یابد. کتاب «مدخل مسائل جدید در علم کلام» با گفتارهایی چون تنقیح‎ مناط‎ آری! تخریج مناط نه! و شرح کوتاه‎ مقاصد‎ شریعت خاتمه‎ می‎یابد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396/98 ر.ک: همان، ص98]</ref>‏. ‎


کتاب مسائل مدخل جدید در علم کلام کتابی‎ برآمده‎ از‎ نوعی ایدئولوژی رسمی دینی، در حوزه کلام‎ و فلسفه‎ جدید‎ دین‎ است‎ که‎ می‌تواند ناقدان و متفکران نواندیش دینی و یا لائیک و غیردینی را به مناظره‌ای جدی در زمینه‌هایی همچون مفاهیم آزادی، سکولاریزم و تحول دینداری، کارکردها و زمینه‌های به‌کارگیری هرمنوتیک و علم تأویل‎ و شرایط و محدودیت‎های آن و همچنین دموکراسی دینی و نقش عقل در اسلام و انتظارات و نیازهای بشر نسبت به دین و موضوعاتی دیگر دعوت نماید، چه آنکه خاستگاه و خاک رشد این کتاب، آموزه‌های دینی‎ فقیهی‎ تاریخدان و کار کرده است، منتها مسئله مهم‎تر پرسش‎های جدی‌ای است که در دل برخی اظهارات مطروحه در کتاب برای مخاطب پدید می‌آید: پرسش‎ها و تأملاتی در باب مسائلی همچون تعریف‎ تأویل‎، تک معنا بودن متون، تعریف اوهام در داوری، آزادی بیان، بحث مرتد، دموکراسی، جداسازی ساخت دین از ساختار سیاسی و برخی دیگر از مباحث<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396/99 ر.ک: همان، ص99]</ref>‏. ‎
کتاب مسائل مدخل جدید در علم کلام کتابی‎ برآمده‎ از‎ نوعی ایدئولوژی رسمی دینی، در حوزه کلام‎ و فلسفه‎ جدید‎ دین‎ است‎ که‎ می‌تواند ناقدان و متفکران نواندیش دینی و یا لائیک و غیردینی را به مناظره‌ای جدی در زمینه‌هایی همچون مفاهیم آزادی، سکولاریزم و تحول دینداری، کارکردها و زمینه‌های به‌کارگیری هرمنوتیک و علم تأویل‎ و شرایط و محدودیت‎های آن و همچنین دموکراسی دینی و نقش عقل در اسلام و انتظارات و نیازهای بشر نسبت به دین و موضوعاتی دیگر دعوت نماید، چه آنکه خاستگاه و خاک رشد این کتاب، آموزه‌های دینی‎ فقیهی‎ تاریخدان و کار کرده است، منتها مسئله مهم‎تر پرسش‌های جدی‌ای است که در دل برخی اظهارات مطروحه در کتاب برای مخاطب پدید می‌آید: پرسش‌ها و تأملاتی در باب مسائلی همچون تعریف‎ تأویل‎، تک معنا بودن متون، تعریف اوهام در داوری، آزادی بیان، بحث مرتد، دموکراسی، جداسازی ساخت دین از ساختار سیاسی و برخی دیگر از مباحث<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396/99 ر.ک: همان، ص99]</ref>‏. ‎


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش